Ngày 22-10, tại Hà Nội, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã tổ chức sự kiện Chấm dứt nuôi nhốt gấu tại Việt Nam – Hành trình sắp cán đích.
Sự kiện nhằm nhìn lại và kỉ niệm những dấu mốc quan trọng trong chặng đường gần 20 năm nỗ lực chấm dứt hoạt động nuôi nhốt gấu lấy mật tại Việt Nam.
Trước đó, vào năm 2005, sau khi phát hiện khoảng 4.000 cá thể gấu bị nuôi nhốt lấy mật trên cả nước, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) đã phối hợp với Tổ chức Bảo vệ động vật thế giới (WAP) thực hiện một chiến dịch nhằm từng bước xóa bỏ tình trạng này.
Ngay từ bước khởi đầu, Bộ NN&PTNT đã ban hành Quyết định 02/2005/QĐ-BNN về quản lý gấu nuôi nhốt. Theo đó, tất cả cá thể gấu đang bị nuôi nhốt phải được gắn chíp điện tử để nhận dạng và quản lý.
Các cá thể gấu không có đăng ký, gắn chíp sẽ bị tịch thu. Hoạt động đăng ký quản lý và gắn chíp gấu đã được hoàn thành vào năm 2006.
Chiến dịch chấm dứt tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật còn có sự tham gia của Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), Tổ chức Động vật Châu Á (AAF), Tổ chức Four Paws và Free The Bears.
Các tổ chức này đồng hành trong công tác cứu hộ gấu, hỗ trợ các cơ quan thực thi pháp luật xử lý vi phạm về gấu, giảm thiểu nhu cầu tiêu thụ mật gấu và kêu gọi các chủ gấu tự nguyện chuyển giao gấu đến các trung tâm cứu hộ.
“Đăng ký và gắn chíp cho các cá thể gấu là một trong những bước quan trọng đầu tiên được thực hiện vào năm 2005”- bà Maya Pastakia, Quản lý chiến dịch của tổ chức WAP cho biết.
Theo bà Maya Pastakia, dù đây là một hành trình rất dài và gian nan, nhưng cũng tự hào vì hoạt động nuôi nhốt gấu lấy mật sẽ sớm bị xóa bỏ hoàn toàn tại Việt Nam.
Sau gần 20 năm nỗ lực không ngừng nghỉ, số lượng gấu bị nuôi nhốt đã giảm 95%, từ khoảng 4.000 cá thể năm 2005 còn 192 cá thể tại 60 trại gấu tính đến hết tháng 8- 2024. Hiện có 46/63 tỉnh thành không còn gấu bị nuôi nhốt lấy mật.
Cục kiểm lâm và chi cục kiểm lâm các tỉnh, thành phố trên cả nước đóng vai trò quan trọng trong loại bỏ dần việc nuôi gấu lấy mật thông qua các hoạt động đăng ký, gắn chíp, thường xuyên theo dõi số gấu bị nuôi nhốt cũng như đảm bảo hiệu quả thực thi pháp luật về bảo vệ gấu.
Điển hình như nhờ nỗ lực bền bỉ của cán bộ Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lâm Đồng trong việc thuyết phục các chủ gấu chuyển giao gấu, đưa tỉnh này trở thành một trong những địa phương đầu tiên không còn tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật.
Bên cạnh đó, với quyết tâm cao độ, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Dương đã rất xuất sắc vận động chủ nuôi chuyển giao thành công 94 cá thể gấu từ các trại gấu đến trung tâm cứu hộ.
Trong khi đó, Hà Nội vẫn là địa phương có số lượng gấu bị nuôi nhốt nhiều nhất trên cả nước, chiếm khoảng 49% tổng số gấu bị nuôi nhốt hiện nay tại Việt Nam.
Tính đến hết tháng 8-2024, vẫn còn 94 cá thể gấu đang bị nuôi nhốt trong 16 cơ sở tư nhân tại Hà Nội. Trong đó, 94,7% số gấu tập trung ở huyện Phúc Thọ.
“Thuyết phục chủ nuôi chuyển giao gấu tuy rất khó khăn, nhưng với quyết tâm cao, chúng tôi tin rằng tất cả các tỉnh thành đều có thể thành công.
Để đẩy nhanh việc chấm dứt triệt để tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật tàn nhẫn và bất hợp pháp, 17 tỉnh thành còn có gấu bị nuôi nhốt cần nhanh chóng có giải pháp chuyển giao toàn bộ 192 cá thể gấu còn lại đến các trung tâm cứu hộ, bảo tồn phù hợp"- bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc ENV bày tỏ.
