Vinacomin khẳng định các dự án đang được thực hiện theo đúng kế hoạch, theo quy định. Cụ thể, các dự án này là dự án công nghiệp luyện kim lớn, đầu tư từ nguồn vốn tự có của tập đoàn và nguồn vốn vay. Cũng như nhiều dự án công nghiệp lớn thường bị lỗ vài năm đầu do ban đầu chưa phát huy công suất, chi phí chuẩn bị sản xuất, lãi vay, khấu hao thiết bị giai đoạn đầu còn cao.
Cụ thể, ở dự án Tân Rai đang ở giai đoạn lỗ kế hoạch như đã tính (là bốn năm) nhưng cả đời dự án sẽ đảm bảo hiệu quả kinh tế. Còn dự án Nhân Cơ đang xây lắp. “Một số người lấy việc dự án lỗ trong giai đoạn đầu để đánh giá cho cả đời dự án là không đúng bản chất. Vinacomin sẵn sàng lắng nghe các ý kiến xác đáng của các nhà khoa học. Nhưng việc một số người tìm cách tấn công các dự án dù không đủ thông tin, không hiểu biết đầy đủ về chuyên môn là không khách quan và những đánh giá không dựa trên các số liệu dẫn chứng là thiếu khoa học” - Vinacomin nêu.
Khai thác bauxite để sản xuất alumina ở nhà máy Tân Rai (Lâm Đồng). Ảnh: Trà Phương
Trước thông tin này, chiều 1-4, TS Nguyễn Thành Sơn, nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án Than đồng bằng sông Hồng (thuộc Vinacomin), khẳng định với Pháp Luật TP.HCM vẫn giữ quan điểm về những đánh giá (lỗ) đối với các dự án. “Những con số tính toán để đưa ra khoản lỗ trong năm 2015 của hai dự án Tân Rai và Nhân Cơ đều có cơ sở, là dựa trên thông tin mà Vinacomin công bố” - ông Sơn nói.
Do vậy, ông Sơn sẵn sàng đối chất với Vinacomin và đề nghị dẫn chứng các số liệu thuyết phục chứ không chỉ là các lập luận không có cơ sở. Người dân và chuyên gia cần biết công khai số liệu kinh tế của dự án thay vì những khẳng định chung chung. “Hai dự án alumin này có vấn đề từ đầu, mà lớn nhất là Vinacomin chọn sai đối tác. Nhà thầu Trung Quốc không hề có kinh nghiệm làm alumin từ bauxite như bauxite ở Tây Nguyên. Ngoài ra, Vinacomin còn phạm luật đấu thầu khi chọn nhà thầu rẻ tiền không có kinh nghiệm. Trong khi theo quy định, dự án lớn hay nhỏ thì điều tiên quyết để nhà thầu lọt qua vòng sơ tuyển là phải có kinh nghiệm. Nhưng ở Trung Quốc không có dự án nào tương tự như hai dự án ở Tây Nguyên cả. Việc chọn sai nhà thầu dẫn đến gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế và kỹ thuật - công nghệ” - TS Sơn nhấn mạnh.
Được biết liên quan đến câu chuyện này, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã yêu cầu Bộ Công Thương và Vinacomin báo cáo.