UBND TPHCM đã có công văn gửi các Sở ngành triển khai Đề án quản lí nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo tại hai chợ đầu mối Bình Điền và Hóc Môn. Theo đó, từ ngày 31/7/2017 thịt heo được kinh doanh tại hai chợ đầu mối Bình Điền và Hóc Môn sẽ chính thức kiểm soát toàn bộ thông tin truy xuất nguồn gốc.
Chúng tôi theo chân Đoàn kiểm do Sở công thương dẫn đầu vào rạng sáng 31/7. Khi đến lò giết mổ Xuyên Á (Củ Chi) bên trong hàng trăm con heo đang được giết mổ đeo vòng để nhập vào chợ đầu mối. Tuy nhiên, ngay trong ngày đầu tiên thực hiện kích hoạt vòng nhận diện đã xảy ra một số trục trặc.
Đó là khi kích hoạt vào vòng nhận diện thì không xuất hiện thông tin dữ liệu nào về con heo. Điều này cho thấy trang trại đã có đeo vòng nhận diện nhưng không kích hoạt trước khi vào lò giết mổ. Hay tình trạng internet yếu, máy kích hoạt của cơ quan thú y bị lỗi không kết nối, mất nhiều thời gian chờ đợi…
Heo đeo vòng nhận diện tại lò giết mổ Xuyên Á
Khoảng 1h sáng ngày 31/7 đoàn đến chợ Hóc Môn, hàng chục chiếc xe bán tải chở heo bắt đầu nhập chợ. Theo quan sát cho thấy khi lực lượng chức năng kiểm tra khoảng sáu xe thì chỉ có hai xe chở heo có đeo vòng nhận diện. Phần lớn là xe không niêm phong, bên trong heo cũng không đeo vòng nhận diện.
Đối với các xe vận chuyển thịt heo không đeo vòng nhận diện, không có niêm phong xe phía Ban quản lý chợ chỉ lập biên bản nhắc nhở.
Cuối biên bản đề nghị người vi phạm cam kết nghiêm túc thực hiện vận chuyển kinh doanh thịt heo nhập chợ phải đảm bảo truy xuất được nguồn gốc đầy đủ theo đúng quy định của Đề án quản lí nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo do UBND TP.HCM ban hành.
Ban quản lí chợ lập biên bản nhắc nhở các xe vi phạm do heo không đeo vòng nhận diện
Anh Tuyến, người bị lập biên bản nhắc cho biết mình chỉ là người vận chuyển chứ không phải chủ hàng, không biết gì việc phải đeo vòng. Sau khi nhận được biên bản sẽ giao cho chủ hàng để họ biết mà thực hiện.
Sau khi rời chợ Hóc Môn, 2h sáng đoàn đến chợ Bình Điền thì bất ngờ 100% xe chở heo vào chợ không đeo vòng nhận diện, xe không có niêm phong.
Tại thời điểm thị sát hầu hết thịt heo vào chợ Bình Điền không đeo vòng nhận diện
Rồi sẽ quen
Đại diện chợ đầu mối Bình Điền cho biết từ khi chợ hoạt động (khoảng 12h30) đến thời điểm đoàn có mặt lúc 2h, đã có 36 xe vào chợ thì chưa có xe nào đeo vòng nhận diện.
Khi ban quản lí hỏi thì tài xế không giải thích gì, mà vấn đề này xuất phát từ lò mổ. Ban quản lí không thể chặn xe, vì tất cả các xe vào chợ đều không có vòng niêm phong.
Theo vị đại diện chợ đầu mối Bình Điền về nguyên tắc xe có đầy đủ giấy tờ theo quy định thì được lưu thông vào chợ. Chợ có lập biên bản cũng ghi nhận sự việc chứ không ngăn chặn tự do buôn bán.
Ông Lê Văn Tiển, Phó giám đốc chợ đầu mối Hóc Môn cho biết ban quản lí chợ vận động thương nhân tham gia, phát loa thông báo hàng ngày cho thương nhân biết. Ban đầu có nhiều thương nhân tích cực ủng hộ, chỉ có một số ít ngần ngại vì chi phí đeo vòng cũng như cách thức phải đeo vòng kích hoạt.
“Tôi tin tưởng vấn đề truy xuất nguồn gốc thịt heo hiện nay cũng giống như trước đây phụ nữ mặc áo dài e ngại phải đội mũ bảo hiểm nhưng dần sẽ thành quen”, ông Tiển chia sẻ.
Lực lượng chức năng kích hoạt vòng nhận diện khi heo nhập vào chợ đầu mối Hóc Môn
Trong ngày đầu tiên kiểm tra thực tế ông Nguyễn Ngọc Hòa, Phó giám đốc Sở công thương TP.HCM nhìn nhận, các cơ sở chăn nuôi mang vòng nhưng không kích hoạt hoặc có trường hợp cơ sở chăn nuôi đã đeo vòng, đã kích hoạt nhưng khi đến cơ quan thú y lại không kích hoạt vòng niêm phong lô hàng. Vì vậy, sẽ phải rà soát xem nguyên nhân từ đâu.
Theo ông Hòa, Ban quản lí đề án còn tiếp tục xử lí nhiều công đoạn nữa vì số lượng các chủ thể tham gia tự giác thực hiện đầy đủ theo đúng quy trình của đề án chưa phải là nhiều. Phần lớn còn có tâm lí xem thành phố chế tài xử lí như thế nào.
"Chúng tôi tổng hợp lại tình hình thực tế và báo cáo đầy đủ Uỷ ban để xin ý kiến các biện pháp xử lí tiếp theo trong quy trình này. Tuy nhiên, tinh thần chung phải kiên trì xử lí, kiên quyết để đảm bảo tất cả heo vào hai chợ đầu mối phải truy xuất nguồn gốc. Để làm được thì phải làm đồng bộ từ các trang trại, các cơ sở giết mổ, đặc biệt là các trang trại các tỉnh và sự phối hợp cơ quan thú y các tỉnh", ông Hòa nhấn mạnh.