Cựu Tổng thống George H.W. Bush, tổng thống thứ 41 của Mỹ, vừa qua đời vào lúc 22 giờ 10 ngày 30-11 (11 giờ 10 ngày 1-12 giờ Hà Nội), hưởng thọ 94 tuổi, gia đình cựu tổng thống cho biết.
"Jeb, Neil, Marvin, Doro và tôi rất buồn khi thông báo rằng sau 94 năm đáng nhớ, người Cha thân yêu của chúng tôi đã qua đời. Ông là người đàn ông nghị lực nhất và là người cha tuyệt vời nhất mà một người con trai hay một người con gái có thể có" - con trai ông - cựu Tổng thống George W Bush chia sẻ trong tuyên bố được người phát ngôn của gia đình đăng tải trên Twitter.
Từ phi công chiến đấu đến Tổng thống Mỹ
Ông George Herbert Walker Bush, thường được gọi là George H.W. Bush, sinh ngày 12-6-1924 tại thị trấn Milton, bang Massachusetts và lớn lên ở Greenwich, bang Connecticut. Ông là con trai của thượng nghị sĩ Pescott Bush, bang Connecticut.
Sau khi tốt nghiệp Học viện Phillips năm 1942, ông Bush được nhận vào Trường ĐH Yale nhưng vì lúc đó Mỹ tham gia vào Thế chiến 2, ông đã quyết định gia nhập Hải quân Mỹ khi vừa tròn 18 tuổi, trở thành phi công trẻ nhất trong hải quân vào thời điểm đó.
Chàng phi công trẻ George Herbert Walker Bush gia nhập hải quân Mỹ khi vừa tròn 18 tuổi. Ảnh: GETTY
Đến tháng 1-1945, ông Bush thành hôn với người vợ Barbara Pierce. Sau đó ông quay trở lại theo học tại ĐH Yale. Vài năm sau, ông cùng vợ và con chuyển đến Tây Texas để làm việc cho công ty cung cấp dầu mỏ Dresser Industries. Không lâu sau, ông trở thành một nhân viên kinh doanh và thành lập công ty riêng trong lĩnh vực dầu khí.
George HW Bush và bà Barbara Pierce trong ngày cưới ở Rye, New York, vào tháng 1-1945. Ảnh: REX
Ông Bush giữ vai trò đội trưởng của đội bóng chày ở ĐH Yale năm 1947. Ảnh: AP
Sau khi thành công với công việc kinh doanh, ông Bush bắt đầu tích cực lấn sân qua lĩnh vực chính trị. Năm 1964, ông trở thành chủ tịch đảng Cộng hòa của quận Harris. Cùng năm đó, ông tham gia ứng cử vào Thượng viện Mỹ nhưng không thành công. Đến năm 1966, ông trở thành hạ nghị sĩ đại diện bang Texas.
Vào năm 1968, ông Bush gắn quân hàm lên bộ đồng phục của con trai ông George W Bush, lúc này đang tham gia không quân Texas. Ảnh: GETTY
Sự nghiệp chính trị của ông khởi sắc rõ nét từ năm 1971, khi ông lần lượt được bổ nhiệm các chức vụ quan trọng như đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc (1971-1973), chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa (1973-1974), trưởng Văn phòng liên lạc Mỹ tại Trung Quốc (1974-1976), giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) (1976-1977) và chủ tịch Ngân hàng Quốc tế I tại Houston (1977-1980).
Ông George H.W Bush và bà Barbara ở Bắc Kinh năm sau khi Tổng thống Gerald Ford bổ nhiệm ông làm trưởng văn phòng liên lạc của Mỹ tại Trung Quốc. Ảnh: AFP
Ông Bush tuyên thệ nhậm chức giám đốc CIA vào tháng 1-1976. Ảnh: AFP
Năm 1980, ông Bush tham gia chạy đua trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ và có bước khởi đầu ấn tượng.
