Chiều ngày 14-11, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam TP Hà Nội tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của HĐND TP quy định việc áp dụng biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước trên địa bàn.
Nghị quyết này nhằm cụ thể hoá quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 33 Luật Thủ đô. Dự kiến ngày 19-11 tới, tại kỳ họp chuyên đề (kỳ họp thứ 19), HĐND TP Hà Nội sẽ xem xét, cho ý kiến về nội dung này.
Phải mạnh tay hơn với công trình vi phạm
Tại hội nghị, TS Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, lưu ý cơ quan soạn thảo cần sửa đổi, làm rõ thêm về số liệu, thực trạng về vi phạm đất đai, trật tự xây dựng (TTXD), phòng cháy chữa cháy (PCCC) để thấy rõ hơn nữa sự cấp thiết khi ban hành nghị quyết.
Đồng thời, cần có chế tài xử phạt đối với tổ chức, cá nhân ở gần có hành vi cung cấp điện, nước cho trường hợp vi phạm, thuộc diện đã bị ngừng cung cấp điện, nước.
Về thời hạn ban hành quyết định yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước (Điều 5 của dự thảo), ông Dĩnh cho rằng khoảng thời gian từ lúc lập biên bản và chuyển lên người có thẩm quyền, đến khi ra quyết định, thực hiện quyết định là quá dài (dự thảo quy định từ 6-7 ngày). Trong khi đó, về vấn đề tiêu cực này có khi chỉ trong 1 đêm đã hoàn thiện công trình vi phạm.
“Do đó, nên rút ngắn thời gian hơn nữa để kịp thời ngăn chặn hành vi vi phạm từ đầu, không để xảy ra nghiêm trọng hơn”- ông Dĩnh nhấn mạnh.
Với công trình thuộc trường hợp phải phá dỡ và đã có quyết định di dời khẩn cấp của cơ quan có thẩm quyền mà không thực hiện di dời dù được vận động thuyết phục (khoản 6 Điều 3), ông Dĩnh đề nghị bổ sung thêm biện pháp cưỡng chế.
“Nếu đã thuộc trường hợp khẩn cấp và nguy hại đến tính mạng mà cơ quan chức năng lại tiếp tục cho ở, chỉ cắt mỗi điện, nước thì có khi người vi phạm vẫn cứ ở. Trong khi đó, cơ quan chức năng đã thuyết phục, có quyết định rồi nhưng họ không di dời thì biện pháp khẩn cấp phải là cưỡng chế”, ông Dĩnh nhấn mạnh.
Còn TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, đề nghị cơ quan soạn thảo cần làm rõ hơn các trường hợp áp dụng yêu cầu cắt điện nước phải là “trường hợp cần thiết”.
“Trong dự thảo không đề cập đến khái niệm thế nào là trường hợp cần thiết, mà kể ra thì vô vàn. Thế này, ai mà dỗi hơi đi cắt thì lúc nào cũng cắt điện, nước được”, ông Nghiêm nói.
Thêm biện pháp ngăn chặn các vi phạm
Về sự cần thiết ban hành nghị quyết, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Nguyễn Công Anh cho hay ngày 22-7-2024, UBND TP đã ban hành kế hoạch triển khai thi hành Luật Thủ đô 2024, trong đó nội dung quy định về “biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước đối với công trình, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ” trên địa bàn thành phố. Nội dung này phải ban hành trước ngày 1-1-2025 để kịp thời có hiệu lực cùng với Luật.
Cũng theo ông Anh, thời gian qua các vi phạm về đất đai, TTXD, PCCC ngày càng phức tạp. Công tác thanh, kiểm tra, xử lý của cơ quan có thẩm quyền dù đã được chú trọng nhưng ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận cá nhân, tổ chức còn rất hạn chế, lợi dụng kẽ hở pháp luật để thực hiện vi phạm.
“Với các công trình hay dự án đầu tư xây dựng lớn, lợi nhuận thu được từ vi phạm đất đai, TTXD, PCCC… cao hơn nhiều lần so với chế tài xử phạt, nên chủ đầu tư bất chấp quy định pháp luật. Trong khi, việc áp dụng các biện pháp xử phạt bổ sung và nhất là khắc phục hậu quả đã được áp dụng nhưng việc thi hành còn gặp nhiều khó khăn”, Phó Giám đốc Sở Tư pháp nói.
Ông Anh nhấn mạnh sự ra đời của nghị quyết sẽ góp phần ngăn chặn kịp thời và xử lý dứt điểm vi phạm hành chính, giúp việc thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính nghiêm minh, hiệu lực, bảo vệ tốt hơn quyền lợi hợp pháp, tài sản của người dân, doanh nghiệp và bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố.
Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Nguyễn Lan Hương cho biết sẽ tập hợp đầy đủ các ý kiến để gửi về cơ quan soạn thảo. Bà cũng nhấn mạnh nội dung quan trọng nhất là khâu tổ chức thực hiện để làm sao công tác thanh tra, giám sát phát huy được hiệu quả, các hành vi vi phạm pháp luật giảm.
“Có rất nhiều bộ phận, lực lượng liên quan ở cơ sở có trách nhiệm trong khâu tổ chức thực hiện việc xử lý vi phạm hành chính, cần được coi trọng. Chúng tôi sẽ tiếp tục có ý kiến đối với TP về tăng cường đào tạo nâng cao trình độ, trau dồi ý thức trách nhiệm của lực lượng cán bộ liên quan”, bà Hương nhấn mạnh.
Nghị quyết quy định một số trường hợp áp dụng biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước, gồm:
Nhóm công trình quy định tại điểm a, b, c, d khoản 2 Điều 33 Luật Thủ đô: công trình xây dựng sai quy hoạch; công trình xây dựng không có giấy phép xây dựng đối với trường hợp theo quy định phải có giấy phép hoặc xây dựng sai với nội dung trong giấy phép; công trình xây dựng sai với thiết kế xây dựng được phê duyệt đối với trường hợp được miễn giấy phép xây dựng…
Nhóm công trình, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ: Công trình xây dựng, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ chưa được nghiệm thu về PCCC mà đã đưa vào hoạt động; cơ sở kinh doanh dịch vụ vũ trường, karaoke không bảo đảm điều kiện an toàn PCCC.
Nhóm công trình quy định tại điểm c khoản 2 Điều 33 Luật Thủ đô: Công trình thuộc trường hợp phải phá dỡ và đã có quyết định di dời khẩn cấp của cơ quan có thẩm quyền.
