Vào giai đoạn 1964 - 1965, khi tình hình vùng phi quân sự diễn biến phức tạp, chiến sự xảy ra ác liệt. Để phục vụ nhu cầu trú ẩn, chiến đấu một cách an toàn cho nhân dân vùng giới tuyến Vĩnh Linh, hệ thống địa đạo này đã được ra đời.
Công trình địa đạo Vịnh Mốc cùng hệ thống làng hầm Vĩnh Linh đã chính thức là di tích quốc gia đặc biệt
Tính đến cuối năm 1968, 70 làng của 15 xã, thị trấn ở Vĩnh Linh đều có địa đạo với 114 địa đạo lớn nhỏ, có tổng chiều dài đường hầm hơn 40km. Trong đó, tiêu biểu và có quy mô lớn là làng hầm địa đạo Vịnh Mốc.
Công trình địa đạo đã bảo vệ quân và dân Vĩnh Linh, đồng thời là biểu trưng cho tinh thần bất khuất, sức mạnh, quyết tâm sắt đá của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Địa đạo Vịnh Mốc là 1 trong 13 di tích khác trên cả nước vừa được Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt
Trong số các di tích được xếp hạng lần này có 7 di tích lịch sử, 4 di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật, 2 di tích kiến trúc và một di tích khảo cổ học.