Ngày 18-9, TAND TP Hà Nội xét xử sơ thẩm vụ án thất thoát gần 1.700 tỉ đồng xảy ra tại Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH).
Sáu người hầu tòa đều là cựu cán bộ của bảo hiểm, trong đó có năm người bị truy tố về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, khung hình phạt truy tố từ 15 năm đến 20 năm tù.
Các bị cáo gồm: Ông Lê Bạch Hồng (cựu thứ trưởng LĐ-TB&XH, cựu tổng giám đốc), Nguyễn Huy Ban (cựu tổng giám đốc), Trần Tiến Vỹ (cựu trưởng Phòng kế hoạch - tổng hợp), Hoàng Hà (cựu trưởng Phòng kế hoạch - tổng hợp, Ban Kế hoạch - Tài chính) và Nguyễn Phước Tường (cựu trưởng Ban Kế hoạch - Tài chính).
Cựu thứ trưởng Lê Bạch Hồng tại phiên tòa.
Riêng bà Trần Thanh Thủy (nguyên chuyên viên Phòng kế hoạch - tổng hợp, Ban Kế hoạch - Tài chính) bị cáo buộc tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, khung hình phạt từ ba năm đến 12 năm tù.
Vụ án nằm trong giai đoạn 2 điều tra mở rộng các sai phạm của Vũ Quốc Hảo (tổng giám đốc Công ty Cho thuê tài chính II - ALC II) và đồng phạm.
Theo cáo trạng, Công ty Cho thuê tài chính II (ALC II, thuộc Ngân hàng Agribank) không phải đối tượng được vay vốn từ nguồn BHXH. Tuy nhiên, năm 2008, ông Vũ Quốc Hảo, tổng giám đốc ALC II, đã gặp Nguyễn Huy Ban và Nguyễn Phước Tường để đặt vấn đề vay tiền. Hai bên đi đến thống nhất để được BHXH cho vay, ALC II phải có bảo lãnh của Agribank. Vì vậy, phía Agribank ký phát hành ba thư bảo lãnh cho ALC II vay tiền.
Sau đó, từ tháng 4-2008 đến tháng 8-2009, được sự đồng ý của Lê Bạch Hồng, BHXH cho ALC II vay 1.010 tỉ đồng. Cơ quan truy tố khẳng định việc cho vay này không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư của BHXH.
Ngày 31-7-2018, TAND TP.HCM tuyên bố ALC II bị phá sản và lúc này, ALC II còn nợ BHXH Việt Nam hơn 1.697 tỉ đồng (gồm hơn 769 tỉ đồng tiền gốc, hơn 928 tỉ đồng tiền lãi), hoàn toàn không có khả năng thanh toán.
Liên quan vụ án, ông Vũ Quốc Hảo bị xác định đã gây thất thoát tiền của ALC II, trong đó có tiền của BHXH. Tuy nhiên, ông Hảo đã bị tuyên tử hình về tội tham ô tài sản nên trong vụ này, ông không bị truy cứu hình sự.
Được triệu tập đến tòa, ông Hảo khẳng định không biết việc ALC II vay tiền của BHXH là trái quy định. Tuy vậy, ông xin HĐXX tiếp tục xử lý mình nếu thấy có trách nhiệm. Được hỏi về việc ALC II đã vay bao nhiêu tiền từ BHXH, ông Hảo cho biết mình bị miễn nhiệm từ năm 2008 và thời gian lâu nên không nhớ.
Cũng tại tòa, bị cáo Nguyễn Huy Ban cho rằng tiền của Nhà nước không bị mất vì các hợp đồng cho ALC II vay vốn đã có Agribank bảo lãnh. Vì vậy, ông và các đồng phạm không cố ý làm trái...
Nguyên thứ trưởng Lê Bạch Hồng đồng tình và khẳng định ông không biết các quy định cụ thể, tin tưởng cấp dưới nên cho vay; nếu biết các quy định, ông sẽ không bao giờ làm trái.
Trong khi đó, đại diện Agribank nêu quan điểm: Các hợp đồng bảo lãnh nói trên không có giá trị và ngân hàng này đang kiến nghị tòa có thẩm quyền xem xét lại việc tuyên bố ALC II phá sản của TAND TP.HCM...
Dự kiến phiên tòa kéo dài tới ngày 24-9.
