Ngày 28-10, một nguồn tin cho biết UBND huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa vừa có công văn phúc đáp Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh này về kết quả kiểm tra, rà soát công trình nhà cổ ông Hai Thái ở xã Suối Tiên, huyện Diên Khánh mà PLO đã phản ánh.
Theo UBND huyện Diên Khánh, công trình nhà cổ ông Hai Thái được UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt phương án tổng thể sắp xếp lại, xử lý nhà, đất của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương, doanh nghiệp (do UBND tỉnh nắm giữ trên 50% vốn điều lệ) và thuộc phạm vi quản lý của UBND tỉnh Khánh Hòa.
Hồi tháng 6-2024, báo chí phản ánh công trình này bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng sau khi giao cho Công ty CP khách sạn Yasaka - Sài Gòn - Nha Trang trùng tu, quản lý, khai thác.
Theo UBND huyện Diên Khánh, ngày 17-7, UBND huyện có công văn đề nghị Công ty CP khách sạn Yasaka - Sài Gòn - Nha Trang trả lại nguyên trạng nhà cổ Hai Thái theo chỉ đạo của UBND tỉnh Khánh Hòa.
Ngày 22-7, Công ty CP khách sạn Yasaka - Sài Gòn - Nha Trang có công văn xin hoàn trả lại mặt bằng nhà cổ ông Hai Thái. Đến ngày 25-7, doanh nghiệp này mới bàn giao mặt bằng cho UBND huyện Diên Khánh quản lý với diện tích hơn 3.100 m2.
Nội dung phúc đáp của UBND huyện Diên Khánh trái ngược với ý kiến trả lời báo chí của lãnh đạo Công ty CP khách sạn Yasaka - Sài Gòn - Nha Trang hồi tháng 5-2024.
Thời điểm đó, ông Trần Tấn Ngọc, Tổng giám đốc Công ty CP khách sạn Yasaka - Sài Gòn - Nha Trang, nói công ty đã bàn giao, thanh lý tài sản là các căn nhà gỗ được dựng lên từ năm 2009 ở khu bảo tồn nhà cổ ông Hai Thái cho UBND huyện Diên Khánh quản lý. “Hiện tại (tháng 5-2024- PV), khách sạn Yasaka - Sài Gòn - Nha Trang không còn liên quan đến khu bảo tồn nhà cổ ông Hai Thái” - ông Ngọc nói.
Theo một lãnh đạo UBND huyện Diên Khánh, hiện công trình nhà cổ ông Hai Thái vẫn chưa được trùng tu, sửa chữa. Vị lãnh đạo này từ chối giải thích lý do chậm trùng tu, sửa chữa để bảo tồn như chỉ đạo của UBND tỉnh Khánh Hòa hơn bốn tháng trước.
Như PLO nhiều lần phản ánh, di tích nhà cổ ông Hai Thái được xây dựng từ năm 1925 theo kiến trúc Gothic của Pháp.
Khu nhà này có diện tích hơn 18.000 m2, trong đó ngôi nhà chính năm gian hơn 300 m2. Khu nhà do ông Nguyễn Đình Thái, người gốc xã Vĩnh Trung, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa đến vùng này khẩn hoang lập ấp, khai phá đất đai, dẫn nước từ suối Tiên về tưới ruộng đồng. Sau ngày giải phóng, khu nhà được giao cho chính quyền địa phương quản lý.
Từ năm 1977 đến 1990, khu nhà được sử dụng làm trường học. Đến cuối năm 2008, UBND tỉnh Khánh Hòa quyết định giao toàn bộ khu nhà cổ cho khách sạn Yasaka - Sài Gòn - Nha Trang tiếp quản, trùng tu, tôn tạo làm điểm tham quan du lịch.
Tuy nhiên, hiện công trình gần 100 năm này đang bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng. Nhiều hạng mục công trình không được gìn giữ, chăm sóc, tôn tạo đã trở nên hoang phế, cỏ dại mọc um tùm, trở thành nơi chăn thả bò của người dân địa phương.
Sau khi báo chí phản ánh, đầu tháng 6-2024, UBND tỉnh Khánh Hòa có văn bản chỉ đạo UBND huyện Diên Khánh chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan khẩn trương kiểm tra khu bảo tồn nhà cổ ông Hai Thái.
UBND tỉnh giao UBND huyện Diên Khánh nghiên cứu, có giải pháp bảo quản, tu bổ, phục hồi khu bảo tồn nhà cổ ông Hai Thái để phát triển thành điểm du lịch sinh thái; báo cáo, tham mưu UBND tỉnh các nội dung thuộc thẩm quyền trước ngày 26-6.