Ông Trump thách thức lệnh thẩm phán: Nguy cơ gì xảy ra?

Thẩm phán tối cao bang New York Juan Merchan đã ấn định ngày 15-4 tới đây cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ chính thức hầu tòa liên quan đến vụ án hình sự ông dùng tiền bịt miệng sao khiêu dâm Stormy Daniels, đồng thời ra lệnh cấm ông Trump bàn luận về vụ án. Lợi dụng sơ hở, ông Trump đã lách luật khiến ngày 1-4 vừa qua tòa phải mở rộng lệnh cấm, vá các lỗ hổng đó.

Chưa đầy 24 giờ tìm lỗ hổng luật

Theo tờ The New York Times, ngày 25-3 vừa qua, ông Trump dự phiên điều trần tại Tòa án Manhattan (New York) liên quan cáo buộc ông chi tiền bịt miệng nữ diễn viên phim “người lớn” Stormy Daniels nhằm che giấu quan hệ tình cảm giữa hai người và để ém thông tin bất lợi khi tranh cử hồi năm 2016. Phía ông Trump muốn tiếp tục trì hoãn phiên tòa, tuy nhiên thẩm phán Merchan đã bác bỏ vì cho rằng “bị cáo đã được cho một khoảng thời gian hợp lý” để chuẩn bị cho phiên tòa.

Theo đó, thẩm phán Merchan ấn định phiên xét xử sẽ diễn ra vào ngày 15-4 và ban hành lệnh cấm ngôn đối với ông Trump, không cho phép cựu tổng thống đưa ra bất kỳ bình luận công khai về nhân chứng, công tố viên, nhân viên tòa án, bồi thẩm đoàn, hay đưa ra bất kỳ thông tin nào gây bất lợi cho phiên tòa sắp tới. Tuy nhiên, lỗ hổng lớn trong lệnh cấm ngôn mà ông Merchan đưa ra là lệnh này không liệt kê tên ông Merchan và ông Alvin Bragg (công tố viên phụ trách cuộc điều tra và cũng là người đã nhận được nhiều lời đe dọa giết trong những tháng gần đây).

Theo đài CNN, ông Trump chỉ mất chưa đầy 24 giờ để phát hiện lỗ hổng nói trên và tìm cách chỉ trích những người không được nêu tên trong lệnh, cụ thể là thẩm phán Merchan và người thân ông này. Trong hai bài đăng trên nền tảng Truth Social, ông Trump đã tấn công ông Merchan vì đã ban hành lệnh cấm ngôn, cũng như nhắm mục tiêu vào bà Loren Merchan (con gái của thẩm phán) vì cho rằng bà có liên quan tới đảng Dân chủ. Tới ngày 1-4, thẩm phán Merchan ra quyết định vá lại lỗ hổng đó khi mở rộng phạm vi lệnh cấm ngôn, áp dụng đối với toàn bộ thân nhân của tất cả người tham gia tố tụng.

Trong sáu tháng qua, ông Trump đã phải trình diện nhiều phiên tòa khác nhau, liên quan bốn vụ án hình sự và hai vụ án dân sự của ông. Theo CNN, trong mỗi lần xuất hiện trước tòa, ông Trump đều liên tục tìm cách thách thức giới hạn của các thẩm phán muốn kiềm chế ông.

Bên trong phòng xử án, ông Trump đã bị thẩm phán nhắc nhở và dọa đuổi ra ngoài vì liên tục gây trở ngại quá trình xét xử. Theo CNN, ông Trump từng phát biểu tại tòa với bài nói tựa như đang vận động tranh cử, hay bỏ đi khi luật sư bên nguyên đơn đang đưa ra lập luận tranh tụng. Còn ở bên ngoài phòng xử án, ông Trump nhiều lần phê phán những bản cáo trạng mà ông phải đối mặt là những nỗ lực can thiệp bầu cử, cũng như chỉ trích các bên liên quan trên mạng xã hội Truth Social của ông.

“Ông ấy thực sự đang cố đẩy lùi lằn ranh đỏ. Ông ấy đang giẫm lên nó chứ không bước qua. Về cơ bản (đó là động thái) chế nhạo tòa án” - bà Karen Friedman Agnifilo, nhà phân tích pháp lý của CNN và cựu công tố viên văn phòng luật sư quận Manhattan, lên tiếng liên quan hành động của ông Trump.

“Không có gì lạ khi các thẩm phán nhận được những lời đe dọa, chẳng hạn như từ mafia, các tổ chức khủng bố hoặc tội phạm đường phố. Tuy nhiên, không có vụ nào có tần suất và mức độ như những vụ nhắm vào các thẩm phán xử lý các cáo trạng liên quan ông Trump” - tay bút chính trị của đài NPR Ari Shapiro bình luận.

Nguy cơ gì có thể xảy ra cho nước Mỹ?

Chia sẻ với CNN ngày 28-3, thẩm phán liên bang thủ đô Washington Reggie Walton cũng lên tiếng chỉ trích hành vi của ông Trump, cho rằng các động thái mà cựu tổng thống thực hiện đang đe dọa khả năng tồn tại của hệ thống pháp luật Mỹ và có nguy cơ dẫn tới bạo lực.

“Chúng tôi thực hiện những công việc này vì chúng tôi cam kết tin tưởng và tuân theo luật pháp. Quy định của pháp luật chỉ có thể hoạt động hiệu quả khi có những thẩm phán sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ của họ mà không gặp phải bất kỳ mối đe dọa tiềm ẩn nào về thể chất” - ông nói. Ông nhấn mạnh rằng việc “các thẩm phán, đặc biệt là khi gia đình họ, bị đe dọa là một điều rất sai trái và không nên xảy ra”.

Theo CNN, các bài đăng của ông Trump trên nền tảng Truth Social cũng là một vấn đề nan giải và có thể dẫn tới những lo ngại về an ninh trong nước.

Bình luận về vấn đề này, thẩm phán liên bang Tanya Chutkan (phụ trách xét xử ông Trump liên quan cáo trạng lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 và dính líu đến vụ bạo loạn điện Capitol ngày 6-1-2021) nói rằng ngay cả trong các cuộc vận động tranh cử, ông Trump cũng có “những tuyên bố đặt ra những mối đe dọa đủ nghiêm trọng đối với quá trình tố tụng”. Bà cũng ban hành lệnh cấm ngôn đối với ông Trump.•