Một tuần sau khi xảy ra vụ nổ trên sông Năm Căn, người dân ở khóm Sa Phô vẫn chưa hết bàng hoàng. Nó bất ngờ quá, nó gây hậu quả lớn quá. Chỉ sau một tiếng nổ long trời, xóm này đã mất đi ba người. Mà cả ba người ấy đều đang là trụ cột, là nguồn sống, là chỗ dựa duy nhất của ba gia đình nghèo khó tóp đầu ở khóm.
Ngày đen tối ở Sa Phô
Sa Phô là một khóm của thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau. Trong khóm có một xóm nhà sập xệ, nằm ven sông Năm Căn, gần một sân bay cũ đã bỏ hoang từ lâu.
Tuy vậy, xóm nhà nhỏ này được người ta biết đến nhiều, vì trong xóm có những thợ lặn chuyên nghiệp. Cô bác có tàu chìm cần trục vớt là tìm đến xóm này, gặp các thợ lặn thương lượng công việc. Họ có khả năng trục vớt tàu hàng chục tấn bị chìm dưới độ sâu vài chục mét nước. Anh Nguyễn Ngọc Tư, một nạn nhân trong vụ nổ trên sông Năm Căn hôm 17-1 là một trong những thợ lặn ấy.
Chị Tạ Thị Út kể về công việc của chồng mình, tức anh Nguyễn Ngọc Tư: “Anh ấy nuôi cả nhà này bằng nghề lặn. Bình thường thì anh ấy lặn bắt con hào về bán. Đôi khi cũng nhặt được vài thanh sắt hay gì đó có thể bán phế liệu dưới đáy sông. Thỉnh thoảng, vài ba tháng có người đến nhờ đi trục vớt tàu chìm.”
Anh Tư đã làm công việc này trên 20 năm, nhưng đến ngày sự cố xảy ra với anh, gia đình anh vẫn ở trong căn nhà thuê với giá 700 ngàn đồng mỗi tháng. Con trai anh, Nguyễn Ngọc Dũng, nay 16 tuổi, đã nghĩ học từ hai năm qua. Con gái Nguyễn Thị Như Ý, 13 tuổi cũng vừa nghĩ học ở đầu năm nay.
Cái động lại trong chị Út và nhiều bà con ở xóm Sa Phô là một thợ lặn hiền lành, ít nhậu, cần cù, chịu khó. “Chồng em đi lặn quanh năm, chỉ ở nhà khi mưa gió lớn. Đôi khi em khuyên nên giảm bớt ngày làm để dưỡng sức khoẻ, anh ấy bảo gắng làm để có tiền mua cho hai đứa con vài bộ đồ mới”- chị Út kể về anh Tư.
Trước câu hỏi anh Tư khi còn sống có dự định gì về chuyển nghề hay sắm sửa gì đó quy mô không, chị Út bảo: “Không. Anh ấy cả đời chỉ có một suy nghĩ gắng làm kiếm thêm tiền để mua áo quần mới cho vợ con. Và năm nào gần tết thì anh ấy đi lặn sớm hơn, về muộn hơn. Ý là muốn có thêm nhiều tiền hơn để gia đình ăn tết. Vậy thôi.”
Và từ hơn một năm trước, thấy đứa em vợ là Tạ Văn Nhí đang không có việc làm, anh Tư rủ về tá túc cùng vợ chồng anh rồi cùng đi lặn với anh mỗi ngày. Hơn tháng trước, thấy Nguyễn Chí Hiếu, cháu bà Ba Anh trong xóm đã 16 tuổi, nhà nghèo, giỏi lặn nên anh cũng rủ đi theo để Hiếu có tiền sinh sống.
Ngày 17-1, như thường lệ, anh Tư cùng đội của mình là Nhí và Hiếu đi lặn mưu sinh từ sáng sớm. Đến 9 giờ 5 phút cùng ngày này, người dân cả thị trấn nghe một tiếng nổ long trời trên sông Năm Căn. Cả 3 người họ mất tích và sau đó người ta đã tìm được xác của Nhí và Hiếu. Còn anh Tư đến nay vẫn biệt tăm. Người ta tin rằng anh cũng đã ra đi cùng đội của mình.
Căn nhà có nhiều bàn thờ
Cách nhà anh Nguyễn Ngọc Tư khoảng vài trăm mét là nơi ở của Nguyễn Chí Hiếu, cậu bé 16 tuổi đã chết trong vụ nổ trên sông Năm Căn.
