Các bị cáo ra hầu tòa gồm Lê Hữu Tâm, nguyên chủ tịch HĐQT; Nguyễn Thiện Hồng, nguyên giám đốc và Bùi Chí Linh, nguyên phó giám đốc Quỹ tín dụng nhân dân Hậu Giang. Trong đó, bị cáo Tâm và Linh bị VKS truy tố về các tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, bị cáo Hồng bị truy tố về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Trong ngày xét xử đầu tiên, sau phần thủ tục chung, toàn bộ thời gian còn lại của buổi sáng và 2/3 thời gian buổi chiều, công tố viên đã xét hỏi các bị cáo Tâm, Hồng và Linh cùng với những người liên quan, các nhân chứng, đại diện của Quỹ tín dụng nhân dân Hậu Giang… Khi được hỏi, bị cáo Tâm cho rằng bản thân không lừa đảo hay lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của ai cả vì phần vốn góp của bị cáo tại quỹ tín dụng chiếm trên 90%. Theo đó, phần vốn thực chất là tiền của bị cáo và do bị cáo nhờ người thân quen đứng tên góp vốn để né quy định về hình thành quỹ tín dụng. Từ đó bị cáo Tâm cho rằng cáo trạng quy kết bị cáo chiếm đoạt tiền của quỹ tín dụng thì khác nào là bị cáo chiếm đoạt tiền của chính mình.
Bị cáo Lê Hữu Tâm, bị cáo đầu vụ, tại phiên tòa. Ảnh: GT
Riêng bị cáo Hồng và Linh thừa nhận việc ký các chứng thư bảo lãnh với tổng số tiền bảo lãnh theo chứng thư là 25 tỉ đồng là sai, quỹ tín dụng không có thẩm quyền này nhưng chỉ vì làm theo ý kiến của bị cáo Tâm. Bị cáo Linh phủ nhận việc lừa đảo chiếm đoạt tiền Công ty Deheus… Đáng chú ý, tại tòa hàng loạt người quen mà bị cáo Tâm nhờ đứng tên trong các hợp đồng vay tiền tại Quỹ tín dụng nhân dân Hậu Giang với số tiền 1-2 tỉ đồng mỗi hồ sơ vay khi được công tố viên hỏi đều cho biết toàn bộ hồ sơ vay tiền được làm sẵn và họ chỉ đặt bút ký tên để hợp thức hóa thủ tục, tiền họ cũng không hề nhận một đồng.
Theo cáo trạng, Quỹ tín dụng nhân dân Hậu Giang hoạt động từ đầu năm 2007, theo Luật Hợp tác xã. Trong thời gian hoạt động, với vai trò chủ tịch HĐQT, Tâm đã nhờ 28 người thân và nhân viên đứng tên vay tiền của quỹ. Tuy những người này không đủ điều kiện vay nhưng Tâm và Hồng đã dùng thủ đoạn gian dối để hợp thức hóa hồ sơ. Hồng đã ký giải ngân 24 hồ sơ để Tâm chiếm đoạt hơn 45 tỉ đồng khiến quỹ rơi vào tình trạng mất thanh khoản, không có tiền trả cho người gửi vào tháng 8-2011.
Lúc này, để có tiền trả cho dân, Tâm đã chỉ đạo Linh huy động vốn trong dân với lãi suất cao hơn quy định Ngân hàng Nhà nước. Từ đó Linh đã để tám sổ tiết kiệm ngoài sổ sách và Tâm, Linh chiếm đoạt 2,1 tỉ đồng. Ngoài ra, mặc dù biết rõ quỹ tín dụng không có chức năng ban hành chứng thư bảo lãnh nhưng Tâm đã chỉ đạo Hồng thực hiện hợp đồng trị giá 20 tỉ đồng bảo lãnh cho Công ty Tùng Bách (là công ty do Tâm làm chủ tịch HĐQT) mua thức ăn chăn nuôi để có tiền cứu quỹ tín dụng. Tâm nhận thức ăn chăn nuôi về bán, dùng một phần tiền trả nợ cho các hợp đồng đứng tên vay tiền giùm Tâm, dùng phục vụ kinh doanh và chi xài cá nhân. Bị cáo Linh ký chứng thư bảo lãnh thực hiện hợp đồng trị giá 5 tỉ đồng bảo lãnh cho Công ty TNHH MTV Thiện Quỳnh Kiên Giang mua thức ăn trả chậm của Công ty TNHH De Heus và đến nay De Heus còn bị chiếm đoạt hơn 4,8 tỉ đồng.
