Hãng tin AFP thống kê rằng trong năm 2024 có gần 40 quốc gia sẽ tổ chức bầu cử lãnh đạo. Giới quan sát cho rằng những cuộc bỏ phiếu này có khả năng định hình “diện mạo thế giới”, đặc biệt trong bối cảnh địa chính trị thế giới có nhiều biến động.
Theo AFP, trong số những cuộc bầu cử trên, bầu cử tổng thống Nga và cuộc đua vào Nhà Trắng sẽ là hai trong những cuộc bầu cử có tầm ảnh hưởng nhất năm 2024.
Bầu cử Mỹ: Khả năng cao là cuộc tái đấu Biden - Trump
Theo kế hoạch, bầu cử tổng thống Mỹ dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 5-11-2024. Giới quan sát cho rằng cuộc đua vào Nhà Trắng năm sau có thể là cuộc tái đấu giữa đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. So với các ứng cử viên trong đảng tương ứng của mình thì tính tới thời điểm hiện tại ông Biden và ông Trump được xem là những “ứng cử viên hàng đầu” có khả năng được đảng đề cử tham gia tranh cử.
“Các vấn đề như cạnh tranh địa chính trị, khủng hoảng kinh tế và quyền con người sẽ chi phối thùng phiếu của các nước trong năm 2024” - ông Jacob Mchangama, chuyên gia nghiên cứu chính sách đối ngoại tại Viện Nghiên cứu Justitia (Copenhagen, Đan Mạch).
Theo AFP, tuổi tác là một trong những trở ngại lớn mà ông Biden phải đối mặt trong chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024. Ông Biden hiện đã 81 tuổi, nếu tái đắc cử thì ông sẽ là tổng thống Mỹ lớn tuổi nhất trong lịch sử. Một số cử tri lo ngại rằng ở độ tuổi đó, ông Biden sẽ không đủ sức khỏe và trí lực để đảm nhiệm vai trò tổng thống.
Trong khi đó, ông Trump cũng đang phải đối mặt với những thách thức nhất định. Ông Trump đang bị điều tra hàng loạt cáo buộc pháp lý, trong đó có cáo buộc gian lận bầu cử và vi phạm luật kinh doanh. Những vụ “lùm xùm” pháp lý này có thể làm ảnh hưởng đến hình ảnh và uy tín của ông Trump, làm giảm mức độ tín nhiệm của cử tri đối với vị cựu tổng thống.
Theo tờ The Economist, với sức mạnh kinh tế, quân sự và vai trò lãnh đạo trong các tổ chức quốc tế, bầu cử tổng thống Mỹ có tác động sâu rộng đến cục diện thế giới. Những quyết định và chính sách đối ngoại của tổng thống Mỹ trong bốn năm đương nhiệm có thể ảnh hưởng kinh tế, an ninh và quan hệ giữa các nước.
Ông Biden và ông Trump được cho là quan điểm đối ngoại trái ngược nhau. Cụ thể, ông Biden ủng hộ chính sách đối ngoại ôn hòa, tập trung vào việc củng cố vị thế của Mỹ như một cường quốc toàn cầu và thúc đẩy hợp tác quốc tế. Trong khi đó, ông Trump ủng hộ quan điểm đối ngoại cứng rắn, tập trung vào bảo vệ lợi ích của Mỹ, cho dù phải từ bỏ vai trò lãnh đạo toàn cầu của Washington.
Bầu cử Nga và tương lai xung đột ở Ukraine
Hôm 8-12, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố sẽ tái tranh cử tổng thống vào tháng 3. Theo hãng thông tấn TASS, ông Putin đã lãnh đạo Nga trong 23 năm. Năm 2020, Nga sửa đổi hiến pháp, cho phép ông Putin về mặt lý thuyết có thể nắm quyền lãnh đạo Nga đến năm 2036.
Hôm 12-12, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh quốc gia Nga Dmitry Medvedev đã kêu gọi cử tri tiếp tục ủng hộ ông Putin trong cuộc bầu cử năm 2024. Ông Medvedev cho rằng ông Putin là ứng cử viên duy nhất phù hợp vị trí tổng thống Nga cũng như là người có thể đảm bảo sự phát triển ổn định và bền vững cho Moscow.
TASS dẫn kết quả một cuộc khảo sát được thực hiện hồi đầu tháng 12 cho thấy gần 80% người dân Nga tin rằng ông Putin là sự lựa chọn tốt nhất cho vị trí lãnh đạo Nga.
Theo Chủ tịch Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga Ella Pamfilova, cuộc bầu cử tổng thống 2024 là sự kiện trọng đại đối với Moscow vì nó không chỉ quyết định vận mệnh đất nước mà còn tác động đến tương lai thế giới, trong đó có cuộc xung đột tại Ukraine.
Giới quan sát cho rằng nếu tái đắc cử thì ông Putin sẽ tiếp tục thực hiện chiến dịch quân sự tại Ukraine và nước Nga sẽ tiếp tục là một “cực đối trọng” với phương Tây trên trường quốc tế. Bên cạnh đó, ông Putin có thể sẽ tiếp tục tăng cường quan hệ với các đối tác truyền thống như Trung Quốc, Iran nhằm củng cố tầm ảnh hưởng của Moscow trên bản đồ địa chính trị thế giới.•
Ngoài Mỹ, Nga sẽ còn những cuộc bầu cử quan trọng nào nữa?
Năm 2024, ngoài hai cuộc bầu cử được quan tâm rộng rãi là ở Mỹ và Nga thì sẽ có hàng chục nước khác bầu cử lãnh đạo, theo AFP.
Theo kế hoạch, cuộc bầu cử tổng thống Ukraine sẽ diễn ra vào tháng 3, tuy nhiên chưa chắc chắn. Lý do, tình trạng thiết quân luật cấm bầu cử trong thời gian chiến tranh. Trong bối cảnh đó, Ukraine có thể mở một cuộc bỏ phiếu nhỏ để người dân thể hiện nguyện vọng và phản ánh những bất mãn của mình.
Tháng 6 dự kiến sẽ diễn ra cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu - cơ quan lập pháp của Liên minh châu Âu (EU), có thẩm quyền bổ nhiệm các quan chức cấp cao EU, trong đó có chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC).
Mexico cũng sẽ tổ chức bầu cử tổng thống vào tháng 6. Khả năng Mexico sẽ có nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử khi cuộc bầu cử năm 2024 được cho là “cuộc chiến” giữa hai người phụ nữ là bà Claudia Sheinbau (đại diện đảng cầm quyền Morena của Tổng thống sắp mãn nhiệm Andres Manuel Lopez Obrador) và bà Xochitl Galvez (đại diện đảng đối lập Mặt trận rộng rãi vì Mexico).
Theo lịch thì mùa hè Ấn Độ sẽ bầu thủ tướng. Theo AFP, khả năng cao đương kim Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi sẽ tái đắc cử nhiệm kỳ thứ ba với kỳ vọng nâng cao vị thế đất nước trên trường quốc tế.
Ngoài những cuộc bầu cử trên, trong năm 2024 dự kiến sẽ diễn ra bầu cử tại Nam Phi, Brazil, Indonesia, Úc, Belarus...