Án bế tắc vì cơ quan điều tra trả xe sai

Khoảng 21 giờ 30 ngày 29-9-2016, tại đường ĐT607A đoạn qua phường Điện Ngọc (thị xã Điện Bàn, Quảng Nam) xảy ra vụ tai nạn giao thông (TNGT) giữa ô tô do ông Trần Công Ân điều khiển với xe máy do ông Nguyễn Duy Hùng điều khiển làm ông Hùng tử vong.

Không khởi tố vụ án

Công an thị xã Điện Bàn đã phân công điều tra viên (ĐTV) Đặng Hữu Hóa giải quyết tin báo về tội phạm liên quan đến vụ TNGT trên.

Trong quá trình giải quyết, vợ ông Hùng (bà Đinh Anh Thư) khiếu nại ĐTV Hóa không khách quan, có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Cơ quan CSĐT Công an thị xã Điện Bàn cho rằng ĐTV Hóa thực hiện kế hoạch điều tra theo đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trong quá trình làm việc ĐTV đã chủ quan phân tích, giải thích lỗi khi chưa có kết luận. Vì vậy CQĐT đã yêu cầu ĐTV Hóa viết báo cáo và tiến hành kiểm điểm nghiêm khắc, đồng thời thay đổi ĐTV khác. Đối với việc CQĐT trả ô tô gây tai nạn cho chủ sở hữu chỉ một tuần sau vụ TNGT, CQĐT cho rằng mình làm đúng quy định.

Vợ ông Hùng khiếu nại đến VKSND thị xã Điện Bàn. VKS thị xã cho rằng việc yêu cầu ĐTV Hóa viết báo cáo, kiểm điểm, thay đổi ĐTV của lãnh đạo CQĐT là đảm bảo tính khách quan trong giải quyết tin báo. Riêng việc trả ô tô, VKS thị xã nhận định CQĐT vi phạm khoản 3 Điều 76 BLTTHS 2003. Việc trả xe ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án vì khi trưng cầu giám định về chiều hướng dấu vết thì không đủ cơ sở giám định, trong khi ô tô đã được sửa chữa nên không thể giám định lại. Từ đó, VKS thị xã yêu cầu CQĐT bằng mọi biện pháp khắc phục ảnh hưởng của việc trả ô tô và điều tra làm rõ vụ TNGT trên.

Tháng 2-2017, CQĐT ra quyết định không khởi tố vụ án vì cho rằng qua tài liệu, chứng cứ thu thập được thì nguyên nhân của vụ TNGT là do ông Hùng điều khiển xe vượt sai quy định dẫn đến va chạm vào ô tô...

Không đồng tình, bà Thư khiếu nại yêu cầu hủy quyết định không khởi tố vụ án, buộc ĐTV Hóa phải chịu trách nhiệm trong việc đề xuất trả xe nhưng bị VKS thị xã bác đơn. VKS thị xã cho rằng theo tài liệu, chứng cứ thu thập được đủ cơ sở kết luận ông Hùng điều khiển xe vượt không đảm bảo an toàn, va chạm dẫn đến bị thương nặng và chết nên CQĐT không khởi tố vụ án là đúng. Còn sai phạm của ĐTV Hóa trong việc trả xe đã được giải quyết bằng quyết định trước đó.

Bà Đinh Anh Thư, vợ ông Nguyễn Duy Hùng, vẫn đang khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án. Ảnh: Y.CHÂU

VKS tỉnh yêu cầu tiếp tục xác minh làm rõ

Bà Thư tiếp tục khiếu nại. Tháng 6-2017, VKSND tỉnh Quảng Nam ban hành quyết định giải quyết khiếu nại.

Theo VKS tỉnh, khi thu thập hiện trường, khám nghiệm phương tiện, CQĐT chưa thu thập đầy đủ dấu vết, vi phạm khoản 3 Điều 150 BLTTHS.

