Điển hình là trường hợp của chị Tạ Thị Sinh (40 tuổi), thường xuyên gặp phải những dấu hiệu như mất ngủ kéo dài, đau đầu, chóng mặt và bốc hỏa hàng đêm. Theo chị cho biết, gần cả tháng nay người lúc nào cũng như say xe, mất ngủ triền miên. Có thời điểm người lúc nóng lúc lạnh như sốt rét. Đỉnh điểm là thời gian đang làm việc chị cảm thấy choáng váng rồi ngất xỉu.
Bị chẩn đoán rối loạn hệ thần kinh
Thấy tình trạng bệnh mỗi lúc một khó hiểu, chị Sinh đã đến khám ở rất nhiều bệnh viện khác nhau. Tuy nhiên, chỗ thì kết luận chị bị tiền đình, chỗ thì kết luận chị bị rối loạn hệ thần kinh thực vật.
“Tôi cảm thấy rất hoang mang khi chạy chữa mãi không khỏi, tôi cũng có theo một ông bác sĩ chuyên khoa thần kinh ở Hà Nội nhưng mỗi lần lấy thuốc uống thì cũng chỉ đỡ được lúc đó thôi, hết thuốc lại bị như thường. Chính vì vậy nên lúc nào cũng thấy lo lắng và mệt mỏi” – chị Sinh chia sẻ.
Giải thích thêm về trường hợp thiếu hụt nội tiết tố nhưng được chẩn đoán là thần kinh, theo GS Nguyễn Đức Vy, nguyên Giám đốc BV Phụ sản Trung ương, có đến 65% phụ nữ 40-50 tuổi gặp phải các triệu chứng bốc hỏa, mất ngủ.
Thiếu hụt nội tiết tố nữ là câu chuyện thường nhật của chị em phụ nữ tuổi trung niên. (Ảnh minh họa)
Thực ra trước đây, ngay cả các y, bác sĩ cũng không biết nguyên nhân của tình trạng này là tại sao, chỉ nghĩ là do chị em đã bước đến tuổi “toan về già” nên sẽ khó ngủ, bốc hỏa mà thôi. Thậm chí còn có người bị chẩn đoán sai vì họ tìm đến bác sĩ không đúng chuyên ngành sản phụ khoa.
Thực tế thì bốc hỏa và mất ngủ là những triệu chứng rối loạn vận mạch do cơ thể phụ nữ bị rối loạn thần kinh thực vật, hệ thần kinh tự động, do đó việc nhận biết nhiệt độ bị sai lệch.
Nguyên nhân sâu xa của triệu chứng này là do sau tuổi 30, buồng trứng bắt đầu giảm tiết estrogen và ngay lập tức khiến cán cân nội tiết mất thăng bằng. Mức suy giảm estrogen có tác động trực tiếp vào vùng dưới đồi – một phần của não chịu trách nhiệm kiểm soát việc thèm ăn, chu kỳ giấc ngủ, hormone tình dục và thân nhiệt – khiến cho vùng này bị rối loạn và “hiểu nhầm” là cơ thể đang quá nóng trong người.
Ngay lập tức, bộ não báo động cho toàn cơ thể vận hành cơ chế giải phóng nhiệt. Tim bơm máu nhanh hơn, các mạch máu trong da giãn ra để lưu thông máu nhiều hơn, tuyến mồ hôi cũng vất vả làm việc để thải mồ hôi nhiều hơn và làm mát cơ thể. Chính vì vậy nên triệu chứng thường thấy ở bốc hỏa là nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, vã mồ hôi, thở nhanh và nông.
Dễ nhầm lẫn với bệnh khác
Theo đánh giá của ThS-BS Lê Quang Thanh – Giám đốc BV Từ Dũ cho rằng: “Tại BV có rất nhiều trường hợp bệnh nhân là phụ nữ mà tôi gặp có những biểu hiện thiếu hụt về nội tiết tố ví dụ như các biểu hiện trên đường tiết niệu của bộ phận sinh dục thì người phụ nữ lại đi tìm sang chuyên khoa tiết niệu để có biện pháp điều trị. Ví dụ như họ đi tiểu nhiều lần hoặc họ đi tiểu vào ban đêm hoặc có triệu chứng khô ráp ở đường âm đạo hoặc đường tiểu thì họ nên tìm điều trị ở chuyên khoa sản phụ khoa” - BS Thanh nói.
Liệu pháp estrogen thảo dược là một cách giúp bổ sung nội tiết tố hiệu quả. (Ảnh minh họa)
Cũng theo BS Thanh, hiện nay tại Việt Nam có rất nhiều phụ nữ chưa hiểu được vài trò của nội tiết tố nữ. Đồng thời khi có các hiện tượng thiết hụt về nội tiết tố nữ và khi có tác dụng phụ của thiếu hụt gây ra thì người phụ nữ cũng không biết cách để xử lý, không biết cách để tìm giải pháp cho nên nhầm lẫn giữa bệnh lý này và bệnh lý khác. Hoặc có thể tìm đến những chuyên khoa mà có những xử trí không đúng với sự thiếu hụt tiết tố nữ.
Qua đó chúng ta nên có các giải pháp truyền thông phù hợp trên các phương tiện truyền thông đại chúng hoặc là cho các vùng đặc biệt là vùng nông thôn. Hiện nay các khảo sát cho thấy phụ nữ ở vùng nông thôn có nhận thức về nội tiết tố thấp hơn nhiều so với phụ nữ ở thành thị. Và hiện nay chỉ khoảng 15% phụ nữ Việt Nam có sử dụng các liệu pháp hỗ trợ bổ sung nội tiết, 85% không sử dụng do một phần vì nhận thức, một phần vì điều kiện.
“Hiện nay có hai cách để giúp chị em phụ nữ bổ sung nội tiết tố, trong đó liệu pháp estrogen thảo dược dễ dàng sử dụng nhưng có nhiều chị em chưa tự tin. Do đó, chị em nên hiểu về hoạt tính bổ sung của thảo dược này mà sử dụng lâu dài và an toàn, không cần chỉ định từ bác sĩ để có hiệu quả tốt nhất”, ThS-BS Thanh nói.
“Những năm gần đây, khoa học đã nghiên cứu về hội chứng tiền mãn kinh (Premenstrual Syndrome – PSM) và khẳng định tình trạng bốc hỏa, mất ngủ triền miên của phụ nữ trung niên là biểu hiện của hội chứng này. Hội chứng PSM bao gồm tổ hợp nhiều triệu chứng như: rối loạn vận mạch, rối loạn về tâm thần, thay đổi về vóc dáng bề ngoài, khô hạn, giảm ham muốn, dễ mắc các bệnh tim mạch, ung thư, loãng xương… Và quan trọng hơn cả, căn nguyên của tất cả những triệu chứng này là do thiếu hụt nội tiết tố nữ estrogen” – GS Nguyễn Đức Vy, nguyên chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam chia sẻ. |