Ngày 25-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump có nhiều phát ngôn mới liên quan xung đột Israel-Iran mấy ngày qua, trong khi Tehran thông qua quyết định đình chỉ hợp tác với cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc.
Ông Trump: Iran không kịp di dời uranium trước khi bị Mỹ tấn công
Chia sẻ bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngày 25-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông không tin rằng Iran đã kịp di chuyển uranium làm giàu khỏi cơ sở hạt nhân Fordow trước khi Mỹ tiến hành không kích, theo hãng tin Reuters.
Ông Trump bác bỏ tuyên bố từ phía Tehran rằng họ đã đưa các vật liệu hạt nhân ra khỏi Fordow trước khi các đợt tấn công của Mỹ bắt đầu.
“Tôi tin là họ không có thời gian để mang gì ra ngoài vì mọi chuyện diễn ra quá nhanh. Nếu họ có hai tuần, thì có thể. Nhưng việc di chuyển loại vật liệu đó rất khó khăn và cực kỳ nguy hiểm” - ông Trump nói, đồng thời cho rằng Iran đã nhận thức trong bối cảnh xung đột với Israel leo thang thì Mỹ rất có khả năng sẽ tấn công thời điểm nào đó, nên không ai dám xuống đó để sơ tán thiết bị.
Khi được hỏi về khả năng Iran sẽ tiếp tục chương trình làm giàu uranium, ông Trump cho rằng điều đó khó xảy ra vào thời điểm hiện tại, vì Tehran đang tập trung phục hồi sau các đòn tấn công.
Ông nói thêm rằng thật khó tưởng tượng Iran lại nghĩ đến chuyện chế tạo bom hạt nhân ngay sau những gì đã xảy ra, đồng thời khẳng định Tehran sẽ không có bom và cũng sẽ không tiếp tục làm giàu uranium.
Gây chú ý trong bài phát biểu, ông Trump mô tả các đợt không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân Iran là “một chiến thắng to lớn cho tất cả mọi bên - kể cả Iran”.
Ông lập luận rằng Iran vẫn còn đất nước, còn dầu mỏ, và người dân nước này “rất thông minh, họ có thể quay trở lại”, đồng thời bày tỏ hy vọng rằng Mỹ “sẽ có một kiểu quan hệ nào đó” với Tehran trong tương lai.
Liên quan đến tình hình Trung Đông, ông Trump cho biết thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Iran đang diễn ra “rất suôn sẻ”.
Iran cảnh báo xem xét lại cam kết với NPT sau xung đột với Mỹ và Israel
Chia sẻ với kênh Al-Araby Al-Jadeed ngày 25-6, Ngoại trưởng Iran - ông Abbas Araghchi chỉ trích Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) vì không bảo vệ được chương trình hạt nhân hòa bình của Iran.
Ông Araghchi đồng thời cho biết Tehran có thể điều chỉnh lập trường đối với việc hợp tác theo hiệp ước này.
Ông Araghchi cho rằng 20 năm minh bạch và xây dựng lòng tin không mang lại kết quả, nên chính sách hạt nhân của Iran sẽ được xem xét lại.
Tuy chưa thể khẳng định hướng thay đổi cụ thể, vị ngoại trưởng nhấn mạnh không ai có thể ngăn Iran tiếp tục theo đuổi công nghệ hạt nhân vì mục đích hòa bình, dù nhiều nhà khoa học đã hy sinh vì mục tiêu này.
Về xung đột gần đây, ông Araghchi cho rằng việc Mỹ can dự cho thấy Israel thất bại trong việc gây sức ép với Iran. Sau khi Tehran đáp trả bằng loạt tên lửa hiện đại, các đối thủ đã phải lùi bước và đề xuất ngừng bắn.
Ông cũng khẳng định các cuộc tấn công của Iran nhằm vào căn cứ Mỹ là hành động tự vệ, không xâm phạm chủ quyền các nước láng giềng, đồng thời ca ngợi quan hệ lịch sử với các quốc gia như Qatar.
Quốc hội Iran thông qua quyết định đình chỉ hợp tác với IAEA
Theo hãng thông tấn Mehr, Quốc hội Iran vừa chính thức thông qua kế hoạch đình chỉ hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) hôm nay, 25-6.
Tại phiên họp Quốc hội, khi thảo luận về dự thảo kêu gọi chính phủ ngừng hợp tác với IAEA, các nghị sĩ đã bỏ phiếu thông qua với kết quả áp đảo: 221 phiếu thuận, 1 phiếu trắng và không có phiếu chống, trong tổng số 223 đại biểu tham dự.
Quyết định này được đưa ra sau các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào một số cơ sở hạt nhân của Iran. Tehran lên án hành động này là vi phạm luật pháp quốc tế, gồm cả Hiến chương Liên Hợp Quốc.
Về vấn đề này, phát ngôn viên Điện Kremlin - ông Dmitry Peskov cho biết việc Quốc hội Iran quyết định đình chỉ hợp tác với IAEA là điều đáng lo ngại, nhưng đây là hệ quả trực tiếp từ cuộc “tấn công vô cớ” của Israel nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran.
Theo hãng thông tấn RIA Novosti, ông Peskov nhận định rằng uy tín của IAEA đã bị tổn hại nghiêm trọng sau các cuộc tấn công này.
Ông Peskov cũng cho rằng còn quá sớm để có thể đánh giá một cách chính xác mức độ thiệt hại đối với các cơ sở hạt nhân của Iran sau đòn không kích của Mỹ.
Phản hồi trước nhận định của Tổng thống Trump - người tuyên bố cuộc tấn công đã “xóa sổ” chương trình hạt nhân của Iran, ông Peskov nói rằng Nga vẫn cần thêm thông tin để đưa ra đánh giá thực tế hơn.
Vị phát ngôn viên tiết lộ rằng Moscow có bằng chứng cho thấy Washington và Tehran vẫn duy trì các kênh liên lạc mở và Nga đang theo sát diễn biến tình hình cũng như tiếp tục trao đổi với phía Iran.
