Ngày 1-11, Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM tổ chức hội thảo “Chính sách cho vay chuyển đổi xe điện hai bánh cho các tài xế công nghệ và giao hàng” nhằm thúc đẩy thảo luận về các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho vay ưu đãi, giúp các tài xế chuyển đổi từ xe động cơ xăng sang xe điện.
Chương trình hỗ trợ vay ưu đãi để mua xe máy điện do UNDP - Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc tại Việt Nam và Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Khởi nghiệp thuộc Thành Đoàn TP.HCM khởi xướng.
Chương trình hỗ trợ vay ưu đãi này là một trong những sáng kiến đang được triển khai góp phần nâng cao nhận thức và khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông phát thải thấp tại thành phố.
Theo bà Nguyễn Nhật Hà Chi, đại diện Quỹ Đầu tư Dragon Capital, một chiếc xe máy xăng trung bình thải ra khoảng 2-2,5 tấn CO2 mỗi năm, cùng với các chất gây ô nhiễm như NOx và PM2.5 – những tác nhân chính gây hại đến sức khỏe cộng đồng.
Nếu thành phố thay thế toàn bộ 350.000 xe máy xăng của các tài xế bằng xe máy điện, thành phố có thể giảm tới 750 tấn CO2 trong vòng 5 năm, đồng thời giảm lượng lớn NOx và PM2.5, giúp cải thiện chất lượng không khí đáng kể.
Nói về lợi ích chuyển đổi từ xe máy chạy bằng xăng sang chạy bằng điện, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, cho biết với xe Honda Wave Alpha 110, một tài xế tốn khoảng 43.700 đồng cho mỗi 100km chạy bằng xăng, trong khi đó, xe điện VinFast Evo 200 chỉ tiêu tốn khoảng 5.870 đồng để di chuyển cùng quãng đường nhờ vào chi phí sạc rẻ.
Một tài xế chạy trung bình 50.000 đồng tiền xăng mỗi ngày chỉ cần 6.700 đồng cho tiền điện. Tổng cộng, mỗi tháng, tài xế xe điện có thể tiết kiệm khoảng 1.300.000 đồng.
Khảo sát năm 2023 trên 470 tài xế cho thấy, trung bình mỗi tài xế tốn 70.000 đồng tiền xăng cho 150 km mỗi ngày, trong khi tài xế xe điện chỉ chi khoảng 20.000 đồng tiền sạc. Sự chênh lệch này tương đương với khoản tiết kiệm 50.000 đồng/ngày, hay 1.300.000 đồng/tháng.
Về bảo dưỡng, tài xế xe điện không cần thay nhớt, giúp tiết kiệm thêm khoảng 50.000 đồng/tháng. Tuy nhiên, chi phí thuê pin hoặc khấu hao pin có thể thêm 400.000 đồng/tháng, cùng 270.000 đồng cho chi phí sạc bổ sung tại các trạm. Tính ròng, tài xế xe điện vẫn tiết kiệm khoảng 680.000 đồng/tháng so với sử dụng xe xăng.
Với giá xe điện Felixs khoảng 24 triệu đồng, số tiền tiết kiệm nhiên liệu trong 36 tháng đủ để sở hữu một chiếc xe điện. Nếu tài xế tiết kiệm thêm 320.000 đồng/tháng, trong vòng 18 tháng, họ có thể trả góp xong khoản vay mua xe.
Cũng tại hội thảo, Tiến sĩ Nguyễn Hữu Phước Nguyên, Giám đốc điều hành Công ty Cổ phần Phương tiện điện thông minh Selex (Selex Motors) chỉ ra các chương trình tín dụng ưu đãi hiện tại chưa đủ để giải quyết vấn đề tài chính cho những tài xế có thu nhập thấp.
TS Nguyên đề xuất chính phủ giảm thuế nhập khẩu xe máy điện và các linh kiện liên quan nhằm hạ giá thành sản xuất và nhập khẩu. Việc cung cấp các khoản vay ưu đãi hoặc chương trình tín dụng với lãi suất thấp cũng được khuyến nghị để hỗ trợ người dân có nhu cầu mua xe máy điện nhưng không đủ khả năng chi trả ngay.
TS Nguyên cũng gợi ý triển khai chương trình đổi xe cũ lấy xe điện mới để khuyến khích tài xế công nghệ và giao hàng thay thế các phương tiện cũ.
