Tôi có mua của ông A hai thửa đất bằng hình thức hợp đồng ủy quyền toàn phần có công chứng.Thỏa thuận quy định người nhận ủy quyền được toàn quyền trong việc quản lý, sử dụng, chuyển nhượng… thửa đất trên.
Sau đó, tôi (với danh nghĩa là người đại diện của người ủy quyền theo hợp đồng ủy quyền) ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất thửa đất trên cho em ruột tôi hai thửa đất trên là ông Trần Văn C.
Xin hỏi luật sư, tôi có phải đóng thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với giao dịch mua bán thông qua hợp đồng ủy quyền? Khi tôi chuyển nhượng thửa đất đó cho em ruột tôi thì tôi có được miễn thuế TNCN hay không?
Bạn đọc Nga Tran (ngatran....@gmail.com) hỏi.
Luật sư Nguyễn Minh Trí, Đoàn Luật sư TP.HCM, trả lời:
Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền, bên ủy quyền chỉ phải trả thù lao nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định (Điều 562 Bộ luật Dân sự 2015).
Do bản chất của việc ủy quyền là làm thay nên khi bạn chuyển nhượng hai mảnh đất nêu trên với danh nghĩa là người được ủy quyền thì bạn chỉ thay mặt ông A thực hiện quyền và nghĩa vụ của ông A liên quan đến mảnh đất theo đúng nội dung ủy quyền.
Do đó, về nguyên tắc, ông A vẫn phải có nghĩa vụ nộp thuế TNCN theo quy định pháp luật.
Bên cạnh đó, theo Công văn 3373/TCT-TNCN ngày 20-9-2011 của Tổng cục thuế, thuế thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản thông qua hợp đồng ủy quyền xác định như sau:
Đối với các trường hợp giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán quyền sở hữu nhà ở mà thực hiện thông qua hợp đồng ủy quyền (được công chứng) xác định nội dung ủy quyền phù hợp với quy định của Luật Dân sự, Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật thuế TNCN thì cá nhân là người ủy quyền nộp thuế TNCN đối với thu nhập từ việc chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà trừ các đối tượng quy định tại khoản 1 và khoản 4 Điều 4 Luật thuế TNCN.
Trường hợp người ủy quyền ủy quyền cho người nhận ủy quyền nộp thuế TNCN thay thì người nhận ủy quyền phải nộp thuế TNCN thay người ủy quyền. Cá nhân là người nhận ủy quyền có thù lao khi thực hiện hợp đồng ủy quyền kể cả thu nhập nhận được từ việc được ủy quyền sử dụng tài sản thì người nhận ủy quyền phải nộp thuế TNCN.
Thực tế, bạn đã “mua” của ông A hai thửa đất bằng hợp đồng ủy quyền và ký chuyển nhượng lại hai thửa đất này cho em ruột là ông Trần Văn C. Có thể ngầm hiểu rằng bạn là người phải nộp thuế TNCN theo quy định. Tuy nhiên, về mặt luật định, hai bên phải có thỏa thuận về việc ai là người chi tiền để nộp thuế, bởi trên giấy tờ ông A mới là chủ sở hữu của miếng đất, khi bán miếng đất thì ông này phải đóng thuế.
Cũng vì lẽ này, khi miếng đất được chuyển nhượng cho em của bạn thì cũng không được miễn thuế thì trên giấy tờ là ông A chuyển nhượng cho ông C. Hai người này không thuộc đối tượng được miễn thuế.
Cụ thể, khoản 1, Điều 4 Luật TNCN 2007 (đã sửa đổi, bổ sung) quy định khi chuyển nhượng bất động sản trong trường sau thì được miễn thuế TNCN: giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau.
