Sáng 19-2, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố Luật Các tổ chức tín dụng vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp bất thường lần thứ 5.
Luật Các tổ chức tín dụng 2024 gồm 15 chương, với 210 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7; dự kiến sẽ có 2 nghị định và 4 thông tư để quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật này.
Giới thiệu những điểm mới đáng chú ý, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đoàn Thái Sơn cho biết Luật Tổ chức tín dụng 2024 đã hoàn thiện quy định về nâng cao yêu cầu quản trị, điều hành, hạn chế lạm dụng quyền cổ đông lớn, quyền quản trị, điều hành để thao túng hoạt động của tổ chức tín dụng.
Theo đó, Luật đã giảm giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông là tổ chức, của nhóm cổ đông và người có liên quan. Luật cũng quy định lộ trình 5 năm giảm dần giới hạn cấp tín dụng; sửa đổi, bổ sung quy định về khái niệm “người có liên quan”.
Luật mới cũng bổ sung trách nhiệm công bố, công khai thông tin của cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ của tổ chức tín dụng trở lên, thông tin về người có liên quan của người quản lý, người điều hành của tổ chức tín dụng…
Những quy định trên, theo Phó Thống đốc, nhằm nâng cao năng lực quản trị, điều hành, minh bạch hóa hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, hạn chế tình trạng thao túng, chi phối hoạt động của cổ đông lớn, nhóm cổ đông lớn tại tổ chức tín dụng.
Cũng theo ông Đoàn Thái Sơn, Luật đã bổ sung quy định yêu cầu ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải xây dựng phương án khắc phục dự kiến trong các trường hợp bị can thiệp sớm.
"Phương án khắc phục phải được xây dựng, thông qua trước ngày 1-7-2025 hoặc trong thời hạn một năm kể từ ngày được cấp giấy phép"- ông Đoàn Thái Sơn nói và cho hay định kỳ ít nhất 2 năm, ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải cập nhật, điều chỉnh phương án khắc phục để đảm bảo phù hợp với thực tiễn hoạt động của tổ chức tín dụng.
Đáng chú ý, Luật đã thay đổi cách tiếp cận đối với can thiệp sớm tổ chức tín dụng để phù hợp với thông lệ quốc tế.
“Trên tinh thần ‘từ xa, từ sớm’, khi phát hiện các tổ chức tín dụng thuộc trường hợp can thiệp sớm, Ngân hàng nhà nước có văn bản gửi tổ chức tín dụng, trong đó nêu rõ các yêu cầu, hạn chế đối với tổ chức tín dụng này”- theo Phó Thống đốc.
Trường hợp tổ chức tín dụng thực hiện thành công phương án khắc phục và trở lại hoạt động bình thường, việc áp dụng các biện pháp hạn chế, yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước cũng chấm dứt.
Phó Thống đốc lưu ý các trường hợp được can thiệp sớm cũng được rà soát, bổ sung so với luật hiện hành.
Đặc biệt, Luật Các tổ chức tín dụng 2024 cũng bổ sung quy định về rút tiền hàng loạt, trong đó quy định rõ các biện pháp sẽ áp dụng khi một tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt, bao gồm các biện pháp tự thân của ngân hàng và các biện pháp hỗ trợ thanh khoản, đảm bảo an toàn hệ thống, đảm bảo quyền lợi người gửi tiền.
Về kiểm soát đặc biệt và các phương án cơ cấu lại tổ chức tín dụng, Luật Các tổ chức tín dụng quy định phương án phục hồi, sáp nhập, hợp nhất, chuyển nhượng toàn bộ cổ phần, phần vốn góp, phương án chuyển giao bắt buộc, phương án giải thể, phương án phá sản.
Ông Đoàn Thái Sơn cho hay việc xây dựng, thực hiện các phương án cơ cấu lại tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt cũng đã được điều chỉnh để xử lý những khó khăn, vướng mắc phát sinh thời gian qua.
Ngoài ra, Luật Các tổ chức tín dụng cũng “luật hóa” một số quy định về nợ xấu, xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài như: bán nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu; mua, bán nợ xấu của tổ chức mua bán, xử lý nợ; Mua, bán khoản nợ xấu có tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai…
