Ngày 4-4, lãnh đạo BV Nhi đồng 2 cho biết Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn vừa ký quyết định công nhận BV Nhi đồng 2 là cơ sở y tế đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật lấy, ghép thận, gan từ người hiến sống và từ người hiến chết não.
Tăng tốc ghép tạng gấp đôi, gấp ba
TS-BS Phạm Ngọc Thạch, Phó Giám đốc BV Nhi đồng 2, chia sẻ đây là tin vui đối với BV sau thời gian gián đoạn ghép tạng cho trẻ em. Sau các văn bản đề nghị cấp giấy phép đăng ký hoạt động ghép tạng cho BV từ Sở Y tế TP.HCM, đến nay BV đã nhận được quyết định chính thức.
“Đây là động lực để BV tăng tốc trong công tác ghép tạng, mang lại niềm hy vọng mới cho cả bệnh nhi và BV. Tới đây, việc ghép tạng tại BV sẽ trở nên thường quy, số ca ghép sẽ tăng gấp hai, gấp ba lần so với trước” - BS Thạch nhấn mạnh.
Theo BS Thạch, BV Nhi đồng 2 đã thực hiện trên 60 ca ghép gan, thận từ năm 2004 đến nay. Mỗi năm BV dự kiến thực hiện khoảng 8-12 ca ghép gan, thận. Tuy nhiên, BV phải nhờ sự hỗ trợ của các đơn vị chính thức như BV Chợ Rẫy, ĐH Y Dược TP.HCM hay các chuyên gia nước ngoài.
“Quyết định của Bộ Y tế đã cho phép BV tự chủ hoàn toàn trong việc ghép tạng. Với những trường hợp khó, BV sẽ nhờ các trung tâm, chuyên gia hỗ trợ về mặt kỹ thuật” - BS Thạch thông tin thêm.
BV Nhi đồng 2 là đơn vị nhi khoa duy nhất tại khu vực phía Nam triển khai ghép gan, ghép thận và ghép tế bào gốc cho trẻ em từ năm 2004. Hiện BV đã khởi công xây dựng trung tâm ghép tạng vào năm 2022, dự kiến năm 2025 sẽ hoàn thành.
Trước đó, từ giữa năm 2023, BV Nhi đồng 2 bị gián đoạn ghép tạng trong sáu tháng do các nguyên nhân khách quan như thiếu nguồn tạng trẻ em, không có phòng mổ, bác sĩ nhi khoa thiếu chứng chỉ chuyên môn liên quan ghép tạng, đề án ghép tạng chưa được thông qua…
Sau đó, BV gấp rút bổ sung các điều kiện và khởi động lại việc ghép tạng vào tháng 6-2023.
Nhiều cuộc đời mới được “hồi sinh”
Tháng 12-2018, BV Nhi đồng 2 phối hợp với BV Chợ Rẫy thực hiện thành công ca ghép thận cho một bệnh nhi sinh năm 2003. Bệnh nhi bị suy thận mạn giai đoạn cuối, nghi do thiểu sản thận hai bên, kết quả các xét nghiệm cho thấy hòa hợp miễn dịch với người hiến tạng.
Ca phẫu thuật diễn ra với sự hỗ trợ của các bác sĩ BV Chợ Rẫy như BS Trần Ngọc Sinh, Thái Văn Sâm và Dư Thị Ngọc Thu. Sau 6 giờ nỗ lực của êkíp, ca phẫu thuật thành công, ghi nhận thận ghép hồng hào, được tưới máu tốt sau khi mở kẹp mạch máu và bắt đầu có nước tiểu.
Sau phẫu thuật ghép thận, bệnh nhi tỉnh táo hoàn toàn, sinh hiệu ổn định, được rút nội khí quản. Siêu âm mạch máu sau mổ ghi nhận miệng nối các mạch máu thông tốt, xét nghiệm chức năng thận và sinh hóa máu của bệnh nhân trong giới hạn bình thường.
Đến tháng 8-2022, BV Nhi đồng 2 tiếp tục thực hiện thành công ca ghép thận với sự hỗ trợ của các bác sĩ BV Chợ Rẫy. Đây là ca ghép thận thứ 23 được thực hiện tại BV Nhi đồng 2.
Bệnh nhi được ghép thận sinh năm 2007, phát bệnh từ năm 2020 với chẩn đoán viêm cầu thận mạn, khả năng xơ hóa cầu thận khu trú từng phần tiến triển, chưa loại trừ hoàn toàn bệnh thận IgA (tình trạng bệnh do cầu thận bị viêm).
Thời điểm được ghép thận, bệnh nhi đang chạy thận nhân tạo tại BV Nhi đồng 2. Ngay sau khi nhận được thông tin có người chết não hiến tạng tại BV Chợ Rẫy, BV Nhi đồng 2 đã kích hoạt quy trình ghép thận từ người cho chết não một cách nhanh chóng, toàn diện.
Ca phẫu thuật diễn ra trong hơn 3 giờ. Bệnh nhi có nước tiểu ngay trên bàn mổ, kết quả siêu âm ngay sau phẫu thuật ghép cho thấy thận tưới máu tốt, thận ghép không ứ nước. Bệnh nhi phục hồi và được xuất viện sau hai tuần.
Lãnh đạo BV cho hay đây là ca ghép thận thành công thứ hai ở trẻ em từ người hiến bị chết não tại BV. Khác với các trường hợp ghép từ người sống sang người sống, ghép từ người hiến bị chết não sang người sống khó hơn nhiều. Với các ca ghép từ người sống, êkíp mổ có bức tranh rõ ràng hơn qua thăm khám để nhận diện các hình ảnh mạch máu, phục vụ kiểm soát khi lấy và ghép tạng.
Với người hiến trong trường hợp này, êkíp mổ không thể biết trước để phác họa rõ ràng. Vậy nên ngoài quy trình chặt chẽ, yêu cầu êkíp mổ phải thao tác chuẩn xác, kịp thời, nhanh chóng.
Ngày 2-4, Thứ trưởng Bộ Y tế đã ký Quyết định 785/QĐ-BYT công nhận BV Nhi đồng 2 là cơ sở y tế đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật lấy, ghép thận, gan từ người hiến sống và từ người hiến bị chết não tại BV.
Theo đó, Bộ Y tế yêu cầu giám đốc BV Nhi đồng 2 thực hiện đúng các quy định liên quan của pháp luật. Đồng thời phối hợp với các đơn vị, chuyên gia trong và ngoài nước thực hiện việc lấy, ghép thận, gan từ người hiến sống và người hiến bị chết não an toàn, đạt kết quả tốt cho người bệnh.
Sau mỗi trường hợp ghép tạng, Bộ Y tế yêu cầu BV Nhi đồng 2 phải đánh giá kết quả, gửi báo cáo về Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) và Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.
