Ngày 4-12, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.
Đến dự và chủ trì hội nghị có các Ủy viên Bộ Chính trị gồm Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng; Thủ tướng Phạm Minh Chính; Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai.
Hội nghị được tổ chức với hình thức trực tiếp kết hợp trực tiếp với 16.240 điểm cầu tại nhiều ban, bộ ngành, các đơn vị Trung ương và địa phương trên toàn quốc, với hơn 1,44 triệu đại biểu tham dự.
Trong sáng nay, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã quán triệt chuyên đề về Nghị quyết 43 về tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.
Vì sao cần ban hành nghị quyết mới?
Chủ tịch nước nêu rõ có ba lý do rất quan trọng để Trung ương ban hành nghị quyết.
Thứ nhất, sau 20 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 23/2003 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX, bên cạnh những mặt làm được, Đảng ta đánh giá có bốn vấn đề cần quan tâm.
Đó là khối đại đoàn kết toàn dân tộc, mối quan hệ giữa nước và nhân dân chưa được bền chặt. Tình hình lúc đó còn khó khăn, GPD bình quân đầu người chưa tới 500 USD/người. Nhiều việc còn xảy ra làm cho mối quan hệ giữa Đảng với dân, dân với nhà nước, chính quyền chưa thật sự bền chặt, không giải quyết thấu đáo thì phát sinh nhiều vấn đề phức tạp hơn.
Cùng đó, lòng tin vào Đảng, Nhà nước và chế độ của một bộ phận nhân dân chưa vững chắc, tình trạng tham nhũng, quan liêu lãng phí còn khá phổ biến, nghiêm trọng… Kỷ cương, phép nước nhiều lúc nhiều nơi không nghiêm, đạo đức xã hội có mặt xuống cấp. Các vụ khiếu kiện đông người vẫn còn nhiều, có lúc có nơi rất gay gắt, đặc biệt liên quan đến đất đai.
Việc tập hợp nhân dân vào mặt trận, các tổ chức đoàn thể và tổ chức xã hội còn nhiều hạn chế.
Chủ tịch nước cho rằng vấn đề phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là vấn đề xuyên suốt nên phải tính toán nội dung, nhiệm vụ, giải pháp.
Thứ hai, qua 20 năm thực hiện Nghị quyết 23, Trung ương đánh giá còn một số hạn chế, khuyết điểm và rút ra một số bài học kinh nghiệm để thực hiện tốt hơn.
Thứ ba, qua thực tiễn sau 20 năm thực hiện Nghị quyết 23 và gần 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới đất nước thì tình hình thế giới, khu vực, trong nước đã có nhiều thay đổi. Nhận thức về đoàn kết, đại đoàn kết có nhiều yếu tố mới, không chỉ ở Việt Nam mà trong khu vực, thế giới cũng thấy rõ.
"Giữa đoàn kết và chia rẽ thì đoàn kết sẽ mạnh hơn, sẽ phát triển. Không đoàn kết hay tệ hơn là chia rẽ sẽ kiềm chế sự phát triển, thậm chí kéo thụt lùi sự phát triển của một số quốc gia… Vấn đề đoàn kết, đại đoàn kết hiện nay có nhiều yếu tố mới, đòi hỏi cao hơn" - Chủ tịch nước cho hay.
Chủ tịch nước cũng thông tin về kết quả của sự phát triển thực chất trong 20 năm qua, thể hiện rõ nhất ở con số phát triển về GDP bình quân đầu người.
Cụ thể, năm 2003, GDP bình quân đầu người đạt khoảng 482 USD; đến năm 2022 đạt 4.110 USD và năm 2023 là đạt khoảng 4.436 đến 4.500 USD (tính theo sức mua).
Ông cũng dẫn chứng theo Tạp chí World Economist (tạp chí Kinh tế thế giới), tính theo sức mua tương đương, GDP Việt Nam hiện nay tầm 23 thế giới. Dự kiến 2030, Việt Nam có thể xếp thứ 15.
“Điều này cho thấy đời sống của người dân được cải thiện và nâng cao rất nhiều” - Chủ tịch nước nhìn nhận.
Không có dân chủ thì không có đoàn kết thực sự
Về Nghị quyết 43, Chủ tịch nước nhấn mạnh Nghị quyết cũng có cách tiếp cận đầy đủ, toàn diện, hệ thống về vấn đề đại đoàn kết toàn dân tộc. Nghị quyết nêu rõ bốn quan điểm, trong đó khẳng định vị trí, vai trò của đại đoàn kết toàn dân tộc.
Theo đó, nền tảng vững chắc của đại đoàn kết toàn dân tộc là liên minh giữa giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức do Đảng lãnh đạo. Là mối quan hệ bền chặt giữa Đảng và nhân dân, là niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ.
Đó còn là đoàn kết trong Đảng, đoàn kết giữa các giai tầng xã hội, giữa cộng đồng các dân tộc Việt Nam, giữa đồng bào theo tôn giáo và không theo tôn giáo, giữa những người theo các tôn giáo khác nhau, giữa người Việt Nam ở trong và ngoài nước; là đoàn kết giữa nhân dân Việt Nam và nhân dân yêu chuộng hòa bình, tiến bộ trên thế giới.
Nghị quyết 43 cũng xác định mục tiêu chung của dân tộc để phát huy truyền thống và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.
Theo Chủ tịch nước, mỗi người có suy nghĩ khác nhau, yêu nước bằng cách riêng của mình. Nhưng điểm chung nhất để hội tụ mỗi người Việt Nam yêu nước chính là mục tiêu xây dựng một đất nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.
Nghị quyết 43 cũng nhấn mạnh quan điểm đoàn kết toàn dân tộc phải gắn với phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, quyền làm chủ của nhân dân trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Chủ tịch nước phân tích, muốn đại đoàn kết phải phát huy dân chủ. Đoàn kết mà không có dân chủ là đoàn kết "xuôi chiều". Đoàn kết mà không lắng nghe các ý kiến khác nhau là đoàn kết “một chiều”.
"Cán bộ cấp dưới mà cứ lựa theo, coi ông cấp trên nghĩ gì để nói thì nguy hiểm cho Đảng, cho đất nước. Một cán bộ vào họp tập thể nhưng lại cứ suy nghĩ vấn đề này thủ trưởng nói, mình nói thế nào cho phù hợp ý ông thì nguy hiểm.
Đó là đoàn kết một chiều, đoàn kết xuôi chiều, đoàn kết trên sự bưng bít, không lắng nghe sự thật. Đoàn kết phải phát huy dân chủ, chỗ nào không có dân chủ thì không có đoàn kết thực sự" - Chủ tịch nước chỉ rõ.
Chủ tịch nước cũng cho hay, chỗ này chỗ kia vẫn có câu chuyện họp nhưng cứ dò xét ý thủ trưởng nghĩ thế nào để phát biểu cho trúng ý, không thẳng thắn, không trao đổi chân thành, lắng nghe là không nên.
Một quan điểm nữa được Nghị quyết 43 nhấn mạnh, đại đoàn kết là sự nghiệp của toàn dân, là trách nhiệm của Đảng và cả hệ thống chính trị. Trong đó, đoàn kết trong Đảng là hạt nhân, là cơ sở vững chắc để xây dựng đoàn kết trong hệ thống chính trị, đại đoàn kết toàn dân tộc và đoàn kết quốc tế.
