Hội đồng Dân chủ Syria - tổ chức chính trị đại diện cho người Kurd do Mỹ hậu thuẫn - ngày 29-7 đã tổ chức phiên họp mở rộng tại trụ sở ở TP Al-Darbasiyah, phía Bắc Syria do người Kurd kiểm soát. Cuộc họp nhằm thảo luận các kết quả của một phiên họp gần đây với chính phủ Syria ở Damascus. Theo ông Riad Darar, đồng Chủ tịch Hội đồng Dân chủ Syria (SDC), phái đoàn này đã đến Damascus từ ngày 25-7 và nội dung đàm phán chủ yếu tập trung về cung cấp dịch vụ công tại khu vực do người Kurd kiểm soát.
Binh sĩ Syria treo cờ tổ quốc ở thị trấn Quneitra ở Cao nguyên Golan phía Syria hôm 27-7. Ảnh: Newsweek
Cuộc đàm phán giữa người Kurd với chính quyền Damascus khởi sự khi một trong những cơ sở hạ tầng quan trọng nhất của Syria được khôi phục - đó là đập Tabqa - được Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd đứng đầu, giành lại từ tay IS.
Trong một thông cáo phát đi ngày 30-7, SDC nhấn mạnh tầm quan trọng của cuộc họp là sáng kiến hướng tới một giải pháp chính trị và sự cần thiết để tiếp tục các nguyên tắc bền vững liên quan tới mọi khía cạnh của tiến trình chính trị ở Syria.
Trích dẫn các tuyên bố của đồng chủ tịch SDC Ilham Ahmed, thông cáo cho hay mọi thứ đã hoàn thành trong các cuộc đàm phán mở này sẽ đóng vai trò là “kim chỉ nam xây dựng niềm tin và thiện chí giữa hai bên và sẽ mở ra triển vọng về hòa giải chính trị toàn diện và đầy đủ cho tất cả bên ở Syria”.
“Do đó, chúng tôi kêu gọi tất cả lực lượng chính trị dân chủ Syria cùng nhau tiến hành và tham gia đường lối chính trị giữa người Syria với Syria này để có thể mạnh mẽ hơn, hiệu quả hơn trong chấm dứt bạo động và chiến tranh, cứu lấy đất nước và người dân Syria khỏi cuộc khủng hoảng hiện tại, vạch ra một lộ trình toàn diện chuyển đất nước này thành một Syria phi tập trung và dân chủ” - thông cáo viết.
SDC là tổ chức chính trị của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) - một lực lượng phần đông là người Kurd do Mỹ bảo trợ. SDF đã kiểm soát hơn 1/4 lãnh thổ Syria sau các trận đánh tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Một trong những nhân tố hùng hậu nhất của SDF là Các Đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG). YPG có mối quan hệ phức tạp với chính phủ Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Nhóm này về mặt kỹ thuật được coi là tổ chức khủng bố nhưng đôi lúc lại sát cánh cùng lực lượng thân chính phủ Syria chống lại cuộc nổi dậy năm 2011 do phương Tây, các nước Vùng Vịnh và Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.
Mặc dù hiện giờ phần lớn những gì được thảo luận cho đến nay chỉ là giới hạn trong việc chuyển giao quyền kiểm soát đập Tabqa cho chính phủ Syria nhưng ông Darar nhấn mạnh SDC đã chuẩn bị cho những cuộc đàm phán toàn diện vô điều kiện giữa hai bên. SDF kiểm soát phần lớn mỏ dầu khí của Syria ở phía Đông cũng được cho là đang tìm cách đàm phán trao trả những khu vực này nhằm đổi lấy sự tự trị lớn hơn từ Damascus.
Ilham Ahmed và Riad Darar, đồng chủ tịch SDC tại phiên họp thứ ba ở Tabqa, Syria hôm 16-7. Ảnh: Newsweek
Ngoài ra, cũng theo Darar, SDF có thể sẽ cùng tham gia cuộc tấn công sắp tới của quân đội Syria để tái chiếm pháo đài cuối cùng Idlib do phe nổi dậy kiểm soát. Ông nói: “Chúng tôi luôn sẵn sàng chiến đấu chống chủ nghĩa khủng bố và chống chủ nghĩa cực đoan, các tay súng IS từ Sweida, Idlib cho tới bất cứ khu vực nào và đặc biệt ở Afrin, chúng tôi phải giải phóng nó. Chúng tôi chấp nhận bất cứ ai giúp đỡ chúng tôi và ủng hộ chúng tôi trong công cuộc giải phóng nơi này”.
SDF trước đó từng yêu cầu chính phủ Syria hành động để đẩy lùi lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và đồng minh khỏi Afrin, song động thái này vì sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ tại cuộc hòa đàm Astana làm cho phức tạp.
Khi các thông tin về phiên họp của SDC bùng nổ ngày 30-7, chính phủ Syria đã cử các phái đoàn tới vòng đối thoại thứ 10 của hòa đàm Astana, tới thị trấn Ein Issa ở phía Bắc Raqqa do SDC quản lý. Nhà báo địa phương Saad al-Sabr ghi nhận các quan chức chính phủ ông Assad cũng được cử đến để thu hồi các thi thể binh sĩ bị IS sát hại năm 2014.
Tháng 9-2017, Ngoại trưởng Syria Walid al-Muallem nói với hãng tin RT rằng chính phủ sẵn sàng đàm phán với lực lượng người Kurd ở Syria về “một số hình thức tự quản lý bên trong các biên giới” của đất nước một khi IS bị xóa sổ.
Tổng thống Assad hồi tháng 5 có nói quân đội chính phủ đã bắt đầu mở cửa đối thoại nhưng cảnh báo quân đội Syria sẵn sàng dùng vũ lực để giải phóng các khu vực do SDF kiểm soát nếu đối thoại sụp đổ.
