Chiều 10-6, có 24 đại biểu (ĐB) đã tranh luận, phát biểu khi thảo luận dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.
Các ĐB băn khoăn về việc nên giữ hay bỏ hình thức kỷ luật giáng chức và kỷ luật cán bộ, công chức về hưu tại Quốc hội (QH).
Giáng chức sẽ gây khó cho lãnh đạo mới?
Trong dự thảo trình QH, Chính phủ đề xuất bỏ hình thức kỷ luật giáng chức đối với công chức. Tuy nhiên, nhiều ý kiến trong cơ quan thẩm tra là Ủy ban Pháp luật lại đề nghị tiếp tục giữ hình thức kỷ luật này vì cần thiết, mang tính răn đe cao và đã được áp dụng.
ĐB Nguyễn Thị Phúc (Hưng Yên) nêu bốn lý do khiến bà đồng tình với đề xuất của Chính phủ.
Theo ĐB Phúc, việc áp dụng hình thức giáng chức trên thực tế dễ dẫn tới tình trạng nể nang, né tránh, không đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật. Chưa kể quy định về hình thức kỷ luật giáng chức sẽ xung đột với việc bố trí công chức theo vị trí việc làm.
“Hình thức giáng chức thực chất là bổ nhiệm vào vị trí chức vụ thấp hơn, trong khi vị trí đó đã xác định đủ số lượng lãnh đạo quản lý. Hơn nữa, người bị xử lý kỷ luật giáng chức vẫn công tác trong cơ quan cũ sẽ gây khó khăn cho người lãnh đạo mới trong thực thi nhiệm vụ và tham mưu” - bà Phúc nói.
Đồng tình, ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) bổ sung: Cách chức qua thời hạn bị kỷ luật thì cũng có thể bổ nhiệm lại nếu đủ điều kiện.
ĐB Tô Văn Tám (Kon Tum) lại cho rằng cách lập luận như trên tính thuyết phục không cao. Theo ông, nếu vì lý do nể nang thì đó là lỗi chủ quan của chủ thể có thẩm quyền. Lỗi này có thể khắc phục trong quá trình nâng cao chất lượng, hiệu quả của cán bộ. Còn vì lý do vị trí việc làm đã được xác định đủ thì trong cơ quan, đơn vị, kể cả vị trí chuyên viên cũng đã được xác định và bố trí đủ. ĐB Kon Tum sau đó đề nghị giữ lại hình thức giáng chức và cho rằng điều này phù hợp với nguyên tắc có thăng, có giảm trong công tác cán bộ.
ĐB Mong Văn Tình (Nghệ An) phân tích nếu bỏ hình thức kỷ luật giáng chức chỉ còn năm hình thức xử lý kỷ luật gồm: khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, cách chức, buộc thôi việc. Theo ĐB, thực tế có những trường hợp cán bộ vi phạm kỷ luật chưa đến mức phải cách chức hay buộc thôi việc nhưng chỉ hạ bậc lương hay cảnh cáo, khiển trách lại quá nhẹ. Khi đó, áp dụng hình thức giáng chức là phù hợp...
Giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cung cấp thông tin qua báo cáo xử lý cán bộ hằng năm, đến nay chưa có trường hợp nào bị xử lý giáng chức, chỉ có giáng cấp với lực lượng vũ trang. Ông đề nghị các ĐB nghiên cứu thêm về tính khả thi của hình thức xử lý kỷ luật này.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) phát biểu tại hội trường không đồng tình giữ hình thức kỷ luật giáng chức. Ảnh: TP
Băn khoăn kỷ luật cán bộ đã nghỉ hưu
Đáng chú ý, dự thảo luật quy định cán bộ, công chức, viên chức sau khi nghỉ việc hoặc nghỉ hưu mới phát hiện có hành vi vi phạm trong thời gian công tác thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm phải chịu một trong những hình thức kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm tại thời điểm có hành vi vi phạm. Chính phủ sẽ quy định chi tiết vấn đề này.
ĐB Trần Thị Hằng (Bắc Ninh) cho rằng quy định trên “nghe có vẻ vô lý nhưng rõ ràng làm rất hiệu quả, dư luận đồng tình cao và có tác dụng răn đe”, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến danh dự, tác động đến tâm lý của cán bộ, công chức.
ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cũng cho rằng việc bổ sung quy định trên là cần thiết nhằm phòng ngừa, răn đe các cán bộ, công chức khi làm việc phải đề cao tinh thần trách nhiệm cá nhân đồng thời giúp phòng ngừa được tư duy nhiệm kỳ… Theo ông, thực tế có nhiều trường hợp cán bộ trước nghỉ hưu tìm kiếm lợi ích cục bộ cho bản thân, sau đó hạ cánh an toàn.
ĐB Nguyễn Thị Phúc (Hưng Yên) cho rằng xử lý nghiêm cán bộ, công chức là chủ trương đúng, giúp loại bỏ cán bộ suy thoái, tha hóa… Tuy nhiên, bà đề nghị Chính phủ cân nhắc, khắc phục một số bất cập như những văn bản có chữ ký của cán bộ, công chức trong thời gian công tác, sau khi bị kỷ luật còn hiệu lực hay không. Nếu cán bộ đó ốm yếu, bệnh nặng không thể tham gia việc xử lý kỷ luật thì sẽ như thế nào...
ĐB Mong Văn Tình (Nghệ An) cũng băn khoăn việc “xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm” thực chất chỉ xóa cái danh, vậy các chế độ, chính sách kèm theo như hệ số phụ cấp và một số chế độ khác đã được hưởng có bị truy thu không...
Trong khi đó, ĐB Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) không đồng tình với quy định của dự thảo. “Người nghỉ hưu có thể bị xử lý kỷ luật về mặt Đảng, thậm chí kỷ luật xóa tên, có thể bị xử lý về hình sự nhưng xử lý kỷ luật thì không đúng. Vì người đó không còn là công chức, không còn trong cơ quan, đơn vị đó nữa. Nếu xử lý kỷ luật họ, những vấn đề họ thực hiện trước đó sẽ như thế nào? Tôi cho rằng nên bỏ quy định này” - ĐB Bến Tre nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu thêm về tính pháp lý và hình thức xử lý đối với cán bộ, công chức đã nghỉ hưu mới phát hiện sai phạm.
| Thiếu căn cứ để áp dụng các hình thức kỷ luật Dự án luật này phải nghiêm cẩn thảo luận thêm nữa mới trình QH thông qua được. Trách nhiệm kỷ luật ở cả hai đạo luật chưa có, trong khi đây là cơ sở pháp lý quan trọng, nếu không quy định sẽ dẫn đến việc tùy tiện áp dụng các hình thức kỷ luật mà không có căn cứ nào cả. Như thế nào là khiển trách, cảnh cáo, buộc thôi việc… đều không có căn cứ. Mà thực tế còn nảy sinh cả hình thức phê bình nghiêm khắc, rút kinh nghiệm sâu sắc. Tôi đề nghị cần có một chương quy định về trách nhiệm kỷ luật trong cả hai đạo luật. ĐB Lê Thanh Vân (Cà Mau) |
