Kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực trưa ngày 27-12, Campuchia và Thái Lan cho biết tình hình biên giới cơ bản đã ổn định, không ghi nhận đụng độ. Lệnh ngừng bắn sẽ qua mốc 72 giờ giám sát vào lúc 12 giờ trưa 30-12, nếu tình hình ổn định, 2 bên sẽ duy trì ngừng bắn lâu dài.
Tình hình ổn định
Trưa 29-12, Bộ Quốc phòng Campuchia cập nhật tình hình trên tuyến đầu Campuchia - Thái Lan, đặc biệt tại các khu vực tiền tuyến thuộc Quân khu 4 và Quân khu 5, theo tờ Khmer Times.
Theo Bộ Quốc phòng Campuchia, từ 12 giờ trưa ngày 27-12 đến 12 giờ trưa ngày 29-12 tình hình trên các tuyến đầu nhìn chung ổn định, yên tĩnh.
Các lực lượng của Campuchia vẫn thực hiện nhiệm vụ với mức độ cảnh giác cao, tiếp tục theo dõi sát sao và thận trọng tối đa nhằm bảo vệ vững chắc, rõ ràng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Campuchia.
Theo Khmer Times, khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, lực lượng 2 bên vẫn giữ nguyên vị trí triển khai, làm dấy lên lo ngại trong dư luận về nguy cơ mất lãnh thổ.
Trong thông điệp đăng trên Facebook ngày 29-12, Thủ tướng Campuchia Hun Manet trấn an người dân. Ông nhấn mạnh việc đồng ý ngừng bắn không đồng nghĩa Campuchia đầu hàng mà thể hiện quyết tâm của Campuchia theo đuổi hòa bình, đặt tính mạng và phúc lợi của người dân lên trên hết.
Ông nhấn mạnh rằng một “lệnh ngừng bắn ngay lập tức trên thực địa” không ảnh hưởng đến công tác phân định biên giới.
Về phía Thái Lan, Quân đội Hoàng gia Thái Lan ngày 29-12 đã phát đi thông báo khẩn, cho biết thêm một binh sĩ Thái Lan bị thương nặng sau khi giẫm phải mìn tại khu vực biên giới Sattasoam (huyện Kantharalak, tỉnh Si Sa Ket), theo báo Khaosod.
Theo báo Khaosod, nạn nhân được xác định là trung sĩ Sujin Jitkariyan, thuộc Tiểu đoàn Công binh số 8, Quân khu 1 của Thái Lan, nhóm máu B.
Ban đầu, nạn nhân được xếp vào nhóm “ca đỏ” (tình trạng nguy kịch, cần can thiệp khẩn cấp). Các lực lượng chức năng đã nhanh chóng tiến hành sơ cứu và chuyển nạn nhân đi điều trị theo đúng quy trình. Hiện người này đang được đội ngũ y tế theo dõi sát sao.
Trước đó cùng ngày, Bộ Tư lệnh Quân khu 2 của Thái Lan đã đưa ra đánh giá tổng quan về tình hình dọc biên giới Campuchia - Thái Lan trong ngày đầu tiên sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, tức ngày 28-12.
Theo đánh giá, ngày đầu tiên của lệnh ngừng bắn không ghi nhận việc sử dụng vũ khí hạng nặng hay đối đầu hỏa lực trực tiếp giữa hai bên, song tình hình vẫn mong manh và cần theo dõi sát.
Quân khu 2 cho biết lực lượng Campuchia đã rút bớt pháo binh và BM-21, chuyển sang hoạt động cường độ thấp như trinh sát bằng UAV và cơ động qua khu dân cư.
Trong khi đó, lực lượng Thái Lan giữ nguyên vị trí, duy trì giám sát và trạng thái sẵn sàng cao. Hoạt động trên bộ và trên không của hai bên đều giảm xuống mức “được kiểm soát”, không có thay đổi về tuyến phòng thủ, tờ Nation Thailand đưa tin.
Đối thoại Vân Nam
Trong các ngày 28 và 29-12, các Bộ trưởng ngoại giao của Trung Quốc, Campuchia và Thái Lan đã tiến hành cuộc họp 3 bên tại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc).
