Chiều 29-8, Đoàn công tác của Bộ Y tế do Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương dẫn đầu đã có buổi làm việc tại UBND TP.HCM về công tác phòng chống dịch bệnh sởi ở TP.HCM.
Phát hiện 21 ca sởi trong trường học
TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho biết tại TP.HCM, từ năm 2021-2023 chỉ ghi nhận 1 ca sởi, đầu năm 2024 không ghi nhận ca nào.
Tuy nhiên, từ 23-5 đến 27-8, TP ghi nhận 432 ca sởi, trong đó đã có 3 ca tử vong. Số ca bệnh sởi tại TP đang tăng từng ngày.
Theo bác sĩ Châu, số ca sởi đang tăng nhanh ở nhóm dưới 5 tuổi (chiếm 73,2%) và có xu hướng dịch chuyển lên nhóm tuổi lớn hơn.
Bệnh nhân từ tỉnh chiếm 55,8% số bệnh nhân điều trị tại các bệnh viện của TP.HCM.
Tại TP.HCM, 22 quận huyện có ca bệnh sởi, 15 quận huyện đủ điều kiện công bố dịch quy mô quận huyện.
Hiện tỉ lệ bao phủ vaccine phòng bệnh chưa đạt 95%, nguyên nhân do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
Khảo sát ngẫu nhiên 180 trẻ tại một số phường xã, ghi nhận 18,3% trẻ có địa chỉ tỉnh/TP khác trên hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia. Trạm y tế không biết để mời tiêm vaccine sởi nên phần nào làm giảm tỉ lệ bao phủ vaccine trên địa bàn.
Theo báo cáo của Sở GD&ĐT TP.HCM, trẻ bắt đầu tựu trường từ ngày 22 đến ngày 29-8. Theo ghi nhận đến 14 giờ ngày 29-8, ngành giáo dục đã phát hiện 21 ca sởi trong trường học và đã xuất viện.
Sở GD&ĐT sẽ tiếp tục phối hợp Sở Y tế để phòng chống dịch; chỉ đạo phòng giáo dục các địa phương tổng hợp số liệu ca bệnh sởi tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn và báo cáo về sở mỗi ngày.
PGS.TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho biết tỉ lệ trẻ (mẫu ghi nhận ở Bệnh viện Nhi đồng 1) có kháng thể phòng bệnh sởi ghi nhận trong tháng 4 chỉ có 71%. Cuối năm 2023 dao động từ 44-59%.
Ngay từ đầu, Sở Y tế đã chủ động cho khảo sát, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC) có ngân hàng huyết thanh chủ động nên có chứng cứ khoa học là tỉ lệ kháng thể thấp.
“Kháng thể thấp chứng minh miễn dịch cộng đồng chưa đạt. Vì vậy giải pháp khẩn trương hiện nay là tiêm vaccine sởi” - ông Thượng nói.
Ca mắc sởi tập trung ở vùng ven
TS.BS Nguyễn Vũ Thượng, Phó viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM, cho biết theo phân bố số ca mắc sởi ở TP.HCM, nơi có số ca mắc cao nhất tập trung ở các quận, huyện vùng ven.
Cụ thể, huyện Bình Chánh có gần 120 ca sởi, quận Bình Tân có gần 100 ca và huyện Hóc Môn có gần 30 ca trong khi ở các quận trung tâm TP chỉ có vài ca.
Trước tình hình này, ông Thượng đề xuất cần phối hợp với các khu công nghiệp/khu chế xuất ở các quận huyện vùng ven, tạo điều kiện thuận lợi cho các cha mẹ là công nhân đưa con đi tiêm vaccine sởi.
“Thành phố đang tập trung toàn bộ nguồn lực để tiêm vaccine sởi. Viện Pasteur TP.HCM sẵn sàng cùng HCDC và Sở Y tế để đánh giá dịch bệnh.
Viện cũng đã kích hoạt trung tâm đáp ứng khẩn cấp để đánh giá mức độ đáp ứng và bao phủ vaccine sởi” - ông Thượng nhấn mạnh.
Bà Trần Thị Diệu Thúy, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, đề xuất ngành y tế TP bên cạnh tăng cường tiêm vaccine sởi cho trẻ, cần quan tâm tiêm vaccine vòng ngoài. Đây là cơ hội để dập dịch trong TP và bảo vệ vòng ngoài cho trẻ nguy cơ ở các tỉnh xung quanh nơi có dịch.
Ngoài ra, cần phối hợp tuyên truyền phát hiện dấu hiệu sởi; các trường học tập huấn cho thầy cô chủ nhiệm, bảo mẫu theo dõi, phát hiện sớm biểu hiện trẻ mắc sởi, đặc biệt là thời điểm bắt đầu nhập học.
Kết luận tại buổi làm việc, PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết bệnh sởi dễ lây lan nên tiêm vaccine là biện pháp hữu hiệu nhất.
Nếu tiêm đầy đủ cho người dân, đáp ứng tỉ lệ từ 95% sẽ tạo được miễn dịch cộng đồng. Dự kiến ngày mai (30-8), 300.000 liều vaccine sởi sẽ về đến TP để tiêm cho trẻ xuyên lễ 2-9.
“TP.HCM hiện gặp nhiều khó khăn, di biến động dân cư lớn, nhiều khu công nghiệp và nhà trọ, khí hậu mát mẻ là điều kiện thuận lợi cho virus sởi phát triển. Nếu tỉ lệ miễn dịch cộng đồng thấp sẽ khó kiểm soát triệt để dịch bệnh” - bà Hương nói.
Bộ Y tế đề nghị thời gian tới TP.HCM tiếp tục tập trung thực hiện các biện pháp phòng chống dịch. Chỉ đạo các địa phương thực hiện đồng bộ kiểm soát dịch, khẩn trương tiêm vaccine an toàn hiệu quả, xử trí phản ứng sau tiêm. Chủ động tiêm cho những người ngoài đối tượng được đề cập trong chiến dịch của Bộ Y tế…
Bộ Y tế cũng đề nghị Cục Quản lý Dược phối hợp cung ứng đủ thuốc, đặc biệt là các thuốc dùng trong chống dịch. Các địa phương phối hợp hạn chế chuyển tuyến, tránh quá tải.
TP.HCM kiến nghị các tỉnh hạn chế chuyển tuyến
Sở Y tế kiến nghị TP.HCM chia sẻ dữ liệu bệnh truyền nhiễm khám và điều trị tại các bệnh viện trên địa bàn TP; chia sẻ quyền truy cập dữ liệu phần mềm tiêm chủng để có thể quản lý trẻ thay đổi nơi cư trú; chỉ đạo các tỉnh, thành thực hiện nghiêm túc việc quản lý trẻ trên hệ thống thông tin tiêm chủng quốc gia, cập nhật kịp thời các thay đổi thông tin.
Kiến nghị Bộ Y tế tiếp tục hướng dẫn, hỗ trợ TP triển khai chiến dịch tiêm bổ sung vaccine phòng chống dịch sởi mở rộng cho các nhóm đối tượng (tiêm nhắc lại cho thân nhân bệnh nhân, người cao tuổi nhóm nguy cơ…); Chỉ đạo các tỉnh tăng cường công tác điều trị tại chỗ, hạn chế chuyển tuyến.
