Ngày 1-1, một vụ bạo loạn đẫm máu đã xảy ra tại nhà tù Colonia Agroindustrial ở bang Goiás, Brazil, khiến 9 người thiệt mạng và 14 người bị thương. Trước đó một năm, hơn 120 người cũng thiệt mạng trong một cuộc bạo loạn nhà tù, đánh dấu cột mốc mới trong cuộc chiến giữa các băng đảng ma túy thù địch.
"Đây là một cuộc chiến, và tôi tin rằng không bên nào muốn tỏ vẻ mình yếu thế. Đó là lý do tại sao cuộc chiến này nguy hiểm", thám tử Myrian Vidal, thuộc cục cảnh sát bang Goiás cho biết.
Maxuell das Neves, chủ tịch lực lượng canh gác trại giam của bang cho biết có một "tình huống nguy kịch" đang xảy ra tại một nhà tù khác ở TP Anapolis, bang Goiás. "Nó có thể nổ ra vào bất cứ lúc nào", ông nói. Vài ngày trước đã có hai nhân viên cai ngục bị sát hại trong thành phố.
Ông Das Neves cho biết thêm trước cuộc bạo loạn ngày 1/1, ông đã cảnh báo các nhà chức trách về mối đe dọa này. Tuy nhiên khi vụ bạo loạn xảy ra, chỉ có 4 nhân viên an ninh canh giữ hơn 800 tù nhân.
"Đây là một bi kịch có thể dự đoán được", ông nói.
Vụ bạo loạn nổ ra khi các tù nhân thuộc băng First Capital Command (PCC) xông vào khu vực của băng Red Command, băng đảng ma túy lâu đời nhất và lớn nhất của TP Rio de Janeiro, theo ông Neves. Trong số 242 tù nhân đào tẩu, có 99 người vẫn còn tự do, chính quyền cho biết.
Nhân viên an ninh đưa tù nhân đào tẩu trở lại nhà tù. Ảnh: AFP
Theo báo cáo của World Prison Brief, Brazil có gần 700.000 tù nhân, 36% trong số đó hoặc đang bị tạm giam hoặc chưa bị buộc tội.
Nhiều tù nhân thuộc các băng đảng như PCC và Red Command đối đầu khốc liệt với nhau để giành quyền kiểm soát buôn bán ma túy. Tình trạng bạo lực giữa các băng đảng thù địch này có thể lên tới mức cực đoan: hai tù nhân đã bị chặt đầu và thiêu sống trong vụ bạo loạn ngày 1-1.
"Những hành động này cần phải bị trừng trị", ông Lincoln Gakiya, công tố viên tại bang São Paulo cho biết. "Các bang khác cần phải lưu ý về vấn đề này."
Brazil vốn là quốc gia có tỷ lệ giết người đạt mức kỷ lục, và với tình trạng bạo lực hiện nay càng khiến đất nước trở nên hỗn loạn.
Cũng vào thời điểm này vào năm ngoái, một vụ bạo loạn đẫm máu đã diễn ra tại nhà tù Anisio Jobim ở TP Manaus, khiến ít nhất 56 người thiệt mạng. Vụ thảm sát được cho là do băng đảng Family of the North khởi xướng, đây là băng đảng ma túy đồng minh với băng Red Command. Hàng chục tù nhân cũng thiệt mạng do băng đảng PCC tiến hành tấn công trả thù.
Hai băng đảng PCC và Red Command đã cắt đứt quan hệ đồng minh vào năm 2016 và hiện là kẻ thù “không đội trời chung”. Bang Goiás không phải là bang duy nhất ở Brazil có các băng đảng đấu đá để giành quyền kiểm soát buôn bán ma túy, bà Vidal cho biết.
"Các băng đảng này rất mạnh mẽ và có tổ chức chặt chẽ", bà nói.
Hiện cảnh sát đang điều tra liệu vụ bạo loạn ngày 1/1 liệu có phải là vụ tấn công trả thù cho vụ thảm sát năm ngoái có dính líu tới băng PCCC hay không.
Gia đình các nạn nhân đang chờ đợi tin tức bên ngoài nhà tù ở bang Goiás, Brazil sau vụ bạo loạn ngày 1-1. Ảnh: AFP
Nhà tù Colonia Agroindustrial là một nhà tù mở, tại đây tù nhân được phép làm việc vào những ngày được thả. Nhà tù có sức chứa 500 tù nhân, tuy nhiên bình thường có thể lên tới 1200 người. Nhiều tù nhân được phép về thăm nhà vào các dịp như Giáng sinh, ông Das Neves cho biết.
"Các bức tường tại đây được xây dựng khá sơ sài và tù nhân có thể tiếp cận được nhiều thứ trên đường phố. Họ có thể dễ dàng lấy được dao kéo hay bất kỳ vũ khí nào khác".