Bộ KH&ĐT vừa báo cáo Thủ tướng về đề xuất xây dựng đền thờ các anh hùng liệt sĩ Sư đoàn 1, thuộc Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam tại hai tỉnh Kon Tum và Gia Lai.
Theo Bộ KH&ĐT, năm 2023, Ban liên lạc bạn chiến đấu cựu chiến binh Sư đoàn 1 anh hùng, hai lần đề xuất Trung ương hỗ trợ tỉnh Kon Tum và Gia Lai mỗi tỉnh 20 tỉ đồng để xây dựng đền thờ liệt sĩ tại hai địa phương này.
Mục đích là nhằm tưởng nhớ những chiến công và sự mất mát hy sinh của những người lính năm xưa tại chiến trường Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ và Tây Nguyên.
Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, Bộ KH&ĐT lấy ý kiến địa phương và các bộ, ngành liên quan. Trong đó, tỉnh Kon Tum thống nhất với đề xuất của Ban liên lạc Sư đoàn 1 là xây dựng công trình nhà bia, nhà tưởng niệm tại di tích Chiến thắng Đắk Tô năm 1967 và điểm cao 875 lịch sử thuộc xã Sa Loong, huyện Ngọc Hồi. Tuy nhiên, tỉnh đề xuất lấy tiền từ ngân sách trung ương, bởi địa phương “nguồn thu ngân sách hạn hẹp”.
Tương tự, tỉnh Gia Lai cho rằng dự án xây dựng đền thờ liệt sĩ không có trong danh mục đầu tư công trung hạn của tỉnh. Nguồn thu ngân sách hàng năm của địa phương không đạt kế hoạch nên cũng không thể cân đối vốn đầu tư. Vì vậy, địa phương đề nghị Bộ KH&ĐT trình Chính phủ cấp kinh phí cho địa phương.
Trong khi đó, các bộ, ngành có liên quan cho rằng theo quy định hiện hành việc xây dựng công trình trên thuộc trách nhiệm chi của địa phương.
Với kết quả này, Bộ KH&ĐT nhận định việc xây dựng các công trình trên là việc làm có ý nghĩa nhân văn, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc Việt Nam.
Tuy nhiên, theo quy định Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng và các nghị định liên quan, đề xuất trên không thuộc đối tượng hỗ trợ bổ sung có mục tiêu từ ngân sách Trung ương.
Trong khi đó, UBND tỉnh Gia Lai hiện chưa xác định chi tiết các hạng mục của công trình đền thờ liệt sỹ; UBND tỉnh Kon Tum đã xác định và dự toán xây dựng công trình là nhà bia và nhà tưởng niệm. Do vậy, Bộ KH&ĐT cho rằng trước mắt cần thống nhất chủ trương đầu tư, xác định quy mô, nội dung đầu tư dự án phù hợp với tổng thể chung trên phạm vi cả nước theo quy định.
Vì vậy, Bộ KH&ĐT kiến nghị Thủ tướng giao UBND hai tỉnh phối hợp với Bộ LĐ-TB&XH, Ban liên lạc Sư đoàn 1 chịu trách nhiệm rà soát quy hoạch, xác định địa điểm, kế hoạch sử dụng đất, tên công trình, hạng mục đầu tư, tổng mức đầu tư, cơ cấu nguồn vốn... phù hợp với quy định; đồng thời phê duyệt chủ trương đầu tư.
Nếu dự án có số vốn lớn thuộc nhóm sử dụng ngân sách Trung ương đề nghị địa phương báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định.
Bộ KH&ĐT cũng đề nghị hai tỉnh cần xem xét việc huy động thêm nguồn xã hội hóa và các nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện dự án.