Sau khi đảng Dân chủ tự do (FDP) rút khỏi đàm phán thành lập chính phủ liên minh, Thủ tướng Đức Angela Merkel sáng 20-11 đã có bài phát biểu nhấn mạnh cam kết sẽ duy trì sự ổn định trên chính trường Đức.
Liên minh đổ vỡ vì thiếu niềm tin
Trước đó, vào đêm 19-11, phía FDP bất ngờ tuyên bố rút khỏi đàm phán xây dựng chính phủ liên minh với liên đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) và Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo (CSU) của bà Merkel và đảng Xanh (Greens). Lãnh đạo của FDP, ông Christian Linder, cho biết các bên sau nhiều tuần đàm phán vẫn không thể tìm được một “nền tảng để tin tưởng” - hãng tin DW cho biết.
Theo ông Lindner, FDP rút khỏi đàm phán sau khi “các vấn đề đã được thỏa hiệp thành công lại một lần nữa bị đặt dấu hỏi” và khẳng định “thà không cầm quyền còn hơn là cầm quyền sai cách”. Đăng tải trên mạng xã hội Twitter sau quyết định rút khỏi đàm phán, ông Lindner tiếp tục bảo vệ quan điểm của FDP: “Chúng tôi không trách cứ bất kỳ ai kiên định với các nguyên tắc của họ. Nhưng chúng tôi cũng hành động tương tự. Chúng tôi đã được bầu (vào Quốc hội Đức) để xoay chuyển những dòng chảy chính trị hiện tại nhưng đã không thể đạt được thỏa thuận (giữa các đảng phái)”.
Lãnh đạo các bên tham gia cuộc đàm phán không giấu được tiếc nuối trước quyết định bất ngờ của FDP. Lãnh đạo CSU Horst Seehofer cho biết thỏa thuận sơ bộ đã trong tầm tay trước khi FDP rút lui. Đồng chủ tịch đảng Xanh Cem Ozdemir khẳng định luôn có thiện chí thỏa hiệp trong các vấn đề then chốt, tuy nhiên “liên minh dân chủ duy nhất khả thi đã bị FDP làm cho đổ vỡ”. Chủ tịch còn lại của đảng Xanh Katrin Goring-Eckardt cũng cho biết: “Các bên có bất đồng một số điểm nhưng để đạt được thỏa thuận cũng không tốn quá nhiều thời gian”. Chính trị gia thuộc đảng Xanh Reinhard Buetikofer ngày 20-11 thì công khai chỉ trích FDP lựa chọn “hình thức dân túy thay vì trách nhiệm chính phủ”.
Trong khi đó theo tờ Der Spiegel, đàm phán liên minh bị đổ vỡ bởi các bên thiếu đi yếu tố then chốt là sự tin tưởng lẫn nhau: “Niềm tin là loại tiền tệ quan trọng nhất trong chính trị. Không có niềm tin, liên minh không thể hoạt động”.
Nữ thủ tướng Đức Angela Merkel họp báo ngày 20-11 sau khi cuộc đàm phán giữa CDU/CSU, FDP và đảng Xanh đổ vỡ. Ảnh: GETTY
Sóng gió chờ bà Merkel
Trong buổi họp báo ngày 20-11, bà Merkel tiết lộ các đảng phái đã rất gần với sự đồng thuận về cách thức tiến hành đàm phán liên minh chính thức. Tuy nhiên, FDP đã bất ngờ đổi ý và rút khỏi đàm phán ngay trước nửa đêm. Bà đánh giá động thái của FDP là “rất đáng tiếc”, theo hãng tin AP. Trả lời báo giới, bà Merkel nhận định cuộc đàm phán đổ vỡ đã phản ánh sâu sắc việc đạt được tiến triển trên chính trường Đức hiện nay cam go đến mức nào.
Cùng ngày, nữ thủ tướng Đức cũng có buổi làm việc với Tổng thống Frank-Walter Steinmeier về cuộc đàm phán vừa đổ vỡ và cân nhắc các bước đi tiếp theo. Tổng thống Đức nắm trong tay quyền yêu cầu tổ chức bầu cử lại. Đây sẽ là một canh bạc đầy may rủi cho liên đảng CDU/CSU của bà Merkel, đặc biệt sau khi phe cực hữu trỗi dậy mạnh mẽ trong cuộc bầu cử tháng 10 vừa qua. Còn theo hãng tin DW, kết quả bầu cử lại trong đầu năm 2018 nhiều khả năng sẽ không khác mấy so với cuộc bầu cử vừa qua và không giải quyết được thế bế tắc cho bà Merkel.
Các lựa chọn còn lại của nữ thủ tướng Đức cũng không mấy khả quan. Việc tái lập một liên minh cầm quyền với đảng Xã hội Dân chủ (SDP) sẽ khó thành công sau khi đảng này quyết đứng về phía đối lập tại quốc hội, một phần vì không muốn đảng cực hữu AfD (Sự lựa chọn khác cho nước Đức) tăng sức ảnh hưởng. Lãnh đạo SDP Martin Schulz ngày 19-11 một lần nữa bác bỏ khả năng liên minh cùng CDU/CSU. Lựa chọn còn lại của bà Merkel là thành lập một chính phủ thiểu số với đảng Xanh, chấp nhận vô số thử thách tại quốc hội.
Nhà báo Ines Pohl của DW bình luận cú sốc chính trường lần này đã giáng một đòn quá mạnh vào sự tự tin trên chính trường của nữ thủ tướng 63 tuổi. Đây có thể sẽ là cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất mà bà Merkel phải đối mặt trong suốt 12 năm giữ vị trí lãnh đạo nước Đức, tờ báo hàng đầu nước Đức Frankfurter Allgemeine Zeitung nhận định.
| Liên minh Jamaica Tiến trình đàm phán giữa bốn đảng CDU, CSU, FDP và đảng Xanh hướng tới xây dựng một liên minh cầm quyền được giới bình luận chính trị Đức đặt tên là “Liên minh Jamaica”. Biệt danh này được nghĩ ra dựa trên… màu sắc đại diện của ba nhóm chính trị tham gia đàm phán: Màu đen của trường phái bảo thủ mà liên đảng CDU/CSU theo đuổi, màu xanh thể hiện chủ trương bảo vệ môi trường của đảnh Xanh và màu vàng của FDP. Đây cũng là ba màu sắc trên lá cờ của Jamaica. Theo hãng tin DW, mô hình “Liên minh Jamaica” thật ra đã xuất hiện trên chính trường Đức từ trước quá trình đàm phán sau cuộc bầu cử toàn quốc hồi tháng 10. Tuy nhiên, mô hình này chỉ mới thành công ở cấp độ bang chứ chưa từng được “thử lửa” ở cấp độ liên bang. Các vấn đề gây chia rẽ giữa các bên chủ yếu tập trung vào biến đổi khí hậu và người nhập cư. ____________________________________ Tôi sẽ làm mọi cách để đảm bảo đất nước này sẽ được lèo lái một cách đúng đắn vượt qua những tuần khó khăn sắp tới. Nữ thủ tướng Đức ANGELA MERKEL trả lời báo giới |
