Ngày 10-11, bà Nguyễn Thị Luật (79 tuổi, trú phường Ngô Quyền, TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang) ủy quyền cho Công ty Luật TNHH Everest tổ chức buổi họp báo với nội dung: Công bố lý do, căn cứ pháp lý mà gia đình bà khiếu nại giám đốc thẩm đối với bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh Bắc Giang.
Họp báo mà chưa được cấp phép
Đây là trường hợp thứ hai sau ông Nguyễn Minh Mẫn (Quyền Vụ trưởng Vụ III, Thanh tra Chính phủ), tổ chức họp báo với tư cách cá nhân. Tuy nhiên, điểm khác biệt là buổi họp báo của bà Luật chưa được sự đồng ý bằng văn bản của Sở TT&TT TP Hà Nội.
Ông Phạm Ngọc Minh, Giám đốc Công ty Luật TNHH Everest, cho biết ngày 19-10, công ty đã gửi công văn qua đường bưu điện đề nghị được tổ chức họp báo tới Sở TT&TT TP Hà Nội. Sau đó công ty trực tiếp nộp các văn bản, tài liệu theo yêu cầu của Sở TT&TT TP Hà Nội liên quan đến buổi họp báo.
Ngày 30-10, sở này có công văn trả lời khẳng định nội dung bà Luật đề nghị thông tin tại buổi họp báo đang được các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Căn cứ Luật Báo chí năm 2016, việc bà Luật đề nghị tổ chức họp báo là không phù hợp với quy định.
Ngày 31-10, Công ty Luật TNHH Everest có đơn khiếu nại gửi Sở TT&TT về văn bản nói trên, đồng thời tiếp tục đề nghị để bà Luật được tổ chức họp báo (có thời gian, địa điểm kèm theo). Đến ngày 10-11, công ty luật cũng như bà Luật không nhận được phản hồi nào từ phía Sở. Vì thế buổi họp báo của bà đã diễn ra.
“Khoản 5 Điều 41 Luật Báo chí quy định cơ quan quản lý nhà nước về báo chí có trách nhiệm trả lời cơ quan, tổ chức, công dân về việc họp báo trong thời gian quy định; trường hợp không có văn bản trả lời, tổ chức, công dân được tiến hành họp báo. Từ đó chúng tôi tổ chức họp báo và có mời các cơ quan tố tụng của TP và tỉnh Bắc Giang nhưng họ không đến dự” - ông Minh nói.
Tại buổi họp báo, bà Luật cùng gia đình và Công ty Luật TNHH Everest đã cung cấp một số thông tin về việc đề nghị giám đốc thẩm một bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh Bắc Giang.
Bà Luật (bìa phải) cùng con gái và luật sư tại buổi họp báo ngày 10-11. Ảnh: TP
Tự họp báo có đúng luật?
Vụ việc nhận được sự quan tâm của dư luận. Nhiều câu hỏi được đặt ra như Sở TT&TT TP Hà Nội chưa có văn bản trả lời, việc bà Luật tự tổ chức họp báo có đúng luật; theo quy định, công dân muốn tổ chức họp báo phải làm gì…
Luật sư (LS) Trần Tuấn Anh (Đoàn LS TP Hà Nội) cho rằng theo quy định của hiến pháp và khoản 2 Điều 10 Luật Báo chí 2016, mọi công dân đều có quyền tổ chức họp báo để cung cấp thông tin. Thông tin cung cấp không thuộc hành vi bị cấm tại Điều 9 luật này.
