Chiều 23-10, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về dự án Bộ luật Lao động (sửa đổi).
Nội dung giữ nguyên 48 giờ làm việc/tuần như quy định hiện hành hay giảm xuống 44 giờ làm việc/tuần cho người lao động tiếp tục nhận được sự quan tâm của các đại biểu Quốc hội.
Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân.
Bất bình đẳng về giờ làm giữa công chức và công nhân
Phát biểu tại nghị trường, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân đã nhắc lại lịch sử đấu tranh giữa giới chủ và công nhân về giảm giờ làm việc từ hàng trăm năm trước. Tiêu biểu là cuộc biểu tình ngày 1-5-1886 tại Chicago với khẩu hiệu “ngày làm việc 8 tiếng, 8 tiếng làm, 8 tiếng ngủ” và “ngày làm 8 tiếng nhưng không giảm tiền lương”.
Tới những năm 1940, Quốc hội Mỹ đã thông qua luật làm việc 40 giờ/tuần và đến những năm 50-60 của thế kỷ 19, nhiều nước thực hiện theo vì họ chứng minh được làm việc trên 40 giờ/tuần thì năng suất lao động không tăng.
“Ở nước ta, từ năm 60, ở miền Bắc công chức làm 8 tiếng/sáu ngày. Năm 1999, khi chuyển sang năm ngày theo thông lệ quốc tế là ta đã chậm hơn thế giới gần nửa thế kỷ” - Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân nói.
Đặc biệt, ông Nguyễn Thiện Nhân cho rằng việc quy định số giờ làm việc khác nhau giữa công chức, cán bộ (làm việc năm ngày, 40 giờ/tuần) với người lao động trong doanh nghiệp (làm việc sáu ngày, 48 giờ/tuần) rõ ràng là sự bất bình đẳng.
“Ở các nước không có luật lao động nào tách riêng công chức làm ít giờ và công nhân làm nhiều giờ. Họ chỉ quy định (giờ làm việc) chung cho cả nước” -ông nói và cho biết trên thế giới từ năm 2000 đến nay, nhiều nước cũng đang giảm dần số giờ làm việc xuống dưới 40 giờ/tuần, trong đó nổi bật nhất là Đức với 26 giờ làm việc/tuần nhưng lại có năng suất cao nhất thế giới.
Theo đó, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đề nghị Việt Nam cần có lộ trình giảm giờ làm từ 48 giờ/tuần xuống 40 giờ/tuần trong vòng 10 năm, trước mắt có thể giảm xuống 44 giờ/tuần và đến sau năm 2030 (dịp kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng) sẽ giảm xuống 40 giờ làm việc/tuần.
Làm việc quần quật cả tuần thì lấy đâu hạnh phúc
Trong phần phát biểu của mình, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân cũng đề cập đến việc giảm giờ làm việc để cho người dân có thời gian chăm lo cho hạnh phúc gia đình.
Theo ông, nếu quy định tăng giờ làm thêm thì trong ngắn hạn doanh nghiệp có thêm lợi nhuận, người lao động ngắn hạn có thêm thu nhập nhưng hậu quả trước mắt là sức khỏe người lao động giảm sút. Đồng thời, làm thêm giờ thì năng suất lao động không tăng, điều này đã được thế giới chứng minh.
“Vậy người Việt Nam muốn gì?” - ông nêu câu hỏi và dẫn chứng bằng số liệu điều tra, nghiên cứu về hạnh phúc của người dân (cuốn sách mang tên Hạnh phúc của người Việt Nam). Trong đó có chỉ ra về mặt kinh tế, người Việt mong muốn có thu nhập, việc làm, có nhà ở... Tuy nhiên, những mong muốn về gia đình vẫn chiếm tỉ lệ cao hơn. Cụ thể, 95,4% mong muốn có gia đình hòa thuận, 73% con cháu ngoan và tiến bộ, 60% là sức khỏe tốt…
“Nếu chúng ta làm việc mỗi ngày 9-10 giờ quanh cả năm thì không thể có gia đình hạnh phúc đâu, không có điều đó đâu! Trên thế giới từ bỏ điều này 133 năm nay rồi” - ông nhấn mạnh.
Ông cho rằng bản chất của vấn đề tăng năng suất là phải đổi mới công nghệ, nâng cao trình độ của người lao động chứ không phải nằm ở tăng giờ làm việc. “Điều đó ai cũng thấy. Mục tiêu đất nước muốn tăng năng suất thì hãy đổi mới công nghệ và giảm giờ làm” - ông nhấn mạnh.
Bí thư Thành ủy cũng cho rằng quy định 300 giờ làm việc thêm/năm cũng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động. Ông nói: “Làm thêm 300 giờ/ năm, tức mỗi tuần người lao động sẽ làm thêm 6 giờ, mỗi ngày làm thêm 1 giờ. Một ngày làm việc 9 tiếng, làm quanh năm, suốt tháng như vậy thì người lao động có khỏe không?”.
