Sáng 22-9, tiếp tục phiên họp chuyên đề pháp luật, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Nêu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là nhiệm vụ trọng tâm của công tác xây dựng pháp luật của nhiệm kỳ này.
 |
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: PHẠM THẮNG |
Theo ông, kết quả cuối cùng của dự án luật là ví dụ sinh động nhất để đánh giá năng lực xây dựng pháp luật của Chính phủ, Quốc hội và các cơ quan hữu quan. Đồng thời, đánh giá năng lực thể chế hóa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và năng lực để kiến tạo phát triển; năng lực để tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trước đây và không để xảy ra những khó khăn, vướng mắc mới; năng lực thể hiện tính công khai, minh bạch trong xây dựng pháp luật...
"Đây cũng là ví dụ sinh động nhất thể hiện việc chúng ta có thực hiện tốt chủ trương chống tiêu cực, cài cắm lợi ích nhóm trong xây dựng pháp luật hay không"- Chủ tịch Quốc hội nói.
Ông dẫn lại ý kiến của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng "giàu cũng vì đất, nghèo cũng vì đất, 60 - 70% tranh chấp khiếu kiện vì đất đai, cạn tàu ráo máng, mất tình làng nghĩa xóm, tình anh em trong nhà cũng vì đất đai, thậm chí tham nhũng, đi tù đi tội cũng vì đất đai…”.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng trách nhiệm của các cơ quan rất lớn khi dự án luật này. “Trung ương vừa họp xong, bây giờ chúng ta đã có bộ tài liệu như thế này. Chúng ta đã chuẩn bị từ rất sớm...”- ông Huệ nói và cho hay chỉ vài ngày sau khi được Quốc hội bầu, ông đã cùng các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xuống làm việc với Bộ TN-MT...
Cho rằng đây là đạo luật khó, phải cố gắng gấp bội mới đáp ứng được yêu cầu, tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội nói "khó nhưng không có nghĩa là không hoàn thành được. Tôi có tin tưởng như vậy và đánh giá rất cao quá trình chuẩn bị. Chúng ta đủ điều kiện trình Quốc hội để thảo luận tại ba kỳ họp"- ông Huệ nói.
Ông nhắc lại khi xây dựng Nghị quyết 18 của Trung ương có 19 nhóm vấn đề lớn khác nhau được đặt ra để cho ý kiến. Nhưng Bộ Chính trị thảo luận, rút lại còn 16 nhóm trình Trung ương.
"Những vấn đề chưa đủ độ chín, chưa đủ cơ sở pháp lý, chưa có kết luận của Trung ương thì tuyệt đối chưa đưa vào luật này. Chúng ta chỉ cụ thể hóa những gì đã chín, đã rõ và đã có quyết sách của Trung ương. Những gì không thể thực hiện được, chưa đủ độ chín để Trung ương ra Nghị quyết thì tuyệt đối không đưa vào luật rồi xin ý kiến phương án 1, phương án 2. Làm như thế là sai nguyên tắc"- ông Huệ nói và đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan thẩm tra rà soát kỹ.
Ông dẫn chứng khoản 5 điều 70 dự thảo cho phép thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng với “các dự án khác được trên 80% người dân có đất thu hồi đồng ý và đánh giá quy định này “rất mù mờ, chung chung”.
“Một dự án đang áp dụng cơ chế tự thỏa thuận, tức là quan hệ dân sự, bây giờ 80% thỏa thuận xong, còn 20% chưa đồng ý thì áp dụng cơ chế hành chính để thu hồi đất là không được. Đã dân sự là dân sự, hành chính là hành chính. Không thể dân sự lại áp dụng hành chính để thu hồi được”- ông Huệ nói và nhấn mạnh quy định này không đúng tinh thần Hiến pháp và Trung ương không có chủ trương như vậy.
Hay quy định “tranh chấp đất đai, tranh chấp đất đai và tài sản gắn liền với đất do Tòa án nhân dân giải quyết”, ông Huệ cho rằng không thể quy định như vậy, Nghị quyết Trung ương chỉ nêu “tăng cường vai trò của cơ quan tư pháp”.
“Đưa cả hệ thống chính trị vào cuộc giải quyết khiếu nại, tố cáo còn lòng vòng, tồn đọng thế này, chúng ta lại giao hết cho cơ quan toà án giải quyết các tranh chấp đất đai thì làm sao được”- ông Huệ nói.
Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh dự luật được sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm khắc phục các vướng mắc, bất cập trong thực tiễn nhưng phải đảm bảo tính tổng thể, chiến lược lâu dài.
"Tuyệt đối tránh hợp thức hoá những vi phạm hiện nay. Những vướng mắc nhưng có tính chất vi phạm lại được đưa vào dự án luật để hợp thức hóa”- ông Huệ nói đồng thời lưu ý không “luật hoá” những vấn đề phát sinh trong thực tiễn nhưng mang tính sự vụ, hiện tượng nhỏ lẻ...
Về giá đất và cơ chế tài chính đất đai, ông Huệ nhấn mạnh đây là vấn đề khó nhất và lưu ý phải quy định làm sao để vận hành được.
