Đoạn Quốc lộ (QL) 13, khu vực cửa ngõ phía đông TP.HCM chỉ dài khoảng 4 km từ đường Ung Văn Khiêm (quận Bình Thạnh) tới qua khu vực Trường ĐH Luật TP.HCM nhưng có đến bốn dự án “treo” nhiều năm và đang chờ triển khai. Bốn dự án này gồm: Mở rộng đường Ung Văn Khiêm, xây dựng nút giao khác mức khu vực Đài liệt sĩ, xây dựng ga Bình Triệu và mở rộng QL13.
Giao thông tắc nghẽn, cuộc sống khó khăn
Những ngày đầu năm 2024, càng gần Tết Nguyên đán, con đường chật hẹp QL13 đầu cửa ngõ phía đông TP.HCM đi Bình Dương càng có xu hướng ùn tắc. Thường ngày, cứ vào giờ cao điểm, đoạn đường này luôn trong tình trạng tắc nghẽn cục bộ.
Theo hướng từ TP.HCM đi Bình Dương, bắt đầu tới khu vực vòng xoay Đài liệt sĩ giao với đường Ung Văn Khiêm khá chật hẹp. Vào giờ tan tầm, các xe phải xếp hàng dài để lưu thông qua giao lộ.
Ngã năm Đài liệt sĩ (quận Bình Thạnh) là điểm giao cắt của các trục đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, QL13, Ung Văn Khiêm, Nguyễn Xí… Đây cũng được ghi nhận là “điểm đen” thường xuyên ùn tắc của TP. Ngay cạnh đó, đường Ung Văn Khiêm nhỏ hẹp cũng đang chờ được mở rộng.
Ảnh: K.CƯỜNG
Cả hai tuyến này đều nằm trong dự án BOT cầu đường Bình Triệu 2 - giai đoạn 2 đã được TP.HCM ký hợp đồng BOT với Công ty CP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật (CII) vào năm 2018, tổng vốn đầu tư khoảng 2.293 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến nay chủ đầu tư vẫn đang chờ vốn thực hiện.
Không những hai dự án này, đi tiếp QL13 qua cầu Bình Triệu 2 về phía Bình Dương, dự án ga Bình Triệu cũng đã “treo” khoảng 20 năm nay.
Hiện nhiều khu vực dự án bị bỏ hoang, trở thành nơi tập kết rác thải gây ô nhiễm môi trường. Nhiều hộ gia đình phải sống trong những căn nhà cấp 4 cũ, dột nát, không có điện, nước sinh hoạt đầy đủ bởi việc tu sửa, chỉnh trang nhà cửa cần phải được sự đồng ý của chính quyền địa phương.
Chị Vân, người dân sinh sống tại khu vực này, chia sẻ: “Gia đình chị đã sinh sống tại đây nhiều năm, đến nay chị đã làm xong thủ tục và được chính quyền cấp sổ từ năm 2006. Thế nhưng, nhiều hộ dân xung quanh mua giấy tờ tay vẫn đang vướng nhiều thủ tục nên đến nay vẫn chưa được cấp sổ”.
Ngay kế bên ga Bình Triệu là dự án mở rộng QL13 cũng đang chờ được thực hiện. Từ năm 2002 đến nay, dự án đã trải qua nhiều lần đổi chủ đầu tư. Đến năm 2017, Nghị quyết 437 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu tạm dừng hình thức BOT trên đường hiện hữu nên dự án “treo” đến nay.
Gỡ hàng loạt dự án nhờ Nghị quyết 98
“Năm 2024, Sở GTVT cần tập trung chuyển đổi số cũng như triển khai các dự án áp dụng cơ chế từ Nghị quyết 98. Trong đó, sắp tới sẽ thực hiện năm dự án BOT (có dự án mở rộng QL13) được áp dụng Nghị quyết 98” - ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, chỉ đạo trong cuộc họp tổng kết Sở GTVT TP vừa diễn ra vào ngày 19-1.
Theo đó, sắp tới TP sẽ triển khai mở rộng QL13 (từ ngã tư Bình Phước đến chân cầu Bình Triệu, mở rộng từ 32 m lên 53-60 m) dài gần 5 km. Tổng mức đầu tư dự án gần 10.000 tỉ đồng, theo hình thức BOT (xây dựng - chuyển giao - kinh doanh).
Bốn dự án “treo” khu cửa ngõ phía đông TP gồm: Mở rộng đường Ung Văn Khiêm, xây dựng nút giao khu vực Đài liệt sĩ, xây dựng ga Bình Triệu và mở rộng Quốc lộ 13.
Ngoài ra, trong kế hoạch đầu tư phát triển các dự án, công trình trọng điểm, chiến lược ngành GTVT tập trung thực hiện trong giai đoạn 2024-2030 của Sở GTVT TP thì sắp tới sẽ triển khai hai dự án là xây dựng nút giao ngã năm Đài liệt sĩ và mở rộng đường Ung Văn Khiêm.
Cụ thể, giai đoạn 2024-2027 sẽ xây dựng nút giao ngã năm Đài liệt sĩ theo phương án đảo xoay vòng kết hợp hầm chui và mở rộng các tuyến đường nhánh, vốn đầu tư là 1.000 tỉ đồng.
Còn dự án mở rộng đường Ung Văn Khiêm, dự kiến sẽ được mở rộng theo lộ giới 30 m, quy mô sáu làn xe, dài 1,7 km, kéo dài từ ngã năm Đài liệt sĩ đến nhà hàng Tân Cảng. Dự kiến vốn đầu tư khoảng 2.400 tỉ đồng. Sở GTVT TP đề xuất dùng 50% vốn ngân sách nhà nước, còn lại đầu tư theo hình thức BT theo cơ chế đặc thù của Nghị quyết 98.
Về dự án ga Bình Triệu, trong báo cáo đầu kỳ quy hoạch các tuyến, ga đường sắt khu vực đầu mối TP.HCM gửi Cục Đường sắt Việt Nam (tháng 8-2023), hệ thống ga đầu mối TP.HCM sẽ có ga Sài Gòn (ga Hòa Hưng) là ga trung tâm hành khách. Ga Bình Triệu là ga đầu mối hành khách phía bắc TP.
Như vậy, việc triển khai ga Bình Triệu vẫn theo như quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng duyệt vào tháng 10-2021 (từ năm 2002, dự án ga Bình Triệu được phê duyệt chi tiết sử dụng đất tỉ lệ 1/2000 khu đầu mối giao thông và dân cư Bình Triệu).•
Xác định mục tiêu phát triển giao thông TP
Trong tờ trình Sở GTVT TP.HCM gửi UBND TP (tháng 12-2023) về kế hoạch đầu tư phát triển các dự án, công trình trọng điểm, chiến lược ngành GTVT tập trung thực hiện trong giai đoạn 2024-2030 xác định mục tiêu:
Xác định danh mục dự án để ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước tham gia thực hiện dự án theo quy định. Kêu gọi đầu tư, huy động, thu hút nguồn lực xã hội tham gia thực hiện dự án đảm bảo phát huy hiệu quả, công khai, minh bạch.
Áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM tại Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội khóa XV và các quy định pháp luật có liên quan nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện, đảm bảo mục tiêu, phát huy hiệu quả của các dự án.
