Đêm 11-10, Quốc hội Hungary đã thông qua luật quốc hữu hóa tổ hợp công nghiệp nhôm MAL Zrt. (sở hữu nhà máy bauxite-aluminium Ajkai Timfoldgyar gây thảm họa bùn đỏ ở TP Ajka) với 336 phiếu thuận, một phiếu chống và 13 phiếu trắng.
Luật đã được Tổng thống Pàl Schmitt phê chuẩn và công báo ngày 12-10 đã công bố. Luật cho phép nhà nước kiểm soát và phong tỏa tài sản của MAL Zrt. trong thời gian ngắn nhất.
Người phát ngôn chính phủ tuyên bố Giám đốc Cơ quan phòng chống thảm họa quốc gia György Bakondi đã được đề cử lãnh đạo tổ hợp công nghiệp nhôm MAL Zrt..
Ông György Bakondi có bốn nhiệm vụ phải làm: Chuẩn bị cho nhà máy bauxite-aluminium ở Ajka hoạt động trở lại để nhân công có việc làm, bắt đầu công tác bồi thường cho các nạn nhân bùn đỏ, thực hiện giải pháp ngăn chặn bùn đỏ tràn tiếp và quy trách nhiệm trong thảm họa bùn đỏ ngày 4-10.
Biếm họa của Olle Johansson (Thụy Điển). Chữ trong ảnh: The toxic tragedy=Bi kịch nhiễm độc…
Ông sẽ trực tiếp báo cáo với thủ tướng và làm việc dưới sự chỉ đạo của thủ tướng trong hai năm. Ông György Bakondi cho biết công việc đầu tiên của ông là xem xét tình hình tài chính của MAL Zrt..
Thủ tướng Viktor Orbán khẳng định chính phủ sẽ buộc MAL Zrt. phải trả toàn bộ chi phí bồi thường và dọn bùn. Ngày 11-10, Quốc vụ khanh về môi trường Zoltan Illes thông báo nếu có kết luận điều tra MAL Zrt. đã có lỗi bất cẩn, MAL Zrt. có thể bị phạt hơn 20 tỉ forint (hơn 2.000 tỉ đồng VN) và phải chịu chi phí dọn bùn gần 19,7 tỉ forint (1.957 tỉ đồng VN). Ông cho biết MAL Zrt. đã đề nghị bồi thường hơn 30,1 tỉ forint (hơn 2.945 tỉ đồng VN).
Đối với các nạn nhân, chính phủ thông báo người mất nhà do bùn đỏ sẽ được tái định cư ở bất cứ nơi nào hoặc vào các khu định cư mới xây tại các địa phương bị bùn đỏ ảnh hưởng.
Thủ tướng Viktor Orbán thông báo trước Quốc hội rằng ba ngày sau khi bị bắt giam, giám đốc điều hành MAL Zrt. Zoltan Bakonyi sẽ bị truy tố hình sự với tội danh bất cẩn gây thảm họa công cộng. Nếu bị kết tội, ông sẽ bị phạt tù 10 năm.
Hãng tin M.T.I. (Hungary) ngày 11-10 cho biết ông Zoltan Bakonyi vẫn khẳng định nhà máy không vi phạm an toàn lao động và phủ nhận hồ chứa quá đầy, có vết nứt từ trước vì nhân viên kiểm tra hằng ngày nhưng không nhận ra dấu hiệu gây vỡ hồ chứa. Ông cho biết năm nào MAL Zrt. cũng gửi báo cáo về các hồ chứa bùn đỏ và báo cáo cuối cùng được gửi ngày 30-4.
Ngày 12-10, tại thị trấn Kolontar, đê bao mới ngăn chặn bùn đỏ tiếp tục tràn lần thứ hai đã hoàn thành. Đê dài 1.500 m, rộng 30 m, cao 4 m.
| Giám đốc Zoltan Bakonyi là con trai của doanh nhân Arpad Bakonyi, cổ đông sở hữu 30% cổ phần của MAL Zrt. và là một trong 30 người giàu nhất Hungary. Ông Arpad Bakonyi giữ vai trò lớn trong quá trình tư nhân hóa ngành công nghiệp luyện nhôm của Hungary và là đối tác làm ăn thân thiết của cựu Thủ tướng Ferenc Gyurcsany, đối thủ chính trị đáng gờm của Thủ tướng Viktor Orbán. |
THIÊN ÂN - HOÀNG DUY (Theo New York Times, CS Monitor, AP, AFP)