Bà Hồ Kim Anh, thường gọi bà Ba Anh, 72 tuổi là bà nội ruột của Hiếu đang đứng tựa cột hàng ba, mắt buồn vời vợi. Nghe hỏi đến Hiếu, giọng bà rưng rưng bảo: “Thằng Hiếu đã ra đi theo cha theo chế nó rồi”.
Khi khách bước vào bên trong nhà, bà Ba thắp hương trên các bàn thờ. Có quá nhiều bàn thờ trong căn nhà nhỏ bé của bà. Một cảnh tượng mà có lẽ khiến ai thấy cũng ngỡ ngàng là có đến 3 bàn thờ với 3 di ảnh của những người trẻ tuổi.
Lúc cắm nhang lên lư hương bàn thờ có di ảnh của Nguyễn Chí Hiếu, bà Ba nói: “Hiếu ơi có chú đến thăm nhà. Con nhớ phù hộ cho chú nhiều sức khoẻ nghe con”. Xong, bà từ từ kể lại câu chuyện của gia đình mình, xung quanh những bức di ảnh trẻ trung xếp liền kề nhau trên những bàn thờ nghèo khó.
Bức di ảnh đầu tiên là của Dương Thị Thu Hiền, mất năm 2011, khi 17 tuổi, liên quan một vụ án hiếp dâm rúng động ở Cà Mau. Hiền là cháu ngoại của bà Ba Anh, con gái của đứa con thứ 2 của bà Ba. Hiền cũng sống với bà từ nhỏ đến khi mất đi.
Tư liệu từ nhiều tờ báo cho thấy, cái chết của Hiền đã tạo ra một điểm nóng ở Cà Mau. Hiền bị một người bạn dụ đi hát Karaoke để hiếp dâm. Hiền chống cự, bị chấn thương sọ não và chết sau 2 ngày điều trị ở Bệnh viện Năm Căn. Đến chiều tối ngày 30-6-2011, một nhóm người đã khiêng quan tài của Hiền trở lại Bệnh viện quậy phá, rượt đánh bác sỹ, đập phá tài sản…
Kết cuộc, Công an đã khởi tố 2 vụ án, một là vụ án hiếp dâm Hiền, một vụ án khác với hơn 30 bị can về các hành vi đập phá Bệnh viện, nhà riêng của 2 bác sỹ.
Hai di ảnh còn lại là của cha con Nguyễn Thanh Hùng, con trai thứ tư của bà Ba Anh. Hùng chết trong một vụ tai nạn gãy cần cẩu ở Đầm Dơi, cách đây gần chục năm. Nguyễn Chí Hiếu là con trai út của Hùng, bà nuôi từ lúc bốn tuổi, khi cha mẹ nó tan vỡ hôn nhân.
“Thằng Hùng có vợ và 4 đứa con. Nhưng giờ đây tất cả đã biến mất khỏi tôi. Thằng Hiếu là niềm an ủi của tôi. Nó ngủ với tôi từ 4 tuổi đến giờ. Lên 10 tuổi, nó biết đi bắt ba khía bán kiếm tiền về cho nội. Rồi 2 tháng nay nó đi theo người ta lặn thuê, mỗi ngày được trả công 50, 100, 150 ngàn đồng. Có tiền là mua đồ ăn cho nội, cho tiền nội xài” – bà Ba kể trước di ảnh của Hiếu.
Về ba người anh chị của Hiếu và mẹ Hiếu, bà Ba bảo: “Mẹ nó buồn tình bỏ đi khi thằng Hiếu mới 4 tuổi. Các anh chị của Hiếu lớn lên 15, 16 tuổi cũng nói là đi lao động trên thành phố rồi biệt tăm đến nay. Nghe đồn tụi nó bị dụ dỗ đi lao động ở xa lắm”.
Khi khách rời đi, bà Ba lại ra trước hàng ba nhà, đứng tựa cột, mắt buồn hiu.
Lúc 9 giờ 5 phút ngày 17-1, một vụ nổ lớn trên sông Năm Căn, thuộc địa phận xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau đã khiến 3 người thợ lặn mất tích. Sau đó người ta tìm thấy xác của Nguyễn Chí Hiếu và Tạ Văn Nhí. Riêng anh Nguyễn Ngọc Tư vẫn chưa tìm được.
Nguyên nhân của vụ nổ trên sông Năm Căn vẫn chưa được cơ quan chức năng kết luận. Tuy nhiên, qua những cứ liệu liên quan cũng như hiện trường vụ nổ, nhiều người, có cả cán bộ huyện Năm Căn phán đoán đó là một vụ cưa bom để lấy vật liệu từ trái bom bán phế liệu của nhóm thợ lặn Tư, Nhí và Hiếu.
