Ngày 21-1 (giờ địa phương), cuộc hội đàm lịch sử Mỹ-Cuba sẽ diễn ra tại thủ đô Havana (Cuba) để thảo luận về bình thường hóa quan hệ sau hơn nửa thế kỷ đối đầu.
Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách Tây bán cầu Roberta Jacobson sẽ hội đàm với Vụ trưởng Vụ Các vấn đề Bắc Mỹ (Bộ Ngoại giao Cuba) Josefina Vidal. Đây là cuộc gặp cấp cao nhất từ khi hai nước tuyên bố tái lập quan hệ ngoại giao hồi tháng trước.
Đài truyền hình Fox News (Mỹ) dẫn nguồn từ quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết phái đoàn Mỹ sẽ ở lại Cuba ba ngày.
Trong ngày đầu tiên 21-1, hai bên thảo luận về di trú, trong đó có trường hợp tội phạm Mỹ chạy trốn sang Cuba.
Trong ngày thứ hai, hai bên thảo luận vấn đề mở cửa lại đại sứ quán mỗi nước.
Thượng nghị sĩ Patrick Leahy (phải) tại cuộc họp báo ở Havana ngày 19-1. Ảnh: NBC NEWS
Mỹ muốn Cuba bỏ hạn chế về số nhà ngoại giao Mỹ làm việc tại Cuba, bỏ hạn chế đi lại đối với các nhà ngoại giao Mỹ ở Cuba (hiện nay các nhà ngoại giao Mỹ chỉ được đi lại trong phạm vi Havana).
Mỹ cũng muốn Cuba không hạn chế hàng gửi đến Văn phòng Lợi ích Mỹ ở Havana và người dân Cuba có thể tự do đến Văn phòng Lợi ích Mỹ (cơ quan đại diện ngoại giao không chính thức được lập ở mỗi nước năm 1977).
Nguồn tin cho biết thời điểm hai nước mở cửa đại sứ quán trở lại và bổ nhiệm đại sứ phụ thuộc vào tiến độ Cuba đáp ứng các yêu cầu trên. Phía Mỹ hy vọng sẽ mở cửa đại sứ quán Mỹ ở Havana trong vài tháng tới.
Trong ngày cuối cùng ở Cuba, Trợ lý ngoại trưởng Roberta Jacobson sẽ tổ chức họp báo.
Hãng tin AFP dẫn lời ông Peter Schechter, Giám đốc Trung tâm Mỹ La tinh Adrienne Arsht thuộc tổ chức Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ), nhận định chuyến thăm của Trợ lý ngoại trưởng Roberta Jacobson mang tính chất lịch sử và sẽ mang lại thay đổi quan trọng trong quan hệ hai nước.
Ông cho rằng cuộc đàm phán có thể đề cập đến vấn đề đưa Cuba ra khỏi danh sách các nước bảo trợ khủng bố của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Hãng tin Bloomberg (Mỹ) dẫn lời GS Philip Brenner tại ĐH Mỹ ở Washington, D.C. cho rằng thành quả lớn nhất từ chuyến thăm của Trợ lý ngoại trưởng Roberta Jacobson có thể là thiết lập niềm tin giữa hai nước sau hơn nửa thế kỷ nghi kỵ.
Trước chuyến đi của Trợ lý ngoại trưởng Roberta Jacobson, từ ngày 17 đến 19-1, phái đoàn Mỹ gồm sáu nghị sĩ đảng Dân chủ do Thượng nghị sĩ Patrick Leahy dẫn đầu đã đến Havana .
Ngày 19-1, Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez đã tiếp phái đoàn nghị sĩ Mỹ. Ông khẳng định Cuba sẵn sàng mở rộng quan hệ ngoại giao và thương mại với Mỹ, đồng thời hoan nghênh Mỹ nới lỏng cấm vận Cuba.
Tại cuộc họp báo cùng ngày, thượng nghị sĩ Patrick Leahy cho biết trong hội đàm, Ngoại trưởng Bruno Rodriguez đã tỏ thái độ cởi mở trong nhiều vấn đề, từ hợp tác thương mại đến viễn thông, y tế.
Trước đó, ngày 17-1, phái đoàn Mỹ đã tiếp xúc các quan chức Bộ Văn hóa Cuba để thảo luận kế hoạch Cuba tham dự lễ hội văn hóa dân gian do Viện Smithsonian tổ chức ở Washington, D.C. mùa hè tới.
Ngày 18-1, phái đoàn Mỹ đã gặp hơn 10 nhân vật đối lập Cuba. Họ trao cho phái đoàn Mỹ danh sách 24 tù nhân họ muốn chính quyền Cuba trả tự do.
| Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã khởi động quá trình đánh giá trong vòng sáu tháng về việc liệu có tiếp tục giữ Cuba trong danh sách các nước bảo trợ cho khủng bố hay không. Mỹ có thể sẽ ra quyết định về vấn đề này trước khi hai nước mở cửa lại đại sứ quán. Quyết định giữ Cuba lại trong danh sách các nước bảo trợ khủng bố sẽ không cản trở tiến trình bình thường hóa quan hệ hai nước. ________________________________________ 78 nhân sĩ Mỹ đã gửi thư ngỏ cho Tổng thống Obama hôm 19-1 hối thúc ông Obama làm việc với Quốc hội để cập nhật chính sách đối với Cuba. Trong số đó có nguyên Ngoại trưởng George Shultz và nguyên Cố vấn an ninh quốc gia Sandy Berger. |
