Giao tranh nổ ra giữa quân đội Armenia và Azerbaijan hôm 27-9 khi binh sĩ của Azerbaijan và Armenia đụng độ nhau tại khu vực tranh chấp Nagorno – Karabakh.
Các cuộc pháo kích và không kích của hai bên sau đó khiến nhiều dân thường thương vong và gây thiệt hại nặng cho đối phương. Đây là vụ đụng độ dữ dội nhất giữa hai bên kể từ năm 2016.
Azerbaijan xem Nagorno-Karabakh và một dải lãnh thổ nối liền với Armernia là lãnh thổ có chủ quyền của riêng nước này và bị Armenia chiếm đóng trái phép. Người Armenia tại khu vực tuyên bố khu vực này là Cộng hòa Artsakh và đến nay chỉ có Yerevan công nhận.
Armenia dọa triển khai tên lửa Nga để đối phó Azerbaijan
Armenia cảnh báo sẽ triển khai tên lửa Iskander do Nga chế tạo nếu Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất trong cuộc xung đột Nagorno-Karabakh, theo đài RT.
Tiêm kích F-16 (trái) và hệ thống tên lửa đạn đạo Iskander-M của Nga. Ảnh: REUTERS
Hôm 28-9, các quan chức Armenia cho hay nước này chuẩn bị sử dụng tên lửa đạn đạo Iskander do Nga chế tạo tại khu vực Nagorno-Karabakhn nếu Thổ Nhĩ Kỳ triển khai tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất để hỗ trợ cuộc tấn công của Azerbaijan.
Hôm 28-9, Đại sứ Armenia tại Nga Vardan Toganyan cho biết tất cả biện pháp, bao gồm tên lửa Iskander, đang được tính đến nếu Ankara triển khai tiêm kích F-16. Mặc dù vậy, ông Toganyan nói thời gian cho điều đó vẫn chưa đến.
Theo ông Toganyan, những hệ thống phòng không trong khu vực đủ sức để đối phó máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ và của Azerbaijan. Tuy nhiên, Armenia nói rằng họ hy vọng tình hình không leo thang tới mức đó.
9K720 Iskander là hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn do Nga chế tạo, phục vụ trong quân đội Armenia. Yereven cho biết nước này sẵn sàng triển khai Iskander cũng như cường kích Su-25 nếu xét thấy cần thiết để phù hợp với sự leo thang của Azerbaijan trong cuộc xung đột tại khu vực tranh chấp này.
Trong cuộc họp báo hôm 28-9, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Armenia Artsrun Hovhannisyan cho hay Yerevan có thể sử dụng vũ khí hạng nặng nếu trận chiến đòi hỏi như vậy.
Đáp lại, Ngoại trưởng Azerbaijan Jeyhun Bayramov nói rằng nước này sẵn sàng “đáp trả tương xứng” với bất kỳ sự leo thang tiềm tàng nào từ phía Armenia, song không nêu chi tiết.
Tổng thống Armenia – ông Armen Sarkissian cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ trực tiếp cung cấp máy bay không người lái cấp quân sự, lính đánh thuê và cả tiêm kích F-16 cho Azerbaijan. Azerbaijan khẳng định rằng Thổ Nhĩ Kỳ không hề tham gia bất cứ trận chiến nào ở Nagorno-Karabakh.
Ankara công khai ủng hộ cuộc tấn công mới nhất do Azerbaijan phát động hôm 27-9 bất chấp các đồng minh trong khối quân sự Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) kêu gọi kiềm chế.
Thổ Nhĩ Kỳ bị nghi đưa 4.000 tay súng Syria tới giúp Azerbaijan
Hãng tin Reuters dẫn lời hai tay súng nổi dậy Syria cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đang đưa các tay súng nổi dậy Syria tới giúp Azerbaijan.
Hôm 28-9, Đại sứ Armenia tại Nga Vardan Toghanyan cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ đưa khoảng 4.000 tay súng từ bắc Syria cùng các chuyên gia quân sự Thổ Nhĩ Kỳ tới Azebaijan và họ đang chiến đấu tại khu vực tranh chấp Nagorno – Karbakh. Ông Toghanyan còn cáo buộc Ankara cung cấp máy bay không người lái và chiến đấu cơ cho Baku.
“Phe nổi dậy ôn hòa” do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn ở Idlib (Syria). Ảnh: REUTERS
Hai tay súng Syria thuộc các nhóm nổi dậy do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn tại bắc Syria cho hay họ tình nguyện tới Azerbaijan chiến đấu sau khi được hứa sẽ được trả 1.500 USD/tháng. Hai người này từ chối tiết lộ danh tính do tính nhạy cảm của vấn đề.
“Tôi không muốn đi nhưng tôi không có xu nào. Cuộc sống rất nghèo khó” – một tay súng chiến đấu cho nhóm Ahrar al-Sham do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn nói.
Trong khi đó, ba tay súng nổi dậy ở Syria tiết lộ với báo The Guardian rằng Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu tuyển mộ các tay súng ở tỉnh Idlib (Syria) để chiến đấu ở Azerbaijan cách đây một tháng.
Hai anh em từ TP Azaz (Syria) cho biết họ được gọi tới một trại ở Afrin (bắc Syria) hôm 13-9 và được chỉ huy trong Sư đoàn Sultan Murad – nhóm vũ trang đối lập Syria thông báo về các hợp đồng ba hoặc sáu tháng. Theo hợp đồng, những người này được yêu cầu bảo vệ các trạm quan sát và cơ sở dầu khí ở Azerbaijan với mức lương 7.000 – 10.000 lira Thổ Nhĩ Kỳ.
Con số đó tính ra khoảng 900-1.300 USD/tháng và là một khoản tiền lớn so với mức lương 450-550 lira/tháng mà Thổ Nhĩ Kỳ trả cho các tay súng chiến đấu chống chính phủ Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Azerbaijan phủ nhận cáo buộc.
Trợ lý của Tổng thống Azerbaijan - ông Ilham Aliyev bác những cáo buộc trên là “hoàn toàn vô nghĩa” và “là hành động khiêu khích của phía Armenia”. Một nguồn tin trong Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ nói với The Guardian rằng Ankara không hề tham gia việc tuyển mộ hay chuyển tay súng tới bất kỳ đâu trên thế giới.
Tuy vậy, The Guardian dẫn lời các nguồn tin giấu tên trong Quân đội Quốc gia Syria được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn cho biết nhóm đầu tiên gồm 500 tay súng Syria đã tới Azerbaijan. Trong khi đó, theo ghi nhận của Tổ chức Giám sát nhân quyền Syria, khoảng 1.000 tay súng có thể đã tới Azerbaijan.The Guardian cho biết họ không thể xác minh được hai tuyên bố này.