Tuy nhiên, ông thất bại trong cuộc đua tranh vị trí ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa trước đối thủ Ronald Reagan. Sau đó, ông Bush được ông Reagan chọn đứng cùng liên danh tranh cử và làm phó tổng thống trong hai nhiệm kỳ của ông Reagan (1981-1989).
Đến năm 1988, ông giành chiến thắng trong cuộc tranh cử và trở thành tổng thống thứ 41 của Mỹ. Ông Bush bước vào Phòng Bầu dục năm 1989, dưới chiếc bóng phủ của người tiền nhiệm Ronald Reagan.
George và Barbara trong chiến dịch tranh cử tổng thống sơ bộ năm 1978.
Ông Bush được ông Reagan chọn đứng cùng liên danh tranh cử và làm phó tổng thống trong hai nhiệm kỳ của ông Reagan. Ảnh: AP
Đến năm 1988, ông giành chiến thắng trong cuộc tranh cử và trở thành tổng thống thứ 41 của Mỹ. Ảnh: GETTY
Ông Bush tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 41 của Mỹ vào ngày 20-1-1989. Ảnh: GETTY
Bức ảnh chân dung đại gia đình Tổng thống Bush chụp tại Nhà Trắng năm 1989. Ảnh: GETTY
Trên cương vị tổng thống Mỹ, ông tập hợp một liên minh toàn cầu tấn công vào Iraq để buộc nước này rút quân khỏi Kuwait trong chiến tranh vùng Vịnh lần 1.
Tỉ lệ ủng hộ ông tăng đến 85% trong bốn ngày không kích thủ đô Baghdad nhưng cuộc chiến cũng để lại nhiều hệ lụy về sau. Ông cũng chính là người lãnh đạo nước Mỹ bước khỏi bốn thập niên Chiến tranh lạnh.
Tuy nhiên, nỗ lực phục hồi nền kinh tế chậm chạp sau cuộc suy thoái năm 1990-1991 đã khiến ông Bush thua cuộc trong hành trình tranh cử nhiệm kỳ 2. Đối thủ Bill Clinton đánh bại ông Bush khi nhiều hơn 5,4 điểm phần trăm.
Ông Bush ăn trưa với quân đội ở Saudi Arabia trong Chiến dịch Desert Shield, trước cuộc chiến vùng Vịnh năm 1991. Ảnh: Corbis
Ông Bush phát biểu trong những ngày cuối cùng của chiến dịch tái tranh cử vào năm 1992. Tuy nhiên, sau đó ông bị thất bại trước ông Bill Clinton. Ảnh: GETTY
Tuy nhiên, chỉ vài năm sau đó, ông lại vui mừng khi chứng kiến hai người con trai của mình, Jeb Bush, trở thành thống đốc của bang Florida (1998) và George W. Bush, trở thành tổng thống thứ 43 của Mỹ (2001).
Hai cha con ông Bush trong ngày ông George W. Bush nhậm chức vào tháng 1-2001. Ảnh: REUTERS
Các đời Tổng thống Mỹ quy tụ tại Phòng Bầu dục năm 2009, khi cựu Tổng thống Obama vừa nhậm chức. Ảnh: UPI
Khi bước sang tuổi 80 năm 2004 và 90 năm 2014, ông đã kỷ niệm sinh nhật của mình bằng màn nhảy dù từ máy bay. Cựu phi công thời thế chiến cố gắng duy trì sức khỏe và tinh thần khỏe mạnh nhất có thể.
Ông trải qua những năm tháng cuối đời cùng với người vợ yêu dấu của mình, một ngày sau khi đám tang của bà Barbara Bush vào hôm 17-4-2018, ông nhập viện điều trị bệnh. Đến tối 30-11, ông qua đời tại một bệnh viện ở Houston, hưởng thọ 94 tuổi.
Ông Bush kỷ niệm sinh nhật lần thứ 85 của mình bằng cách nhảy với đội nhảy dù hiệp sĩ vàng của quân đội vào ngày 12-6-2009. Ảnh: REUTERS
Cựu Tổng thống George Herbert Walker Bush chụp chung với phu nhân của mình là bà Barbara Bush vào năm 2012. Ảnh: AP
