Diễn biến dịch bệnh COVID-19 tại châu Âu ngày càng nghiêm trọng. Để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan, ngày 17-3, các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) thông qua kế hoạch chung đóng cửa biên giới khu vực lãnh thổ EU.
Lo ngại xuất khẩu hàng chủ lực sẽ giảm
Nhiều ý kiến lo ngại việc EU đóng cửa biên giới sẽ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam. Bởi EU là đối tác thương mại quan trọng, là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam.
Trao đổi với PLO, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho biết các doanh nghiệp Việt Nam xuất hàng đi châu Âu, Mỹ đang chịu ảnh hưởng rất lớn vì không có phương tiện vận chuyển. Nếu có thì chỉ là máy bay hạng nhỏ cũng từ chối vận chuyển hàng hóa, hoặc lượng hàng chở rất ít.
Đối với các mặt hàng dệt may, da giày dự kiến cũng ảnh hưởng từ 30%-40% các đơn hàng của ngành này trong quý 3, 4-2020. Nếu các quốc gia này đối phó tốt với dịch thì sẽ không quá ảnh hưởng.
Dự báo sức mua đối với các mặt hàng nông sản, thực phẩm tại EU vẫn có thể được duy trì. Ảnh: QUANG HUY
Trao đổi với báo chí về vấn đề này, Bộ Công Thương cho biết quy định kiểm soát dịch bệnh này của EU trước mắt có thể chưa tác động trực diện đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và EU. Nguyên nhân là quy định này chỉ áp dụng đối với hành trình di chuyển của các cá nhân; hoạt động vận chuyển, thông thương hàng hóa cơ bản không bị hạn chế.
Thế nhưng, xét trên một số khía cạnh kinh tế, các biện pháp kiểm soát dịch trên thực tế sẽ ảnh hưởng đến tốc độ luân chuyển hàng hóa từ khâu xuất khẩu, vận chuyển, thông quan, lưu kho, bốc dỡ đến tiêu thụ hàng hóa; gây gián đoạn hoặc làm chậm trễ dòng chảy kinh tế - thương mại - dịch vụ.
Ngoài ra, lượng cung - cầu của thị trường; nhu cầu trao đổi hàng hóa; các hoạt động giao thương giữa EU với các đối tác, trong đó có Việt Nam cũng sẽ phần nào bị hạn chế. Nhu cầu mua sắm hàng hóa không quá thiết yếu như hàng dệt may, da giày, đồ gỗ, điện thoại… là các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam tại thị trường EU khả năng sẽ suy giảm. Tuy nhiên, dự báo sức mua đối với các mặt hàng nông sản, thực phẩm vẫn có thể được duy trì.
Ngoài những khó khăn trên, Bộ Công Thương cũng lo ngại trong bối cảnh dịch COVID-19 sẽ khiến hàng hóa nhập khẩu vào các nước EU bằng đường hàng không có thể bị ảnh hưởng đáng kể do nhiều chuyến bay bị hoãn, hủy hoặc cắt giảm. Ngoài ra, vận tải nội khối cũng ít nhiều bị ảnh hưởng do một số quốc gia siết quy định kiểm soát biên giới.
Dự báo tăng trưởng xuất nhập khẩu sang EU sẽ thấp
Hiện nay, EU là đối tác thương mại quan trọng, là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam. Lưu lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam sang EU tương đối lớn. Trong năm 2019, lượng hàng hóa xuất khẩu qua đường biển đạt 20,5 tỉ euro, đường hàng không đạt 14,5 tỉ euro, đường sắt đạt 671 triệu euro; trong khi nhập khẩu qua đường biển, đường hàng không và đường sắt lần lượt là 5,990 tỉ euro, 3,56 tỉ euro và 9 triệu euro.
Trong ba tháng đầu năm 2020, chu kỳ giảm xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU do có nhiều ngày nghỉ của cả hai bên, kết hợp với việc doanh nghiệp trong một số lĩnh vực chờ EVFTA có hiệu lực mới xuất hàng để được hưởng thuế quan ưu đãi, cùng với dự báo tăng trưởng kinh tế của EU suy giảm như hiện nay thì triển vọng tăng trưởng xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU được dự báo là tương đối thấp.
Xuất khẩu quý 1, 2-2020 của Việt Nam sang EU dự báo có thể giảm từ 6% đến 8% nếu dịch bệnh tiếp tục kéo dài đến tháng 6-2020. Một số mặt hàng chủ lực như máy tính, điện thoại và linh kiện dự kiến sẽ tiếp tục sụt giảm mạnh do gặp khó khăn cả về khâu cung ứng lẫn nhu cầu thị trường giảm.
Bộ Công Thương dự báo tăng trưởng xuất khẩu nửa cuối năm 2020 có thể khả quan hơn do bệnh dịch được đẩy lùi và EVFTA đi vào hiệu lực.
"Các doanh nghiệp cần theo dõi sát tình hình dịch bệnh để có kế hoạch sản xuất và kinh doanh phù hợp. Đồng thời có phương án chuyển đổi hình thức xúc tiến thương mại theo hướng tận dụng hình thức quảng bá trực tuyến, kết nối doanh nghiệp trực tuyến để duy trì và phát triển thị trường ngay cả khi dịch bệnh đang diễn ra. Bảo đảm có thể nhanh chóng khôi phục mọi hoạt động ngay sau khi dịch bệnh suy giảm và kết thúc", Bộ Công Thương khuyến cáo.
| Kế hoạch đóng cửa biên giới của EU Công dân EU, thân nhân của họ, các nhà ngoại giao, nhân viên, chuyên gia y tế và những người vận chuyển hàng hóa được miễn áp dụng quy định trên. Việc di chuyển trong nội khối được cho phép nhưng sẽ chịu những hạn chế nhất định. |