Đại diện các bên tham gia gồm: Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị; Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Quốc tế Campuchia Prak Sokhonn, Ngoại trưởng Thái Lan Sihasak Phuangketkeow, và các quan chức quân sự cấp cao của 3 nước này.
Tại cuộc họp, Bắc Kinh hoan nghênh Tuyên bố chung của Hội nghị đặc biệt lần thứ ba Ủy ban Biên giới Chung (GBC) giữa Campuchia và Thái Lan, được ký ngày 27-12.
“Chỉ cần Thái Lan và Campuchia đối thoại trên cơ sở bình đẳng và cùng nhau tiến về phía trước, thì không có trở ngại nào họ không thể vượt qua” - ông Vương Nghị nói.
Ba bên nhấn mạnh rằng Tuyên bố chung này phục vụ lợi ích cơ bản và lâu dài của nhân dân hai nước Campuchia và Thái Lan, phát đi tín hiệu tích cực, góp phần thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực. Tuyên bố cũng cho thấy đối thoại và tham vấn là con đường thực tế, hiệu quả để giải quyết các tranh chấp phức tạp.
Kết thúc 2 ngày họp, 3 bên ra tuyên bố chung 5 điểm về việc củng cố lệnh ngừng bắn và từng bước, thông qua nỗ lực chung, khôi phục trao đổi bình thường, tái thiết lòng tin chính trị, cải thiện quan hệ song phương Campuchia - Thái Lan và bảo vệ ổn định khu vực.
Theo tuyên bố chung, ưu tiên trước mắt là củng cố lệnh ngừng bắn. Trong đó, Trung Quốc nhấn mạnh sẵn sàng cung cấp mọi hỗ trợ cần thiết cho Campuchia và Thái Lan trong công tác rà phá bom mìn nhân đạo. Bắc Kinh cũng sẽ duy trì liên lạc với quân đội Campuchia và Thái Lan để hỗ trợ việc củng cố ngừng bắn khi cần thiết và theo đề nghị của hai bên.
Bên cạnh đó, Campuchia và Thái Lan sẽ nỗ lực tái xây dựng lòng tin chính trị, với mục tiêu dài hạn là cải thiện quan hệ song phương giữa Phnom Penh và Bangkok.
“Campuchia và Thái Lan tái khẳng định cam kết giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình và phối hợp với các quốc gia trong khu vực để ứng phó các rủi ro, thách thức chung, phù hợp với Hiến chương Liên Hợp Quốc, Hiến chương ASEAN và Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á” - theo tuyên bố chung.
“Ba nước nhất trí tăng cường các biện pháp hiệu quả nhằm đấu tranh chống tội phạm xuyên biên giới như lừa đảo viễn thông và trực tuyến, bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân trong khu vực” - tuyên bố chung có đoạn.
Ông Trump lên tiếng việc Campuchia - Thái Lan ngừng bắn
Viết trên mạng xã hội Truth Social hôm 28-12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn mới giữa Campuchia và Thái Lan, theo tờ The Hill.
“Tôi vui mừng thông báo rằng cuộc giao tranh giữa Thái Lan và Campuchia sẽ tạm thời chấm dứt và họ sẽ trở lại sống trong hòa bình, theo thỏa thuận ban đầu mà chúng tôi nhất trí. Tôi muốn chúc mừng cả hai nhà lãnh đạo vĩ đại về sự sáng suốt trong việc đạt được sự kết thúc nhanh chóng và rất công bằng này” - ông Trump cho hay.
Đầu tháng này, Tổng thống Trump cho biết ông đã nói chuyện với Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul và Thủ tướng Campuchia Hun Manet. Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết Thái Lan và Campuchia đã đồng ý quay lại thỏa thuận ngừng bắn sau khi cuộc đụng độ biên giới tái diễn vào đầu tháng 12.
Trong bài đăng hôm 28-12, ông Trump cũng ví von rằng Mỹ đã trở thành “Liên Hợp Quốc thực sự” khi viện dẫn những cuộc chiến mà ông đã đứng ra làm trung gian hoà giải kể từ khi nhậm chức vào đầu năm nay.
