Bầu Kiên lãnh án 30 năm tù

Sau 11 ngày xét xử và một tuần nghị án, sáng 9-6, TAND TP Hà Nội đã tuyên án đối với Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm. Tòa tuyên phạt Kiên 30 năm tù cho bốn tội danh và buộc nộp phạt hơn 75 tỉ đồng. Tòa xác định vợ và em gái Kiên đã có hành vi giúp sức tích cực cho Kiên thực hiện hành vi trốn thuế nên kiến nghị cơ quan tố tụng tiếp tục điều tra, xử lý hai người này.

Ngay sau khi tuyên án, HĐXX đã khởi tố vụ án hình sự kinh doanh trái phép xảy ra tại Ngân hàng ACB, VietBank; khởi tố vụ án hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản do xét thấy hành vi của Huỳnh Thị Bảo Ngọc (phó phòng Quản lý quỹ ACB) có dấu hiệu đồng phạm với Huỳnh Thị Huyền Như.

Góp vốn, mua cổ phần, cổ phiếu phải đăng ký kinh doanh

HĐXX khẳng định các công ty do Nguyễn Đức Kiên làm chủ tịch HĐQT/chủ tịch HĐTV có ngành nghề kinh doanh là mua bán vàng bạc, đá quý, đầu tư xây dựng kinh doanh sân golf, nhà hàng, khách sạn… Như vậy, việc mua cổ phần, cổ phiếu, góp vốn của các công ty này không đúng với nội dung đăng ký kinh doanh. Tòa cho rằng hành vi của bị cáo Kiên đã thỏa mãn đầy đủ dấu hiệu của tội kinh doanh trái phép quy định tại Điều 159 BLHS.

Bầu Kiên đang nghe tòa tuyên án. Ảnh: TN

Về hành vi kinh doanh vàng trái phép của Công ty Thiên Nam, Nguyễn Đức Kiên cho rằng Công ty Thiên Nam không kinh doanh vàng mà chỉ kinh doanh giá vàng (một sản phẩm tài chính phái sinh). Hoạt động này trước thời điểm 8-3-2012 không phải xin phép Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Tuy nhiên, tòa cho rằng kinh doanh vàng, giá vàng hay vàng trạng thái… đều là hoạt động kinh doanh có điều kiện, cần được cơ quan quản lý nhà nước cấp phép. “Nguyễn Đức Kiên là người trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội. Tại phiên tòa, bị cáo không thành khẩn khai báo và nhận tội nên cần áp dụng hình phạt nghiêm khắc” - tòa nhận định.

Tòa cũng cho rằng việc VKSND Tối cao truy tố Nguyễn Đức Kiên tội trốn thuế và lừa đảo chiếm đoạt tài sản là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Về trách nhiệm dân sự đối với hành vi lừa đảo, tòa nói do Công ty TNHH MTV Thép Hòa Phát đã nhận được số tiền 264 tỉ đồng và không có yêu cầu gì khác nên HĐXX không xem xét.

Phạm tội nhiều lần

Về hành vi ủy thác gần 719 tỉ đồng cho nhân viên ACB gửi tiết kiệm vào VietinBank, theo HĐXX, trước thời điểm Luật Các tổ chức tín dụng có hiệu lực, hoạt động ủy thác và nhận ủy thác được thực hiện theo Quyết định 742 của thống đốc NHNN. Nội dung quyết định này chỉ điều chỉnh việc ủy thác và nhận ủy thác cho vay vốn của tổ chức tín dụng, không cho phép các tổ chức tín dụng được ủy thác cho nhân viên đi gửi tiền tại các ngân hàng khác. Từ đó, HĐXX khẳng định chủ trương về việc ACB ủy quyền cho nhân viên đi gửi tiền tại các tổ chức tín dụng là sai. “Đặc biệt, khi Luật Các tổ chức tín dụng 2010 có hiệu lực, việc tuân thủ pháp luật của các tổ chức tín dụng, trong đó có ACB càng phải được thực hiện nghiêm túc hơn nữa. Các thành viên thường trực HĐQT biết việc ủy thác cần phải chờ hướng dẫn của NHNN nhưng vẫn tiếp tục thực hiện chủ trương ủy thác” - HĐXX nêu.

Về trách nhiệm dân sự, số tiền 718 tỉ đồng đã được giải quyết trong vụ án Huỳnh Thị Huyền Như nên tòa không xem xét.

Ngoài ra, Nguyễn Đức Kiên và các cựu lãnh đạo ACB còn bị buộc tội về hành vi đầu tư mua cổ phiếu ACB trái quy định, tiếp tục gây thiệt hại cho ngân hàng này trên 687 tỉ đồng. Tại tòa, đại diện ACB khẳng định số tiền này không mất nên HĐXX không xem xét mà tách ra giải quyết trong một vụ án khác nếu các cổ đông ACB có yêu cầu.

Nguyễn Đức  Kiên và các cựu lãnh đạo ACB bị áp dụng các tình tiết tăng nặng do phạm tội nhiều lần...

Bóp méo quy luật thị trường vì lợi ích nhóm

Đánh giá chung về tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo, HĐXX nhận định: Hành vi của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế của đất nước, gây ảnh hưởng đến lòng tin của nhân dân. Bằng thủ đoạn rất tinh vi, xảo quyệt, các bị cáo đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật nói chung và pháp luật về ngân hàng nói riêng. Các bị cáo đã thực hiện hành vi kinh doanh không đúng quy định của pháp luật về cạnh tranh lành mạnh, tạo ra dòng tiền ảo. Dòng tiền này chạy từ ngân hàng này qua ngân hàng khác, làm tăng trưởng tín dụng ảo, sinh lợi nhuận ảo, tăng trưởng giá trị cổ phiếu ảo. Tiền mặt được ngân hàng huy động từ người dân lại được giao cho nhân viên đi gửi ở ngân hàng khác để hưởng chênh lệch lãi suất. “Sự cạnh tranh không lành mạnh và không dựa trên quy luật thông thường khiến quy luật thị trường bị bóp méo nhằm phục vụ lợi ích nhóm, lợi ích cá nhân” - HĐXX nhận định.

Theo tòa, trong hành vi đầu tư mua cổ phiếu, các bị cáo đã tự ý nâng giá cổ phiếu bằng việc đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu của mình. Mặt khác, lợi dụng việc có cổ phần lớn trong ngân hàng, các bị cáo, đặc biệt là Nguyễn Đức Kiên, đã kiếm tiền một cách dễ dàng từ các ngân hàng để đầu tư vào các công ty sân sau do bị cáo làm chủ tịch HĐQT, từ đó thực hiện kinh doanh trái phép bằng cách dùng các công ty này phát hành trái phiếu rồi bán cho ngân hàng.

“Hành vi của các bị cáo đã gây lũng đoạn thị trường tài chính tiền tệ trong nước, gây ảnh hưởng xấu đến chính sách quản lý thị trường tiền tệ trong nước. Nếu không có sự chỉ đạo kịp thời của Chính phủ thì hậu quả xấu đã có thể xảy ra nên cần phải có mức án thật nghiêm khắc để bảo đảm tính giáo dục, răn đe, phòng ngừa chung” - HĐXX kết luận.

ĐỨC MINH