Bên Mỹ, người không có xe hơi xem như “cụt chân”. Tuy thế không phải không có người sử dụng xe hai bánh gắn máy trên 50 phân khối làm phương tiện di chuyển.
Xe gắn máy phân khối nhỏ
Nhiều người mới đến Mỹ hẳn ngạc nhiên khi biết có giấy phép lái xe gắn máy còn khó hơn là lấy giấy phép lái xe hơi. Lý do là hệ thống giao thông đường bộ được thiết kế cho xe bốn bánh hoạt động, hơn nữa đi xe gắn máy không an toàn bằng lái xe hơi.
Anh Võ Thành Tôn học Đại học UTA (University of Texas at Arlington) lái xe gắn máy nhiều năm ở Việt Nam nhưng qua Mỹ du học phải trầy trật lắm mới lấy được giấy phép lái xe loại moped (xe từ 50 phân khối trở xuống). Anh dự kiểm tra lái đến lần thứ hai mới đạt yêu cầu. Lần đầu chỉ vì quên mở đèn báo hiệu rẽ phải hoặc trái, anh bị đánh hỏng.
Anh tâm sự: “Biết vậy tôi mua chiếc moped chạy điện cho tiện. Kẹt nhiều khi đi uống cà phê hoặc đi chợ mà không có chiếc xe chạy mạnh mạnh một chút thì cũng bất tiện. Ở Mỹ, từ điểm này đến điểm kia đâu phải gần như ở Việt Nam”.
Xe gắn máy phân khối nhỏ có hai loại, loại chạy xăng và loại dùng bình điện. Loại chạy xăng có băng ghế dành cho hai người. Xe được phép chạy trong thành phố và xa lộ nhưng xe phải có kính chiếu hậu, đèn đóm đầy đủ và vè chắn bùn.
Loại sử dụng điện bình thường chỉ một chỗ ngồi, không cần kính chiếu hậu, không cần xin giấy phép lái xe hoặc đi đăng ký vì xe chỉ được phép chạy trong khu chung cư , hãng xưởng hoặc đi lại trong sân bay.
Có vài bang không buộc người sử dụng xe 50 phân khối trở xuống phải có giấy phép. Cũng có bang bắt buộc phải có giấy phép lái xe loại M (dành cho xe gắn máy từ 50 phân khối trở lên) và quy định người lái xe phải đội nón bảo hiểm. Nếu không đội nón bảo hiểm thì phải trên 21 tuổi và có mua bảo hiểm đúng quy định.
Mất một tay vẫn lái
Xe gắn máy đi trên xa lộ được phép đi song đôi trên một làn đường dành cho xe hơi. Đi trên xa lộ, ít có người sử dụng xe gắn máy dưới 90 phân khối. Hầu như dân Mỹ và kể cả thanh niên gốc Việt đều thích đi xe môtô từ 250 phân khối trở lên, ngoại trừ mấy cô thích làm dáng đi các kiểu xe gọn nhẹ như loại Spacy, Dylan hoặc Vespa chạy lả lướt trên phố.
Theo luật giao thông đường bộ, người sử dụng xe gắn máy phải trên 18 tuổi (trong khi 16 tuổi lại được phép lái xe hơi), ngồi trên xe hai chân phải chạm đất. Ai lỡ nhỏ con quá mức thì có loại xe bánh nhỏ thay thế. Luật cũng quy định tay lái không được cao quá vai người lái xe. Người lái xe gắn máy được phép chạy một tay, có nghĩa là nếu người khuyết tật mất một tay thì vẫn có thể lái các loại xe chứ không riêng gì xe gắn máy.
Nói chung, luật giao thông ở Mỹ không căn cứ vào những hạn chế về sức khỏe để phân biệt đối xử với người sử dụng xe gắn máy hay xe hơi, vì sử dụng phương tiện đi lại là nhu cầu của mọi người dù đó là người nước ngoài tạm trú tại Mỹ. Người du lịch đến Mỹ dài ngày vẫn có thể xin giấy phép lái xe.
Khi dự thi lấy giấy phép lái xe không cần đòi hỏi chiều cao hay thấp, thể trọng nặng hay nhẹ hay dung tích phổi bao nhiêu. Người lái xe chỉ cần kiểm tra mắt ngay tại phòng thi để biết thị lực. Nếu có bệnh về mắt, trên giấy phép có ghi “Phải sử dụng đúng loại kính thuốc”. Người lái xe có bệnh rối loạn thị giác hoặc mắc chứng hồi hộp, tim đập nhanh thì không được phép lái xe.
Riêng với xe hơi, người liệt chân không được lái dù trên xe có hệ thống tự động lái. Người có chiều cao khiêm tốn hoặc bị khiếm khuyết cơ thể như lùn chẳng hạn vẫn được phép lái xe hơi. Người lái xe tự thiết kế lại ghế ngồi miễn sao tầm nhìn vẫn thấy rõ.
Không ít phụ nữ nhỏ con người Việt mình lót thêm cái gối trên ghế lái, dẫu thế vẫn phải ngồi chồm thẳng lưng về phía trước để bao quát tầm nhìn. Nhìn từ xa trông chiếc xe chạy như không có người, chừng đến gần mới biết người lái ngồi lọt thỏm sau tay lái.
Những người quá thấp được phép ghép vào dạng người bị khuyết tật. Xe của họ có tấm giấy treo ngay kính chiếu hậu ghi chữ “disability” (người khuyết tật) và họ sẽ được ưu tiên có chỗ đậu riêng trong bãi đậu xe. Người không tàn tật mà chiếm chỗ đậu xe của người khuyết tật sẽ bị phạt tiền khá nặng. Có xe được thiết kế lại hệ thống cửa nâng lên xuống tự động để người tàn tật có thể lên xuống dễ dàng.
| Đăng ký xe chỉ mất 10 phút Việc đăng ký xe gắn máy cũng như xe hơi rất dễ dàng và nhanh chóng. Nơi bán xe sẽ làm thủ tục đăng ký giấy tờ, xin bảng số cho người mua xe mới. Trường hợp mua xe cũ tại cửa hàng cũng vậy, hoặc người mua có thể tự lấy giấy bán của chủ xe đi sang tên và mua bảng số mới. Bảng số cấp ngay sau khi đăng ký xe và đóng phí cầu đường. Tiền cầu đường xe hơi hoặc xe gắn máy khoảng 70 USD một năm. Mọi thủ tục diễn ra chừng 10 phút. Trong thành phố có nhiều văn phòng đăng ký giao thông. Người đăng ký sống ở quận này vẫn có thể đăng ký sang tên ở quận khác vì mọi thủ tục đều được quản lý bằng hệ thống vi tính hành chính. |
TỰU NGÔ (Cộng tác viên từ Mỹ)
