Ngày 6-10, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra bổ sung lần 2 dài 89 trang vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Tổng công ty máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM), Công ty cổ phần thương mại vận tải VEAM (Vetranco) và một số doanh nghiệp liên quan.
Trong lần điều tra bổ sung này hoàn tất đề nghị truy tố thêm 11 bị can. CQĐT chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án cùng ba bản kết luận điều tra đến VKSND tối cao đề nghị truy tố tất cả 17 bị can.
Cụ thể ông Trần Ngọc Hà (sinh năm 1964, cựu chủ tịch HĐQT, tổng giám đốc VEAM), Lâm Chí Quang (sinh năm 1954, cựu tổng giám đốc VEAM ), Vũ Từ Công (sinh năm 1968, cựu kế toán trưởng), Nguyễn Mạnh Chung (sinh năm 1977, cựu trưởng phòng kỹ thuật đầu tư, Trần Quang Tiến (sinh năm 1970, chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đại Nam)… bị đề nghị truy tố về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí theo điều 219, BLHS.
Riêng bị can Nguyễn Văn Khôi (sinh năm 1956, cựu trưởng ban kiểm soát, cựu thành viên HĐTV VEAM) bị đề nghị truy tố về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo điều 285, BLHS.
Hồ sơ thể hiện VEAM hoạt động theo mô hình Tổng công ty Nhà nước. Năm 2010, VEAM chuyển sang hình thức Công ty mẹ - con theo quyết định của Bộ Công Thương, với 25 công ty con và đơn vị thành viên.
Năm 2017, VEAM hoạt động theo mô hình Công ty Cổ phần với vốn điều lệ 13.288 tỉ trong đó vốn Nhà nước chiếm hơn 88%. VETRANCO là công ty con của VEAM.
Kết luận điều tra xác định ông Hà giữ chức vụ chủ tịch HĐQT từ 2011 đến 2014 và từ 2015 - 2019 giữ chức vụ tổng giám đốc VEAM. Ông là người giữ vai trò chính, quyết định các công việc điều hành của VEAM.
Tuy nhiên, ông Hà đã thực hiện không đúng các quyền và nghĩa vụ được giao, buông lỏng quản lý, quyết định những chủ trương, chiến lược hoạt động của VEAM không đúng các quy định pháp luật gây thất thoát tài sản nhà nước.
Từ năm 2007 đến 2013, tổng giám đốc VEAM qua các thời kỳ đã có 7 lần bảo lãnh cho Vetranco vay tiền tại các ngân hàng, ký hợp đồng thương mại và cho Vetranco vay tiền theo hạn mức trái quy định để ký các hợp đồng kinh doanh mua bán hàng hóa.
Bị can Trần Quang Hà (trái) và một đồng phạm trong vụ án. Ảnh: BCA
Theo kết luận, tổng giá trị bảo lãnh được tính tại các văn bản là 193 tỉ đồng. Việc bảo lãnh cho công ty con vay ngân hàng trái quy định của VEAM đã gây thiệt hại hơn 75 tỉ đồng.
CQĐT xác định bị can Hà buộc phải biết về việc VEAM bảo lãnh cho VETRANCO vay ngân hàng trái quy định. Tuy nhiên, ông Hà vẫn để hai thuộc cấp là Lâm Chí Quang và Vũ Từ Công thực hiện hành hành vi sai phạm, gây thiệt hại.
VEAM có sai phạm trong việc thực hiện dự án đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung trái quy định. Ông Hà ký đồng ý mua bản quyền sản xuất và thông số kỹ thuật của hai loại máy kéo với mức đầu tư hơn 1.400 tỉ đồng khi chưa được Bộ Công Thương phê duyệt. VEAM sau đó chuyển 2,5 triệu USD tiền thanh toán cho đối tác, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 56 tỉ đồng.
Cạnh đó, VEAM ký 2 thoả thuận với Công ty của Trung Quốc để phát triển ôtô tay lái bên phải rồi xuất khẩu sang thị trường Srilanka. Ông Hà ra quyết định về việc này khi chưa có nghị quyết của HĐTV VEAM. Ông cũng ký biên bản ghi nhớ giữa VEAM với đối tác T-KING Trung Quốc và trực tiếp ký lệnh yêu cầu chuyển 200.000 USD cho đơn vị này, gây thiệt hại gần 10 tỉ đồng…
Đáng chú ý, CQĐT nhận xét ông Hà khai báo chống đối, không thành khẩn, quanh co chối tội.
Và ngoài các hành vi, vụ việc được nêu tại kết luận điều tra, CQĐT sẽ có văn bản gửi toà án đang thụ lý hồ sơ đề nghị xem xét lại các bản án dân sự đã tuyên, kết quả thi hành án đối với 16 công ty liên quan. Nếu có dấu hiệu hình sự đề nghị chuyển CQĐT có thẩm quyền xử lý theo quy định pháp luật.
