Ông Trump rộng đường tranh cử tổng thống Mỹ

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã giành chiến thắng áp đảo trước đối thủ Nikki Haley (cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc) trong cuộc bầu cử sơ bộ đảng Cộng hòa ở bang Michigan ngày 27-2 vừa qua. Chiến thắng này nối dài chuỗi thắng liên tiếp của ông Trump ở các bang trước đó, cũng như mở rộng đường cho cựu lãnh đạo Mỹ trở thành đại diện chính thức của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới.

Thắng ở Michigan “dễ như ăn kẹo”

Theo tờ The New York Times, ông Trump đã giành được hơn 68% tổng số phiếu bầu, dẫn trước cựu Đại sứ Haley khi bà chỉ đạt hơn 26% tổng số phiếu bầu (tức bị ông Trump bỏ xa tới gần 42 điểm phần trăm).

“Chúng ta có một nhiệm vụ rất đơn giản đó là giành chiến thắng vào ngày 5-11 (ngày bầu cử tổng thống Mỹ) và chúng ta sẽ thắng lớn. Chúng ta đã thắng ở Michigan và chúng ta thắng tất cả” - ông Trump phát biểu sau khi có kết quả mà ông cho là “tốt hơn nhiều so với mong đợi”.

Theo tay bút chính trị của đài MSNBC - ông Steve Kornacki, yếu tố nhân khẩu học chính là cốt lõi thúc đẩy chiến thắng của ông Trump ở bang Michigan. Theo ông này, nhóm cử tri có thu nhập và học vị cao không mặn mà với ông Trump mà có xu hướng thích bà Haley hơn. Do đó, ông Trump gặp một số trở ngại ở các hạt Oakland, Kent, Washtenaw và Ingham (đều ở bang Michigan). Tuy nhiên, số lượng người ủng hộ bà Haley ở các hạt này tuy lớn nhưng vẫn không đủ sức đánh bại ông Trump, khiến bà tiếp tục trắng tay tại bang Michigan.

Theo đài CNN, nguyên nhân chính giúp ông Trump gần như thống trị cuộc đua tranh suất đại diện đảng Cộng hòa ứng cử tổng thống Mỹ là việc ngày càng nhiều cử tri Cộng hòa quan tâm vấn đề nhập cư. Trong khi đó, đây lại là chủ đề trọng yếu trong suốt chiến dịch tranh cử của ông Trump.

Vào năm 2016, các cuộc thăm dò ý kiến ​​đã khảo sát các cử tri Cộng hòa ở 20 bang rằng liệu “những người nhập cư bất hợp pháp làm việc tại Mỹ” nên được “trao tư cách pháp nhân” hay bị “trục xuất về quê hương (của họ)”. Ở mọi bang ngoại trừ Alabama và Mississippi, khi đó chưa đến một nửa số cử tri tham gia bầu cử sơ bộ đảng cho biết những người ở Mỹ bất hợp pháp nên bị trục xuất. Tuy nhiên, dữ liệu hiện nay lại cho thấy xu hướng trên đã bị đảo ngược.

Lấy riêng hai bang New Hampshire và South Carolina làm ví dụ. Hồi năm 2016, chỉ 44% cử tri Cộng hòa ở bang New Hampshire và 44% cử tri Cộng hòa ở bang South Carolina cho rằng nên trục xuất những người nhập cư không có giấy tờ ở Mỹ. Tuy nhiên, trong cuộc khảo sát vào đầu năm nay, các con số này tăng mạnh, lần lượt là 55% và 66%. Có thể thấy hiện có tới hơn phân nửa cử tri Cộng hòa ở các bang này theo đuổi chung lập trường với cựu Tổng thống Trump.

Ngoài ra, theo CNN, cũng có ý kiến cho rằng các cáo buộc hình sự chống lại ông Trump gần đây cũng là yếu tố giúp ông nhận được nhiều sự ủng hộ từ cử tri.

Còn cơ hội nào cho bà Haley?

Theo hãng tin Reuters, Siêu thứ Ba (Super Tuesday) có thể là cơ hội cuối của cựu Đại sứ Haley tiếp tục nuôi hy vọng đánh bại ông Trump, giành được suất đề cử ứng viên tổng thống năm 2024 của đảng Cộng hòa.

Siêu thứ Ba năm 2024 sẽ rơi vào ngày 5-3, ngày 16 bang và vùng lãnh thổ Mỹ đồng loạt tổ chức bầu cử sơ bộ, gồm các bang: Alabama, Alaska, Arkansas, California, Colorado, Maine, Massachusetts, Minnesota, North Carolina, Oklahoma, Tennessee, Texas, Utah, Vermont, Virginia và vùng lãnh thổ Samoa thuộc Mỹ.

Để giành suất đề cử tại Đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa vào tháng 7 tới ở TP Milwaukee, bang Wisconsin, ứng viên cần ít nhất 1.215 đại biểu ủng hộ. Đảng Cộng hòa phân bổ 874 trong số 2.429 đại biểu đảng cho ông Trump và bà Haley (tùy vào kết quả bỏ phiếu sơ bộ) trong ngày Siêu thứ Ba, trong đó nhiều nhất là bang California với 169 đại biểu và bang Texas với 161 đại biểu.

Hiện ông Trump đã giành được 122 đại biểu sau các cuộc bầu cử sơ bộ vừa qua, trong khi đó bà Haley chỉ mới có 24 đại biểu. Vì lẽ đó, Siêu thứ Ba có thể là cơ hội cuối giúp bà Haley tiếp tục nuôi hy vọng đánh bại ông Trump.

Dù đang bị ông Trump bỏ xa ở các cuộc bầu cử vừa qua, bà Haley vẫn tuyên bố không bỏ cuộc cho đến khi kết quả ngày Siêu thứ Ba ngã ngũ. Bà Haley sẽ tổ chức các buổi vận động tranh cử ở các bang North Carolina, Virginia, Minnesota, Colorado, Utah và Massachusetts, nhóm tranh cử của bà dự kiến ​​​​sẽ công bố những sự kiện bổ sung trong tuần này.

Cựu đại sứ cũng đang lên kế hoạch tổ chức ít nhất 10 buổi gây quỹ trong 10 ngày trước Siêu thứ Ba, đặc biệt tập trung vào các bang có truyền thống ủng hộ các đảng viên Cộng hòa có lập trường ôn hòa.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng viễn cảnh bà Haley lật ngược tình thế trước ông Trump không dễ xảy ra.

“Trước những thách thức ở các cuộc sơ bộ vừa qua, chúng tôi không tin bất kỳ nhóm bên ngoài nào có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể để mở rộng con đường chiến thắng của bà Haley” - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành hãng tin AFP Emily Seidel nhận định về tình thế của bà Haley trước ông Trump.

Trong trường hợp bà Haley thất bại trước ông Trump trong ngày Siêu thứ Ba, khả năng rất cao bà sẽ phải rời khỏi đường đua do không còn cơ hội giúp cựu đại sứ xoay chuyển tình thế.•