Vào ngày 7-10-2023, các cuộc tấn công của nhóm vũ trang Hamas vào miền nam Israel đã khởi đầu cho loạt căng thẳng và xung đột Israel-Hamas. Sau sự kiện trên, Israel bắt đầu tấn công nhiều cơ sở của Hamas tại Gaza.
Sau hơn 1 năm xung đột, Israel cho biết đã hạ nhiều chỉ huy, thành viên cấp cao Hamas. Xung đột Israel-Hamas cũng khiến hơn 42.000 người tại Gaza thiệt mạng.
Tuy nhiên, dù Israel đã tấn công phần lớn Gaza nhưng mục tiêu giành chiến thắng hoàn toàn trước Hamas được Thủ tướng Israel – ông Benjamin Netanyahu đưa ra vẫn chưa đạt được. Theo tờ The New York Times, dù đã suy yếu, Hamas vẫn đang tiến hành chiến thuật chiến tranh du kích trong lòng Gaza.
Ngày 7-10-2024 – tròn 1 năm kể từ ngày xung đột Israel-Hamas bắt đầu, Hamas đã nã một số lượng rocket vào Israel. Điều này cho thấy nhóm này ít nhất dường như vẫn còn năng lực quân sự.
Vậy sau 1 năm xung đột Israel-Hamas, năng lực Hamas hiện nay ra sao?
Nhân lực
Israel cho biết đã tiêu diệt và bắt hơn 17.000 chiến binh Hamas ở Gaza. Số lượng chiến binh của Hamas trước xung đột ước tính khoảng 25.000. Tuy nhiên, phía Hamas chưa từng xác nhận 2 con số nói trên.
Vào thời điểm xung đột Israel-Hamas bắt đầu, Hamas giữ vai trò quản lý Gaza, kiểm soát các tổ chức dân sự, bao gồm các cơ quan chính quyền và cảnh sát. Trong xung đột, Israel cũng nhắm vào một số quan chức tại các cơ quan này với lý do rằng họ là một phần không thể thiếu trong chính quyền quản lý của Hamas tại Gaza.
Tuy nhiên, theo The New York Times, đến nay, vẫn chưa có số liệu cụ thể về những thành viên thuộc cơ quan chính quyền tại Gaza bị thiệt mạng. Hamas cũng thường không xác nhận hoặc phủ nhận tuyên bố của phía Israel về việc Israel đã tiêu diệt một số nhà lãnh đạo của nhóm này.
"Không rõ liệu phần lớn các chiến binh Hamas bị giết cho đến nay có phải là lực lượng bộ binh hay không. Cũng không rõ có bao nhiêu người trong số những người này là những người trung thành với Hamas và có bao nhiều người chiến đấu cho Hamas vì được trả lương” – ông Matthew Levitt, Giám đốc chương trình chống khủng bố tại Viện Chính sách Cận Đông Washington (Mỹ), đặt câu hỏi.
Tuy nhiên, ông Levitt cho rằng có một điều rõ ràng là nhiều lãnh đạo Hamas đã thiệt mạng.
Vào tháng 7, ông Ismail Haniyeh – lãnh đạo chính trị của Hamas – đã thiệt mạng trong một vụ nổ ở thủ đô Tehran (Iran). Cả Hamas và Iran đều cho rằng Israel đứng sau vụ việc này. Tuy nhiên, Israel vẫn chưa xác nhận có liên quan vụ việc hay không.
Vào tháng 8, Israel cho biết đã hạ ông Muhammad Deif – lãnh đạo cánh quân sự của Hamas và là chỉ huy chính của vụ tấn công vào Israel ngày 7-10-2023 – trong một cuộc không kích ở miền nam Gaza vào tháng 9. Hamas vẫn chưa xác nhận hoặc phủ nhận thông tin trên.
Trong khi đó, ông Yahya Sinwar – lãnh đạo của Hamas – đã thiệt mạng trong cuộc đấu súng với Israel hôm 16-10.
Vũ khí
Đến nay, thông tin liên quan những loại vũ khí Hamas sở hữu vẫn còn là một ẩn số.
Vài năm trước xung đột Israel-Hamas, tình báo Israel ước tính rằng Hamas và các nhóm vũ trang khác tại Palestine khác có khoảng 30.000 quả rocket và đạn cối được cất giấu ở Gaza. Các ước tính chỉ ra rằng các rocket này có tầm bắn và thông số kỹ thuật khác nhau.
Một số được buôn lậu vào Gaza qua đường hầm hoặc giấu bên trong các lô hàng thực phẩm và viện trợ. Một số khác được lắp ráp từ các vật liệu Hamas thu thập được, bao gồm những đạn dược chưa nổ của Israel.
Trả lời tạp chí The Times vào tháng 7, một chiến binh Hamas cho biết để chuẩn bị cho cuộc xung đột với Israel, nhóm này đã mở rộng sản xuất thuốc nổ và tên lửa chống tăng.
Thực tế cho thấy quy mô kho vũ khí của Hamas là không hề nhỏ.
Kể từ tháng 10-2023, Hamas và các nhóm vũ trang khác đã bắn khoảng 13.200 quả rocket từ Gaza vào Israel và 1/4 trong số những rocket này được bắn đi vào ngày 7-10.
Về phía lực lượng Israel, họ cho biết đã chiếm giữ, phá hủy các kho đạn dược và phòng thí nghiệm vũ khí khác trên khắp Gaza.
Đường hầm
Hamas đã dành nhiều năm để phát triển một mê cung đường hầm khổng lồ bên dưới Gaza. Những đường hầm này có chống nổ và có thể chịu được các cuộc tấn công liên tiếp của Israel.
Vào đầu cuộc chiến, Israel ước tính mạng lưới đường hầm của Hamas kéo dài khoảng 400 km. Giờ đây, phía Israel ước tính rằng mạng lưới này dài gấp đôi con số trên.
Lực lượng Israel đã lập bản đồ và phá hủy các đường hầm của Hamas một cách có hệ thống nhưng đến nay vẫn chưa phá hủy được toàn bộ mạng lưới này. Các chuyên gia cho biết nếu không có đường hầm, Hamas sẽ phải chịu hậu quả từ các cuộc tấn công của Israel nặng nề hơn nhiều so với hiện tại.
Vào tháng 7, Lực lượng Phòng vệ Israel đánh giá phần lớn mạng lưới đường hầm của Hamas vẫn ở "tình trạng hoạt động tốt".
Trong thời gian xung đột Israel-Hamas, Hamas dùng mạng lưới đường hầm làm nơi giam giữ các con tin bị bắt từ Israel trong cuộc tấn công ngày 7-10-2023.
Mạng lưới đường hầm cũng là nơi trú ẩn của các lãnh đạo Hamas. Trong quá khứ, mạng lưới này đã bảo vệ các nhà lãnh đạo Hamas khỏi các cuộc tấn công của Israel.
Theo The New York Times, mạng lưới đường hầm cũng có thể là phương tiện liên lạc chính của Hamas. Các đường hầm có mạng lưới điện thoại cố định riêng mà Israel khó có thể giám sát.
Một số nguồn tin cho biết các nhà lãnh đạo của Hamas cũng đã không dùng các thiết bị công nghệ như điện thoại di động và máy nhắn tin để liên lạc. Thay vào đó, họ sử dụng những người đưa tin, thư để chuyển tin nhắn, thông điệp của họ thông qua các đường hầm.