Mập mờ việc phân loại nước mắm

Báo Pháp Luật TP.HCM số ra ngày 27-10 có bài viết về chuyện cạnh tranh trên thị trường nước chấm. Bài báo phản ánh thị trường hiện có nước mắm truyền thống (từ cá và muối ủ chượp mà ra nước mắm, không pha chế), cũng có loại nước mắm có thêm nước vào nước mắm truyền thống, thêm chất điều vị, chất bảo quản, chất tạo mùi, hương liệu… Trong ngành nước mắm gọi loại nước mắm này là nước mắm pha chế công nghiệp. Tại hội thảo về nước mắm sáng qua (27-10), nhiều DN nước mắm trong Hội Lương thực thực phẩm TP.HCM cùng có ý kiến đề nghị cơ quan quản lý ra quy định buộc DN nếu có pha chế thì phải ghi rõ trên chai là nước mắm pha chế.

Ghi “pha chế” cho rõ ràng

Tại hội thảo, đại diện DN tư nhân nước mắm Cẩm Vân cho rằng có quy định về nước mắm, theo đó nước mắm phải trên 10 độ đạm. Nhưng có DN sản xuất loại nước mắm chỉ có 4 độ đạm vẫn quảng cáo là nước mắm, lẽ ra không được dùng chữ “nước mắm”, chỉ gọi là nước chấm thôi.

Không đồng ý với ý kiến này, ông Phạm Ngọc Dũng, Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ nước chấm TP.HCM, cho rằng DN nước mắm có thể xây dựng tiêu chuẩn riêng, công bố tiêu chuẩn này với cơ quan quản lý, sản xuất sản phẩm đúng tiêu chuẩn đã công bố, công khai thông tin trên nhãn hàng hóa thì dù 1 độ đạm vẫn không sai quy định.

Người tiêu dùng có thể nhìn trên thành phần nhãn chai để biết sản phẩm nước mắm truyền thống hay nước mắm đã pha chế. Ảnh minh họa: HTD

Ông Dũng cũng cho rằng không thể bắt DN ghi “nước chấm”. Tôi ví dụ, anh ăn nghêu hấp sả, anh cũng rót một phần tư tô là nước mắm, thêm nước, thêm tỏi, chanh, đường, ớt… Rồi thì anh cũng gọi cái tô đấy là tô nước mắm chứ gọi nó là gì? Vậy thì DN thêm nước, chất điều vị… nhưng vẫn là mùi nước mắm thì gọi là “nước mắm”.

Tuy nhiên, ông Dũng cho rằng cần xác định rõ bản chất của sản phẩm là nước mắm truyền thống nguyên chất hay nước mắm đã qua pha chế và ghi rõ thông tin “pha chế” này trên nhãn sản phẩm. Việc này giúp ích cho người tiêu dùng trong việc lựa chọn sản phẩm, hạn chế mặt tiêu cực của việc sử dụng phụ gia, vì lợi ích sức khỏe của người tiêu dùng.

Quảng cáo gây nhầm lẫn

Ông Dũng phân tích nước mắm nguyên chất truyền thống vốn có hàm lượng muối cao. Do môi trường muối nhiều như vậy nên hầu như không có vi khuẩn, trừ một số vi khuẩn háo diêm (ưu muối) nhưng những loại vi khuẩn háo diêm này không gây độc tố.

Bà Lý Kim Chi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Lương thực thực phẩm TP.HCM, cho biết có DN quảng cáo bằng hình ảnh nước mắm đun sôi vẫn còn vi khuẩn trùng bò lổm ngổm, làm cho người tiêu dùng phát sợ khi nghĩ rằng trong nước mắm có nhiều vi khuẩn độc hại lắm.

Các DN cũng cho rằng do pha loãng nên nước mắm pha chế sẽ có giá rẻ hơn nước mắm truyền thống. Người tiêu dùng thấy màu đẹp, giá rẻ thì chọn mua, đâu có để ý thành phần nguyên liệu trong nước mắm đó có bao nhiêu thứ, phụ gia gồm những thứ gì… Do đó mà nếu không ghi “pha chế” ngay sau chữ “nước mắm” thì không công bằng với nước mắm nguyên chất truyền thống.

Có DN cho rằng việc pha loãng bao nhiêu thì phụ thuộc vào lương tâm của DN. Càng pha loãng thì càng cần nhiều phụ gia để bổ sung. Vì thực tế này mà ông Dũng cho rằng cần có quy định về bốn chỉ tiêu trong nước mắm, trong đó chỉ tiêu về độ mặn. Độ mặn đảm bảo thì không có vi khuẩn, nhờ đó cũng hạn chế việc dùng chất bảo quản trong sản phẩm.

Ông Dũng cũng khẳng định hiện nay trên thị trường ngày càng nhiều DN tham gia làm nước mắm pha chế.

TÚ UYÊN - QUỲNH NHƯ