3 đề xuất chú ý về phân hạng giấy phép lái xe

Ủy ban Thường vụ Quốc hội (QH) vừa cho ý kiến về dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông (ATGT) đường bộ. Trong đó có ý kiến đề nghị bổ sung quy định cấp giấy phép lái xe (GPLX) cho người điều khiển xe máy điện và xe dưới 50 cc.

Phân hạng lại bằng lái nhưng có điều khoản chuyển tiếp

Sau khi tách ra từ Luật Giao thông đường bộ 2008, dự thảo Luật Trật tự, ATGT đường bộ trình QH khóa XV kỳ họp thứ sáu không phân hạng GPLX mà giao cho Chính phủ quy định.

Lý do được cơ quan soạn thảo đưa ra vào thời điểm đó là do “xuất phát từ yêu cầu thực tiễn khách quan đã và sẽ phát sinh, xuất hiện nhiều kiểu loại phương tiện giao thông mới mà chưa được phân hạng GPLX phù hợp nên quy định văn bản dưới luật cho linh hoạt chỉnh, sửa”. Tuy nhiên, khi thảo luận tại tổ thì các đại biểu vẫn đề nghị đưa lại vào luật.

Sau khi nghiên cứu, Bộ Công an lý giải việc quy định vào luật là “cần thiết” vì việc này nhằm luật hóa các quy định về phân hạng GPLX quy định tại Công ước Viên năm 1968, đảm bảo cam kết của Việt Nam khi ký kết, gia nhập công ước. Thêm vào đó, việc phân hạng GPLX sẽ tạo thuận lợi cho người Việt Nam sinh sống, học tập tại các nước là thành viên của Công ước Viên năm 1968 như không mất chi phí đổi, học để được cấp GPLX, góp phần phát triển kinh tế, du lịch, thương mại, hợp tác quốc tế. Đồng thời phát triển đầu tư, sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu phương tiện trong nước và quốc tế do có sự đồng bộ về phân hạng phương tiện và GPLX.

Theo đó, Bộ Công an đề xuất để quy định phân hạng mới không gây nhiều tác động, đảm bảo thực thi trong quá trình triển khai, dự kiến nội dung về phân hạng GPLX quy định tại dự luật theo một số định hướng. Thứ nhất là bỏ hạng A4 và không quy định hạng GPLX cho người điều khiển máy kéo vì căn cứ vào kiểu loại, công dụng của phương tiện, loại phương tiện này sẽ được xếp vào nhóm xe máy chuyên dùng. Thứ hai là đưa hạng B1 và B2 về cùng hạng B do căn cứ để phân hạng GPLX là từ công suất, kiểu loại, động cơ và số chỗ ngồi.

“Để tránh tác động xã hội, tại điều khoản chuyển tiếp sẽ quy định đối với GPLX cấp trước khi luật này có hiệu lực sẽ được tiếp tục sử dụng theo thời hạn và giá trị ghi trên GPLX. Việc chuyển đổi chỉ thực hiện đối với trường hợp sát hạch, cấp mới và các trường hợp cấp đổi, cấp lại, chuyển đổi thực hiện theo hướng có lợi cho người dân, không gây mất ATGT…” - Bộ Công an cho hay.

Học sinh được phổ cập luật giao thông ở trường

Góp ý việc phân hạng GPLX trong dự luật tại phiên họp Thường vụ QH mới đây, Phó Chủ tịch Ủy ban ATGT Quốc gia Khuất Việt Hùng đề nghị bổ sung quy định cấp GPLX cho người điều khiển xe máy điện và xe dưới 50 cc.

Cơ sở đề xuất được ông Hùng đưa ra là trong năm 2023 có gần 1.000 trẻ em dưới 18 tuổi thiệt mạng và 1.300 trẻ em bị thương do tai nạn giao thông. 80% nạn nhân thuộc độ tuổi 15-18 và tự điều khiển xe tham gia giao thông gây tai nạn.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ Công an cho biết sẽ không quy định hạng GPLX cho nhóm đối tượng 16-18 tuổi. Bởi lẽ quy định này không phù hợp với Công ước Viên năm 1968 và dự luật vì đã quy định nhóm tuổi này chỉ được phép điều khiển xe máy có dung tích xilanh dưới 50 cc hoặc công suất động cơ điện dưới 04 kw.

“Song song đó, nhóm tuổi này phải qua bồi dưỡng kiến thức pháp luật về trật tự, ATGT đường bộ, kỹ năng lái xe máy an toàn tại các trường THPT và cơ sở giáo dục nghề nghiệp…” - Bộ Công an nêu quan điểm.

Theo ông Hùng, dự luật quy định trường THPT và cơ sở giáo dục nghề nghiệp phối hợp với CSGT để bồi dưỡng kiến thức cho học sinh. “Tuy nhiên, quy định nào và ai quy định vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ, tạo khoảng trống pháp lý đáng lo ngại” - ông Hùng nói.

Ông cho rằng nếu giao lại việc đào tạo lái xe cho cơ sở giáo dục THPT thì quá tải và không có cơ sở vật chất để thực hiện. Do đó, người dưới 18 tuổi muốn điều khiển xe dưới 50 cc và xe máy điện phải sát hạch như GPLX A1 tại trung tâm sát hạch chính quy.•