Bệnh nhân là bé DCM (sinh tháng 2-2018, ngụ quận 3, TP.HCM) sinh non khi mới ngoài sáu tháng tuổi do vỡ ối sớm. Ngoài bệnh võng mạc ở trẻ sinh non, bé còn bị bệnh teo đường mật bẩm sinh. Dù đã được phẫu thuật thay đường mật mới nhưng tình trạng diễn biến xấu nên bé được chuyển đến BV Nhi đồng 2 điều trị.
15 giờ căng thẳng
Ngày 3-6-2019, BV Nhi đồng 2 tiếp nhận bé trong tình trạng bị viêm phổi nặng, suy gan giai đoạn cuối, nguy cơ tử vong sớm nếu không được ghép gan. Người cha sẵn sàng cho gan bé nhưng gan bị nhiễm mỡ, không phù hợp nên ông nội bé (56 tuổi, ngụ Tây Ninh) đã không ngần ngại cho gan để cứu sống cháu mình.
Ca ghép gan diễn ra vào ngày 18-6-2019, kéo dài 15 tiếng, từ 9 giờ sáng đến 12 giờ đêm với nhiều diễn biến phức tạp từ việc bóc tách thùy gan của người cho đến khi ghép vào cơ thể của người cháu. Khi ghép phần gan mới cho bé M., tĩnh mạch cửa của bé lại không tương thích tĩnh mạch cửa của người ông nên êkíp phẫu thuật phải lấy tĩnh mạch cảnh trái của bệnh nhi làm cầu nối. Nhờ vậy mạch máu không bị gập, mạch máu lưu thông tốt.
Tuy nhiên, vấn đề gây trở ngại tiếp theo là bụng của em bé quá nhỏ do sinh non tháng nên êkíp phẫu thuật phải nong ổ bụng của em bé rộng ra để thích ứng với lá gan mới bằng tấm plaque - một vật liệu không gây phản ứng cho cơ thể, được mang từ nước ngoài về phục vụ ca phẫu thuật.
Hiện tại, sau ghép hai tháng, bệnh nhi hồi phục tốt, bé tăng cân, vui vẻ, linh hoạt, da dẻ trắng trẻo, không còn đen sạm do tình trạng ứ mật như trước. Bé có thể tự ngồi, đi xe đẩy hay đùa giỡn với mọi người. Sức khỏe người cho tạng, ông nội bé, cũng ổn định và có sự tăng cân sau phẫu thuật.
Bé M. tươi tỉnh sau ca ghép gan. Ảnh: KD
Một tuần hồi sinh 15 bệnh nhân
Chiều 19-8, BV Hữu nghị Việt Đức tổ chức buổi cung cấp thông tin về ca ghép phổi thứ hai và “tuần ghép tạng” tại BV Hữu nghị Việt Đức.
GS-TS Trần Bình Giang, Giám đốc BV Hữu nghị Việt Đức, cho biết cách đây hơn tám tháng, vào ngày 12-12-2018, ca ghép hai phổi từ người cho đa tạng chết não đầu tiên của BV Hữu nghị Việt Đức cho một bệnh nhân 17 tuổi đã thành công với kíp mổ hoàn toàn là các thầy thuốc của BV. Sự kiện được Bộ Y tế vinh danh là một trong chín sự kiện y tế nổi bật năm 2018.
| Hiện tất cả ca ghép của BV Hữu nghị Việt Đức đều cho kết quả thuận lợi. Bên cạnh đó, BV vẫn tiếp tục thực hiện năm ca ghép tạng theo chương trình từ người cho sống (một gan, bốn thận). |
Với một sự trùng lặp ngẫu nhiên, cũng vào ngày 12-8-2019, đúng tám tháng sau ca ghép thứ nhất, BV Hữu nghị Việt Đức lại thực hiện thành công ca ghép hai phổi thứ hai từ người cho đa tạng chết não.
Ca mổ lấy ghép hai phổi đã diễn ra liên tục trong gần 15 giờ, từ 4 giờ chiều 12-8 tới 6 giờ 30 ngày 13-8. Ghép hai phổi từ người cho chết não được xếp vào loại khó và phức tạp nhất về mặt kỹ thuật mổ trong các loại ghép tạng. Tuy nhiên, sau mổ 6 giờ bệnh nhân đã tỉnh, phổi ghép hoạt động tốt.
Theo lãnh đạo BV Hữu nghị Việt Đức, thời gian này còn diễn ra một điểm đặc biệt nữa là lần đầu tiên BV Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện lấy và ghép cùng lúc sáu tạng cho năm bệnh nhân, gồm hai phổi, một tim, một gan, hai thận.
Chưa hết, từ ngày 12 đến 18-8, trong gần một tuần, được sự hỗ trợ và phối hợp rất nhịp nhàng của Trung tâm Điều phối - Ghép tạng Quốc gia, BV Chợ Rẫy, hãng hàng không Vietnam Airlines, các bác sĩ BV Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện tới 10 ca mổ ghép tạng từ người cho chết não (một phổi, hai tim, ba gan, bốn thận) với nguồn hiến đa tạng từ BV Hữu nghị Việt Đức và BV Chợ Rẫy.
“Như vậy có tới 16 ca ghép tạng trong sáu ngày. Chưa bao giờ hoạt động ghép tạng tại BV Hữu nghị Việt Đức lại căng thẳng nhưng hiệu quả như vậy. Đến nay kết quả ghép rất tốt” - GS-TS Trần Bình Giang cho biết.
| Khẩn thiết hỗ trợ bệnh nhi nghèo ghép tạng Từ thành công của các ca ghép tạng nhi tại BV, nhân dịp này BS CK2 Trịnh Hữu Tùng, Giám đốc BV Nhi đồng 2, cho biết hơn 10 năm qua, BV đã thực hiện thành công 17 ca ghép thận, 12 ca ghép gan, tuy nhiên số ca ghép tạng còn rất “khiêm tốn” so với nhu cầu cần ghép thật sự của các bệnh nhi bị suy gan, suy thận. Lý do là các bệnh nhi và gia đình không đủ khả năng tài chính để theo đuổi việc ghép tạng. Chi phí cho một ca ghép tạng có thể tốn kém từ vài trăm triệu đến cả tỉ đồng. BS Tùng kêu gọi các cá nhân, tổ chức chung tay thành lập quỹ hỗ trợ ghép tạng cho bệnh nhân nghèo để có thêm nhiều bệnh nhi có cơ hội được cứu sống và có chất lượng cuộc sống tốt hơn. “Mong rằng quỹ này sẽ hỗ trợ cho gia đình các bé những vấn đề liên quan đến tài chính để gia đình có thể an tâm “chiến đấu” cùng con, không chỉ là trong quá trình ghép tạng mà còn chặng đường dài chống thải ghép, hồi phục… sau đó” - BS Tùng nói. |
