Ông Nguyễn Tiến Dũng vừa nộp đơn khởi kiện ra TAND huyện Đăk Hà (Kon Tum) đòi bà TTAN phải trả lại một chiếc ô tô. Theo ông Dũng, chiếc ô tô này là của ông nhưng đã bị bà N. lấy rồi đem bán nhờ sự “tiếp tay” từ một thẩm phán của chính tòa này.
Màn “đổi chủ xe” ngoạn mục
Theo ông Dũng trình bày, ngày 18-1-2010, ông mua của bà N. một chiếc ô tô với giá 120 triệu đồng nhưng chưa làm thủ tục sang tên. Từ khi mua xe đến tháng 10-2010, ông đã đi làm thủ tục đăng kiểm mang tên của ông.
Ngày 10-10-2010, ông Dũng chạy xe trên đường Hùng Vương tại thị trấn Đăk Hà thì bị CSGT lập biên bản vi phạm hành chính vì xe không chuyển quyền sở hữu phương tiện, đồng thời tạm giữ của ông một số giấy tờ liên quan.
Sau đó, ông Dũng đến công an làm việc thì được thông báo bà N. đã làm đơn tố cáo ông chiếm đoạt chiếc xe trên. Ngày 21-10-2010, Công an huyện Đăk Hà ra lệnh tạm giữ xe. Quá trình xác minh, Công an huyện Đăk Hà xác định vụ việc chỉ là tranh chấp dân sự nên không khởi tố vụ án. Do sau đó, bà N. có đơn khởi kiện đòi xe, cho rằng ông Dũng mượn xe của bà không chịu trả nên công an huyện đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc cho TAND huyện Đăk Hà giải quyết.
Đến đây thì một màn “đổi chủ xe” rất ngoạn mục đã diễn ra. Thụ lý vụ án, ngày 27-1-2011, thẩm phán giải quyết vụ việc đã ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời là kê biên chiếc ô tô trên. Thay vì giao cho ông Dũng là người đang quản lý, sử dụng xe trên thực tế, thẩm phán lại quyết định giao cho bà N. trông coi, bảo quản trong thời gian tòa giải quyết án. Ngay sau khi lấy được xe ra khỏi Công an huyện Đăk Hà, bà N. đến tòa rút đơn khởi kiện. Ngày 30-3-2011, thẩm phán ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án, đồng thời ra quyết định hủy bỏ lệnh kê biên tài sản đối với chiếc ô tô tranh chấp. Có xe trong tay, lại được dỡ bỏ lệnh kê biên, bà N. đã mang chiếc xe đi bán cho người khác.
Không còn biết làm sao, ông Dũng đành làm đơn khởi kiện đòi lại xe vì cho rằng khi bà N. rút đơn khởi kiện thì chiếc xe tranh chấp phải trả về trạng thái ban đầu là do ông quản lý, sử dụng.
Thiếu khách quan?
Xung quanh vụ “đổi chủ xe” ngoạn mục này, nhiều ý kiến cho rằng việc thẩm phán giải quyết như trên là có biểu hiện thiếu khách quan.
Một thẩm phán Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM nhận xét: Trong án dân sự, việc kê biên tài sản tranh chấp theo yêu cầu của một bên đương sự là cần thiết để đảm bảo thi hành án về sau. Tuy nhiên, bản chất của việc này là chỉ cần giữ nguyên tài sản theo đúng trạng thái ban đầu nhằm cấm người quản lý, sử dụng tài sản tẩu tán chứ không nhất thiết phải giao ngược tài sản cho bên yêu cầu kê biên trông giữ. Ở đây, tài sản đang do công an huyện tạm giữ do vi phạm hành chính trước đó thì lại càng an toàn. Đặc biệt, nếu nguyên đơn rút đơn khởi kiện, tòa chấp nhận và đình chỉ vụ án, lệnh kê biên bị hủy bỏ thì đồng nghĩa với việc tài sản phải trả về cho phía bị đơn đúng như trạng thái trước khi nguyên đơn khởi kiện.
Đồng tình, luật sư Nguyễn Thanh Lương (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bến Tre) cũng cho rằng ngay từ đầu thẩm phán đã thiếu khách quan khi giao xe cho bà N. trông giữ. Nếu kê biên tài sản thì tòa phải giao cho ông Dũng trông coi thì phù hợp hơn, bởi tài sản đang tranh chấp đang do ông Dũng quản lý, sử dụng. Khi bà N. rút đơn khởi kiện, tức tự nguyện từ bỏ việc tranh chấp tài sản thì tài sản đương nhiên phải là của ông Dũng. Khi hủy bỏ lệnh kê biên, đúng ra thẩm phán phải có quyết định khôi phục tài sản về trạng thái ban đầu.
| Khôi phục trạng thái ban đầu Kê biên tài sản tranh chấp là biện pháp khẩn cấp tạm thời mà tòa án quyết định áp dụng trong quá trình giải quyết vụ án dân sự nhằm giải quyết nhu cầu cấp bách của đương sự, bảo vệ bằng chứng hoặc bảo đảm cho việc thi hành án sau này. Thông thường với lệnh này thì tài sản phải được giữ nguyên thực trạng, không xê dịch… Theo đó, người quản lý tài sản vào thời điểm phát sinh tranh chấp sẽ là người trông coi, bảo quản tài sản. Nếu vì trường hợp khách quan, giao tài sản cho đối tượng khác trông giữ thì phải có lý do và có thông báo tới các bên liên quan. Theo quy định, nếu yêu cầu áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời được đưa ra vào thời điểm trước khi mở phiên tòa thì thẩm quyền quyết định sẽ do một thẩm phán thực hiện. Nếu yêu cầu đó đưa ra vào thời điểm tại phiên tòa thì thẩm quyền xem xét, quyết định sẽ do HĐXX. Các quyết định này có hiệu lực thi hành ngay và tòa án có nghĩa vụ phải thông báo quyết định này tới các chủ thể liên quan. Để đảm bảo khách quan, khi hủy bỏ lệnh kê biên, thẩm phán phải có quyết định khôi phục lại tài sản ở trạng thái ban đầu. Một thẩm phán Tòa Dân sự TAND TP.HCM |
THANH BÌNH
