Đất dân cư mới, dân phải làm sao

Pháp Luật TP.HCM ngày 25-4 có bài “Bế tắc đủ bề khi sống ở khu dân cư mới”, phản ánh tình trạng người dân sống trong khu vực nói trên không được chuyển mục đích, không được cấp phép xây dựng tạm… khiến cuộc sống của họ bế tắc.

Nhiều ý kiến phản hồi cho rằng cơ quan chức năng cần tháo gỡ để không hạn chế các quyền lợi hợp pháp về nhà đất của người dân.

Trong khi đó, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, Sở Xây dựng cho biết theo Luật Xây dựng thì trường hợp này chỉ được cấp phép xây dựng có thời hạn (hay còn gọi là cấp phép xây dựng tạm).

Ông Nguyễn Thanh Toàn, Phó Giám đốc Sở QH-KT:

Bản chất cũng là đất dân cư

Việc quy hoạch chức năng là đất dân cư xây dựng mới là để kêu gọi chủ đầu tư. Trong khi chưa có nhà đầu tư thì không cớ gì phải gây khó khăn cho người dân cả vì đất dân cư xây dựng mới bản chất vẫn là đất dân cư. Do đó quyền lợi hợp pháp của người dân phải được đảm bảo, đến khi thực hiện dự án thì nhà đầu tư bồi thường cho dân theo quy định.

Trong Quyết định 27/2014 của UBND TP.HCM về cấp phép xây dựng trước đây cũng đã nói rất rõ đối với khu vực có chức năng quy hoạch là đất hỗn hợp, đất dân cư xây dựng mới (cao tầng, thấp tầng): Việc cấp phép xây dựng được áp dụng tương tự như các khu vực có chức năng là đất dân cư hiện hữu chỉnh trang (trừ các nhà máy, cơ sở sản xuất gây ô nhiễm xen cài trong khu dân cư hiện hữu cần phải di dời theo kế hoạch).

Mới đây, Sở cũng có văn bản gửi đến Sở Xây dựng góp ý về dự thảo thay thế Quyết định 27. Trong đó, quan điểm của Sở vẫn phải đảm bảo quyền lợi của người dân có nhà đất trong quy hoạch dân cư xây dựng mới. Tuy nhiên, đây chỉ là quan điểm của Sở QH-KT, Sở Xây dựng sẽ căn cứ vào những quy định của Luật Xây dựng khi soạn thảo văn bản này.

Huyện Bình Chánh, TP.HCM có hơn 3.000 ha đất được quy hoạch đất dân cư xây dựng mới làm người dân lẫn chính quyền gặp khó trong việc chuyển mục đích, tách thửa, cấp phép xây dựng…Ảnh: HTD

Ông Đào Gia Vượng, Phó Chủ tịch UBND quận 7, TP.HCM:

Không hạn chế quyền lợi của dân

Các khái niệm “quy hoạch đất dân cư xây dựng mới”, “đất hỗn hợp” là nhằm mục đích định hướng sự phát triển khi lập quy hoạch. Quy hoạch đất khu dân cư xây dựng mới là những khu vực đất trống và như tên gọi, chức năng của nó sẽ là hình thành những khu dân cư sau này. Còn đất ở hỗn hợp là những khu vực dự trữ để sau này các cơ quan chức năng có thể sử dụng cho những hình thức nào đó phù hợp vào thời điểm cần thiết.

Theo quan điểm của tôi, các quy hoạch trên là đất ở và người sử dụng đất không bị hạn chế các quyền lợi về xây dựng, tách thửa, do đó không nên hạn chế quyền lợi của người sử dụng đất.

Ông Tống Đức Tiến, Trưởng phòng Cấp phép xây dựng - Sở Xây dựng:

Được cấp phép xây dựng có thời hạn

Luật Xây dựng quy định một trong những điều kiện để cấp phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ trong đô thị là phải phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500. Đối với nhà ở riêng lẻ thuộc khu vực, tuyến phố trong đô thị đã ổn định nhưng chưa có quy hoạch chi tiết 1/500 thì phải phù hợp với quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị hoặc thiết kế đô thị được duyệt. Đất quy hoạch dân cư xây dựng mới hiện chỉ là quy hoạch phân khu tỉ lệ 1/2000 nên chỉ được cấp phép xây dựng có thời hạn theo Điều 94 của Luật Xây dựng.

Theo đó, nếu hiện trạng đất của hộ gia đình, cá nhân là đất ở nằm trong quy hoạch khu dân cư xây mới đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, công bố nhưng chưa thực hiện và chưa có quyết định thu hồi đất thì đương nhiên được cấp phép xây dựng có thời hạn. Về vấn đề này, trong dự thảo mới thay thế Quyết định 27, Sở Xây dựng đã đề xuất quy mô công trình được xây dựng tối đa là ba tầng. Thời gian tồn tại của công trình theo kế hoạch thực hiện quy hoạch phân khu đã được phê duyệt. Chẳng hạn, kế hoạch thực hiện quy hoạch là ba năm hay năm năm, sau khoảng thời gian này mà Nhà nước không thực hiện quy hoạch thì người dân được tiếp tục gia hạn. Dự kiến trong tuần này, UBND TP sẽ ký ban hành chính thức quyết định thay thế Quyết định 27 để làm cơ sở cho các quận, huyện thực hiện thống nhất.

Đối với những trường hợp mà hiện trạng đang là đất nông nghiệp trong quy hoạch dân cư xây dựng mới thì phải được chuyển mục đích sang đất ở thì mới được cấp phép xây dựng có thời hạn.