Cụ thể, khi có nhu cầu tổ chức họp báo, công dân, tổ chức, cơ quan phải có thông báo bằng văn bản chậm nhất là 24 giờ trước thời điểm họp báo gửi tới Sở TT&TT nơi tổ chức họp báo. Hồ sơ xin cấp phép họp báo gồm có: Nội dung họp báo; ngày giờ họp báo; địa điểm; thành phần tham dự; người chủ trì, chức danh của người chủ trì…
| Sở TT&TT vẫn chưa có ý kiến Bà Mai Thị Bắc Hà (52 tuổi, con gái bà Luật) cho biết kể từ khi có đơn khiếu nại, đề nghị được tổ chức họp báo lần hai và sau khi buổi họp báo kết thúc đến nay, Sở TT&TT TP Hà Nội không có văn bản hay phản hồi gì tới gia đình bà. Bà Hà cho hay trước khi tổ chức họp báo, bà đã tham khảo kỹ ý kiến của LS về các quy định liên quan. Bản thân bà và gia đình ý thức được việc chấp hành quy định khi đứng ra tổ chức họp báo, do đó các thông tin cung cấp cho báo chí đều theo nội dung đã thông báo cho Sở TT&TT TP Hà Nội. Ngoài ra, bà cũng cho biết gia đình tự bỏ tiền túi để lo chi phí cho buổi họp báo nói trên. Các khoản này gồm tiền thuê mặt bằng, thuê LS tư vấn, đài thọ…, tổng cộng vài chục triệu đồng. |
Sở TT&TT phải có trách nhiệm trả lời công dân về việc tổ chức họp báo trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được văn bản, nếu không trả lời nghĩa là công dân được họp báo theo dự kiến. Trường hợp không đồng ý, cơ quan chức năng phải chứng minh công dân có hành vi vi phạm theo Điều 9 Luật Báo chí. Khi bị từ chối, công dân có quyền khiếu nại.
Đối với vụ việc cụ thể của bà Luật, LS Tuấn Anh cho rằng Sở TT&TT TP Hà Nội cần có giải thích, cơ sở pháp lý rõ ràng về việc không cho bà Luật họp báo. Việc đưa ra lý do vụ việc đang được xem xét để từ chối cho họp báo là chưa thỏa đáng, vì nó không thuộc các hành vi tại Điều 9 Luật Báo chí.
LS Tuấn Anh cũng lưu ý khi tổ chức họp báo, công dân phải đảm bảo đúng thời gian, địa điểm, nội dung đã được Sở TT&TT phê duyệt hoặc đã đăng ký với đơn vị này (trường hợp chưa được đồng ý). Nếu vi phạm, tùy theo tính chất, mức độ sẽ bị xử phạt hành chính theo Điều 11 Nghị định 159/2013 xử phạt vi phạm quy định về họp báo.
| Các hành vi bị nghiêm cấm 1. Đăng, phát thông tin chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam có nội dung: a) Xuyên tạc, phỉ báng, phủ nhận chính quyền nhân dân; b) Bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân; c) Gây chiến tranh tâm lý. 2. Đăng, phát thông tin có nội dung: a) Gây chia rẽ giữa các tầng lớp nhân dân, giữa nhân dân với chính quyền nhân dân, với lực lượng vũ trang nhân dân, với tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội; b) Gây hằn thù, kỳ thị, chia rẽ, ly khai dân tộc, xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam; c) Gây chia rẽ người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa người theo các tôn giáo khác nhau, chia rẽ các tín đồ tôn giáo với chính quyền nhân dân, với tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội; xúc phạm niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo; d) Phá hoại việc thực hiện chính sách đoàn kết quốc tế. 3. Đăng, phát thông tin có nội dung kích động chiến tranh nhằm chống lại độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam. 4. Xuyên tạc lịch sử; phủ nhận thành tựu cách mạng; xúc phạm dân tộc, anh hùng dân tộc. 5. Tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật. 6. Thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan; thông tin về những chuyện thần bí gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toàn xã hội và sức khỏe của cộng đồng. 7. Kích động bạo lực; tuyên truyền lối sống đồi trụy; miêu tả tỉ mỉ những hành động dâm ô, hành vi tội ác; thông tin không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam. 8. Thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân... (Trích Điều 9 Luật Báo chí) |
