Ngày 13-6, Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng đã đến thăm và làm việc với Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật TP.HCM.
Chia sẻ với các nhà khoa học, Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng bày tỏ sau 30 năm đổi mới, TP.HCM bước vào chu kỳ phát triển mới với khát vọng lớn, cụ thể hóa bằng bảy chương trình đột phá. Trong đó, chương trình nâng cao nguồn nhân lực là giải pháp hết sức quan trọng. Vì vậy, phải huy động mạnh mẽ hơn những nguồn lực từ khoa học công nghệ cho công cuộc phát triển TP trong tương lai.
“Trong khoa học không phân biệt già trẻ, không có nhà khoa học già, chỉ có nhà khoa học lớn tuổi, những người vẫn còn minh mẫn và tri thức đóng góp cho xã hội” - ông Đinh La Thăng nói như thế và cho biết TP luôn tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà khoa học cống hiến trí tuệ cho đất nước và TP.
Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng lắng nghe ý kiến các nhà khoa học và cho biết luôn tạo điều kiện để các nhà khoa học làm việc, phát triển. Ảnh: HOÀNG GIANG
Bí thư Đinh La Thăng khẳng định TP cam kết mỗi năm tăng ngân sách 2% cho khoa học công nghệ, xã hội hóa tăng 3% để đảm bảo mục tiêu khoa học là động lực để tăng trưởng. Đồng thời, ông Thăng nhấn mạnh đến việc cần phải giải được bài toán đưa các công trình nghiên cứu vào thực tiễn sản xuất và đề nghị UBND TP rà soát lại cơ chế chính sách về các chương trình, đề án cụ thể, cái gì cần bổ sung, cái gì đưa ra và công bố trước để các nhà khoa học chủ động lựa chọn đề tài.
Về thể chế hóa tư vấn độc lập, Bí thư Thành ủy đề nghị UBND TP phải bắt tay ngay, cụ thể hóa việc này. Ông Thăng nói: Tư vấn độc lập là nhu cầu thật sự của người dân và của TP. Có tư vấn độc lập này TP cũng yên tâm ra quyết định khi các nhà khoa học làm độc lập, khách quan và không bị chi phối.
Liên quan đến vấn đề kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm, ông Đinh La Thăng cho biết sắp tới sẽ có một cơ quan chuyên trách trực thuộc UBND TP. “TP xây dựng mục tiêu có chất lượng sống tốt thì phải kiểm soát an toàn thực phẩm. Phải loại khỏi bữa ăn hằng ngày của người dân thực phẩm bẩn, không an toàn” - ông Thăng nói.
Tại buổi làm việc, GS-TS Chu Phạm Ngọc Sơn đề nghị thể chế hóa mối quan hệ giữa đào tạo, nghiên cứu khoa học và sản xuất. Ông nhận định mối liên kết này vẫn hết sức lỏng lẻo, các nhà khoa học thiếu chất xúc tác từ bộ phận sản xuất, kinh doanh. “Nhiều người tự hào có nhiều bài báo, công trình nghiên cứu được đăng trên báo chí quốc tế nhưng đóng góp cho sản xuất của TP lại rất hạn chế. Phải thể chế hóa chứ đừng chỉ khuyến khích” - ông Sơn nói.
Tâm đắc với những chỉ đạo và hành động của Bí thư Thăng liên quan đến kiểm soát thực phẩm bẩn đến bữa cơm người dân, GS Sơn cho rằng an toàn thực phẩm được Chính phủ coi là quốc nạn, người dân hoang mang và ngay chính bản thân ông đi chợ cũng rất đắn đo không biết chọn loại nào cho an toàn. Từ đó, ông Sơn đưa ra hai nguyên nhân gây nên tình trạng thiếu an toàn trong thực phẩm. Đó là do một số nhà sản xuất thiếu trách nhiệm, chỉ nghĩ đến lợi nhuận của mình. Hay tình trạng phụ gia thực phẩm được nhập tràn lan nhưng không rõ nguồn gốc. Ông đề nghị phải có những chốt kiểm tra nhằm hạn chế các loại này tuồn qua biên giới Việt-Trung và Tây Nam.
GS-TS Chu Phạm Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật TP.HCM, đưa ra vấn đề đội ngũ khoa học trẻ hiện nay năng động nhưng đến lúc nào đó thì thiếu chất xúc tác. Ảnh: HOÀNG GIANG
Có khá nhiều nhà khoa học tỏ thái độ băn khoăn khi TP vẫn chưa thực sự phát huy được vai trò của tầng lớp trí thức, trong khi giới trí thức rất muốn đóng góp cho sự phát triển của TP. TS Trần Công Hoàng Quốc Trang, Chủ tịch Hiệp hội Nhựa TP.HCM, cho rằng một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là kinh phí đầu tư cho khoa học kỹ thuật eo hẹp, nhiều dự án rơi vào tình trạng “nói thì dữ lắm nhưng đầu voi đuôi chuột”.
Ông Trang cho rằng cần phải có sự chỉ đạo để tập hợp trí tuệ của giới trí thức TP. Vai trò của trí thức phải được phát huy đến nơi đến chốn. Các dự án của TP, nhất là liên quan đến đời sống của người dân phải có ý kiến của các nhà khoa học. “Làm một con đường ảnh hưởng đến 500 hộ dân mà không có ý kiến của liên hiệp hội. Cứ làm xong rồi dân chịu. Phải giải quyết bằng hệ thống chứ không thể bằng mệnh lệnh” - ông Trang nói và đề nghị đối với các chương trình lớn của TP đã giao cho các nhà khoa học, UBND TP phải có thông báo lại cho các đơn vị chứ đừng lờ đi như hiện nay.
Ông Nguyễn Thế Nghĩa, Phó Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật TP.HCM, cho rằng TP cần chủ động đặt hàng các nhà khoa học. Ông cũng đề nghị có quy chế tư vấn giám định, phản biện xã hội bởi nếu có quy chế mới có kết quả tốt.
Còn kỹ sư Hồ Thanh Vân đề xuất lãnh đạo TP tăng cường đặt hàng với các nhà khoa học cùng tham gia các dự án. Nếu được như thế, liên hiệp hội sẽ tham gia ngay vào từ khâu thẩm định dự án chứ không phải vào khi dự án đã an bài. Tuy nhiên, ông cũng đề nghị trả công xứng đáng, sòng phẳng cho các nhà khoa học vì đây là chất xám của họ.