Mới đây, TAND TP Cần Thơ xét xử sơ thẩm đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Công ty TNHH Thủ công mỹ nghệ Meko (gọi tắt Công ty Meko). Theo đó, tòa tuyên hủy quyết định của cục trưởng Cục Thuế TP Cần Thơ về việc giải quyết khiếu nại đối với giám đốc Công ty Meko, buộc cục trưởng Cục Thuế thu hồi và hủy bỏ ba thông báo nộp tiền thuê đất ký cùng ngày 1-6-2018.
Hợp đồng và phụ lục ghi giá thuê ổn định năm năm
Theo đơn khởi kiện của Công ty Meko, năm 2014 công ty này đã ký Hợp đồng thuê đất 20/2014 với UBND TP Cần Thơ. Nội dung hợp đồng thể hiện diện tích đất cho thuê là 5.687 m2 đất chuyên dùng tại địa chỉ 84 Mậu Thân (quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) để sử dụng vào mục đích sản xuất, kinh doanh. Thời hạn thuê đất là 30 năm kể từ ngày 1-1-2011. Tổng giá tiền thuê đất là hơn 582 triệu đồng/năm.
Phía công ty và UBND TP thống nhất mức giá thuê trên ổn định trong năm năm, tính từ ngày ký hợp đồng. Hết thời hạn trên, giá thuê được tính lại theo quy định của Nghị định 142/2005 về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước.
Sau đó, do thay đổi phương án kinh doanh nên công ty đã lập hồ sơ xin phép thay đổi mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất, kinh doanh sang đất kinh doanh thương mại, dịch vụ. UBND TP Cần Thơ đã có quyết định chấp thuận việc này vào tháng 5-2016. Đồng thời vào tháng 9-2016, UBND TP Cần Thơ ký thêm với công ty phụ lục hợp đồng để tăng giá tiền thuê đất. Phụ lục hợp đồng thể hiện tổng giá tiền thuê đất cho toàn bộ diện tích đất nêu trên là hơn 665 triệu đồng/năm. Giá thuê này ổn định trong năm năm, tính từ ngày 1-1-2016. Hết thời hạn trên, giá thuê được tính lại theo quy định tại Nghị định 46/2014 về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước. Công ty đã thực hiện việc nộp tiền thuê đất đầy đủ.
Trụ sở Công ty Meko tại địa chỉ 84 Mậu Thân, TP Cần Thơ. Ảnh: NN
Cục Thuế tăng giá thuê đất cao hơn hợp đồng
Vẫn theo trình bày của người khởi kiện, tháng 6-2018, công ty nhận được các thông báo nộp tiền thuê đất năm 2016, 2017 và ấn định mức tiền thuê đất mới năm 2018 (ba thông báo 2701, 2702, 2703 cùng ngày 1-6-2018) của cục trưởng Cục Thuế TP. Theo đó, số tiền truy thu tiền thuê đất mà công ty phải nộp thêm trong năm 2016 là hơn 373 triệu đồng, năm 2017 là hơn 702 triệu đồng và mức thuê đất mới năm 2018 là hơn 1,4 tỉ đồng. Tổng số tiền truy thu và nộp thêm là hơn 2,4 tỉ đồng. Cơ quan thuế còn khẳng định nếu công ty không nộp thì sẽ bị cưỡng chế.
Ngày 9-7-2018, công ty đã khiếu nại ba thông báo trên đến cục trưởng Cục Thuế TP và đề nghị thu hồi ba thông báo trên. Ngày 9-10-2018, cục trưởng Cục Thuế đã ra quyết định trả lời không chấp nhận khiếu nại của công ty, giữ nguyên ba thông báo nộp tiền thuê đất nêu trên.
Phía công ty cho rằng phải xác định hợp đồng thuê đất giữa UBND TP Cần Thơ và công ty là giao dịch dân sự, ưu tiên sự thỏa thuận và quyền định đoạt của các bên trong quá trình giao kết hợp đồng. Nếu có tranh chấp về giá thuê đất thì phải là một trong các bên trong hợp đồng thuê đất, Cục Thuế không liên quan trong hợp đồng này.
Từ đó công ty khởi kiện yêu cầu TAND TP Cần Thơ hủy quyết định giải quyết khiếu nại của cục trưởng Cục Thuế; buộc cục trưởng Cục Thuế thu hồi và hủy bỏ ba thông báo nộp tiền thuê đất nêu trên.
Tòa tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện
Xử sơ thẩm vào ngày 5-7-2019, HĐXX TAND TP Cần Thơ nhận định: Hợp đồng thuê đất và phụ lục hợp đồng thuê đất giữa UBND TP Cần Thơ và Công ty Meko là một giao dịch dân sự, ưu tiên sự thỏa thuận và quyền định đoạt của các bên trong quá trình giao kết hợp đồng.
Tại phiên tòa, đại diện UBND TP Cần Thơ cũng thừa nhận hiện tại hợp đồng và phụ lục hợp đồng nêu trên vẫn còn hiệu lực pháp luật. Nghị định 46/2014 về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước cũng không có điều khoản nào cấm việc cho thuê đất dưới giá quy định. Do đó, thỏa thuận giữa UBND TP Cần Thơ và công ty không trái quy định của pháp luật.
Từ những nhận định trên, tòa cho rằng yêu cầu khởi kiện của phía công ty là có cơ sở nên tuyên chấp nhận.
Phải theo hợp đồng dân sự Hợp đồng thuê đất giữa UBND TP Cần Thơ và Công ty Meko vẫn còn giá trị pháp luật thì phải tôn trọng hợp đồng. Hợp đồng và phụ lục hợp đồng ghi rõ thông báo thuế số mấy, số tiền bao nhiêu, ổn định trong năm năm… Nếu có thay đổi về tiền thuê đất thì hai bên phải thương lượng, thỏa thuận với nhau, giống như lúc đầu giá thuê đất trong hợp đồng khác, sau có thay đổi thì phải làm phụ lục để thể hiện. Quan điểm của HĐXX là phải thực hiện theo hợp đồng dân sự. Thẩm phán PHẠM HOÀNG DŨNG, chủ tọa phiên tòa sơ thẩm |