Khi khám nghiệm ô tô, đại diện gia đình bị hại không thống nhất với việc mô tả chiều hướng các dấu vết trên xe. Lẽ ra CQĐT phải đưa ô tô đi giám định dấu vết để xác định chiều hướng tác động của các dấu vết mới đảm bảo tính khoa học, đánh giá lỗi chính trong vụ TNGT. Thế nhưng ĐTV Đặng Hữu Hóa không quan tâm đến ý kiến của gia đình bị hại, vội vàng đề xuất trả ô tô cho chủ xe, dẫn đến chiếc xe được đem đi sửa chữa và các dấu vết trên xe đã bị xóa bỏ khi chưa giám định. Cho nên đến tháng 11-2016, khi trưng cầu giám định dấu vết thì cơ quan giám định không kết luận được. Đây là lỗi chính của ĐTV Hóa, vi phạm khoản 3 Điều 76 BLTTHS về việc xử lý vật chứng vì việc trả xe sớm khi chưa có kết quả giải quyết, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc giải quyết vụ việc.

Trong quá trình điều tra ban đầu, ĐTV Hóa luôn khẳng định ông Hùng có lỗi trong vụ TNGT là không đúng quyền hạn, nhiệm vụ của ĐTV được quy định tại Điều 35 BLTTHS 2003 vì chỉ khi kết thúc điều tra, CQĐT mới có kết luận cá nhân nào vi phạm, cá nhân nào không vi phạm.

VKSND thị xã Điện Bàn từng yêu cầu CQĐT khắc phục ảnh hưởng của việc trả lại xe nhưng CQĐT đã không xử lý các sai phạm, chưa cho thực nghiệm điều tra, giám định lại vật chứng mà lại ban hành quyết định không khởi tố vụ án.

VKS tỉnh kết luận việc xác minh, thu thập chứng cứ của Công an thị xã Điện Bàn có vi phạm tố tụng nghiêm trọng và chưa đầy đủ dẫn đến việc giải quyết đối với tin báo về vụ TNGT chưa đảm bảo cơ sở vững chắc, việc giải quyết khiếu nại của VKS thị xã là chưa chính xác. Vì vậy, VKS tỉnh hủy bỏ quyết định giải quyết khiếu nại của VKS thị xã. Viện trưởng VKS thị xã có trách nhiệm yêu cầu CQĐT tiếp tục xác minh làm rõ thêm những chứng cứ quan trọng trong vụ TNGT. Nếu đủ cơ sở thì hủy bỏ quyết định không khởi tố và ra quyết định khởi tố vụ án để điều tra, xử lý.

Không thể trưng cầu giám định lại

Tuy nhiên, đến nay vụ việc của bà Thư vẫn giậm chân tại chỗ. Để làm rõ hơn, chúng tôi đã liên hệ và nhận được văn bản trả lời của Công an cùng VKSND thị xã Điện Bàn.

Công an thị xã Điện Bàn cho rằng việc chậm giải quyết các yêu cầu của VKS thị xã theo nội dung yêu cầu của VKS tỉnh là nguyên nhân khách quan. Việc thực nghiệm điều tra, dựng lại hiện trường gặp rất nhiều khó khăn vì không xác định được người đã mua lại chiếc ô tô (phía ông Ân đã bán chiếc ô tô gây tai nạn - NV), quá trình xác minh kéo dài mới biết được chủ sở hữu mới nhưng người này không hợp tác. Sau nhiều lần thuyết phục, ngày 16-1-2018, người này mới đồng ý đưa ô tô đi thực nghiệm. CQĐT cũng đã tìm tới garage sửa xe và chủ tiệm xác nhận các hư hỏng của ô tô được sửa gồm thay đèn pha phụ, gò và sơn lại một số vị trí. Với những tài liệu thu thập được, CQĐT không đủ cơ sở để trưng cầu giám định lại...

VKS thị xã thì cho rằng thời hạn giải quyết vụ việc có kéo dài, nguyên nhân chủ quan là do trong quá trình giải quyết tin báo, ĐTV đã chủ quan đề xuất trả xe cho chủ phương tiện, chủ phương tiện bán xe cho người khác gây khó khăn cho quá trình điều tra. Nguyên nhân khách quan là do tính phức tạp của vụ việc, việc xác minh chủ sở hữu xe mới và thương lượng đưa xe về thực nghiệm...

Cạnh đó, VKS thị xã cho biết đã lấy lời khai nhân chứng mới và phúc tra lại lời khai của nhân chứng mà CQĐT đã thu thập. VKS thị xã cũng xác nhận ngày 2-3-2018 đã nhận được hồ sơ, báo cáo từ CQĐT, đang nghiên cứu để giải quyết.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin khi vụ việc có diễn tiến mới.