Ngày 19-7, Bộ Tình huống khẩn cấp Ukraine cho biết đã kiểm tra 18 km2 trong 25 km2 hiện trường chuyến bay MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines tại làng Hrabove (vùng Donetsk thuộc miền Đông Ukraine). Đến nay đã có 186 thi thể được tìm thấy. Chưa tìm thấy ai sống sót.
Tất cả 298 người đi trên máy bay MH17 đều đã được xác định quốc tịch gồm Hà Lan (192 người), Malaysia (44), Úc (27), Indonesia (12), Anh (10), Đức (bốn), Bỉ (bốn), Philippines (ba), Canada (một), New Zealand (một). Trong số nạn nhân Hà Lan có một người mang quốc tịch Mỹ.
131 chuyên viên Malaysia đến Ukraine
Hãng tin RIA Novosti (Nga) đưa tin ngày 19-7, 30 quan sát viên thuộc Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) đã vào đến hiện trường máy bay rơi. Nhiệm vụ của họ là bảo đảm quốc tế có mặt giám sát tình hình hiện trường trong khi chờ đợi các chuyên gia hàng không đến. Họ cũng làm nhiệm vụ kiểm tra hiện trường an toàn chưa, đánh giá tình trạng các thi thể, mảnh vỡ, hộp đen.
Các quan sát viên OSCE đứng ở hiện trường máy bay rơi cùng với các tay súng lực lượng ly khai Ukraine. Ảnh: AP
Cùng ngày, phái đoàn gồm 131 chuyên gia Malaysia đã đến thủ đô Kiev (Ukraine) để hỗ trợ Ukraine điều tra tai nạn máy bay. Trưởng đoàn Khairil Hilmi cho biết các chuyên gia Malaysia thuộc nhiều cơ quan chính phủ Malaysia, làm việc tại Ukraine đến ngày 25-3-2015.
Bộ trưởng Giao thông Malaysia Liow Tiong Lai cho biết hiện trường bị xáo trộn có thể làm kết quả điều tra không chính xác.
Trong khi đó, nhóm tiếp xúc gồm các đại diện của Ukraine, Nga và OSCE đã nhất trí với lực lượng ly khai về thiết lập một khu vực an toàn xung quanh hiện trường máy bay rơi. Khu vực này rộng 20 km.
Nga đòi Ukraine cung cấp tài liệu tên lửa
Phát biểu với kênh truyền hình Russia Today (Nga) ngày 19-7, Thứ trưởng Quốc phòng Nga Anatoly Antonov chỉ trích phương Tây vội vã quy kết Nga dính líu đến vụ máy bay MH17 rơi.
Theo ông, để chứng tỏ công tâm, Ukraine cần phải trả lời 10 câu hỏi sau:
1. Ngay sau khi máy bay rơi, dựa vào đâu Ukraine đổ lỗi cho lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine?
2. Ukraine có thể giải thích chi tiết về cách thức quân đội Ukraine sử dụng tên lửa Buk tại khu vực xung đột? Tại sao Ukraine bố trí tên lửa Buk ở vùng xung đột khi lực lượng ly khai không có bất kỳ máy bay nào?
3. Tại sao Ukraine không có hành động nào để thành lập ủy ban quốc tế?
4. Quân đội Ukraine có sẵn sàng để các nhà điều tra quốc tế kiểm tra kho tên lửa không đối không và đất đối không?
5. Ủy ban điều tra quốc tế có thể tiếp cận dữ liệu theo dõi hoạt động máy bay Ukraine trong ngày xảy ra thảm kịch từ các nguồn đáng tin cậy?
6. Tại sao các nhân viên kiểm soát không lưu Ukraine cho phép máy bay MH17 bay chệch lộ trình bay bình thường để bay tới khu vực bị bắn rơi? (trang flightaware.com cho biết máy bay MH17 bay lệch 200 km so với lộ trình bay thông thường trên không phận Ukraine).
7. Tại sao trước đó Ukraine không cấm máy bay dân sự bay qua không phận khu vực xung đột?
8. Ukraine bình luận thế nào về thông tin một nhân viên kiểm soát không lưu Tây Ban Nha làm việc ở Ukraine nói có hai máy bay chiến đấu Ukraine bay sát máy bay MH17 trên không phận Ukraine?
9. Tại sao cơ quan an ninh Ukraine làm việc ngay với dữ liệu liên lạc giữa các nhân viên kiểm soát không lưu Ukraine và tổ lái máy bay MH17 cũng như hệ thống lưu trữ dữ liệu từ các radar Ukraine mà không chờ các nhà điều tra quốc tế?
10. Ukraine rút ra bài học gì từ một biến cố tương tự năm 2001 khi một máy bay dân sự Tu-154 của Nga bị bắn rơi ở biển Đen (78 người thiệt mạng)? Vào thời điểm đó Ukraine chối bỏ quân đội Ukraine liên can đến khi có bằng chứng quân đội Ukraine bắn rơi máy bay bằng tên lửa.
Ukraine tố cáo, Nga bác bỏ
Về phía Ukraine, tại cuộc họp báo ở Kiev hôm 18-7, Giám đốc Cục An ninh Valentyn Nalyvaichenko cho biết Ukraine có bằng chứng cho thấy ba binh sĩ Nga trực tiếp điều khiển giàn phóng tên lửa Buk ở Donetsk để bắn hạ máy bay MH17. Ông khẳng định Ukraine sẽ yêu cầu Nga cung cấp danh tính ba binh sĩ này.
Ông cũng cho biết Ukraine vừa bắt giữ hai binh sĩ Nga ở biên giới Ukraine-Nga. Cả hai mang hộ chiếu Nga và một người mang theo giấy tờ quân đội cho thấy giữ chức chuyên viên nhận dạng máy bay.
Báo The Guardian (Anh) đưa tin ngày 19-7, Ukraine thông báo với sự giúp đỡ của các chuyên viên có âm giọng Nga, lực lượng ly khai đã mang 38 thi thể tại hiện trường máy bay MH17 đến một nhà xác ở Donetsk và tìm cách đưa các mảnh vỡ máy bay sang Nga. Ukraine cho rằng Nga hỗ trợ lực lượng ly khai xóa bằng chứng tại hiện trường.
Cùng ngày, Bộ Quốc phòng Nga đã lên tiếng bác bỏ thông tin Bộ Nội vụ Ukraine cáo buộc lực lượng ly khai Ukraine đã đưa giàn phóng tên lửa Buk sang Nga cất giấu. Bộ Quốc phòng nói quá trình vận chuyển qua biên giới như vậy không thể diễn ra trong vòng bí mật được.
Bộ Quốc phòng cũng bác bỏ thông tin Ukraine bắt giữ hai binh sĩ Nga, trong đó có một chuyên viên nhận dạng máy bay.
LÊ LINH - DẠ THẢO
