Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tại phiên họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (ĐHĐ LHQ) lần thứ 75 diễn ra dưới hình thức trực tuyến hôm 22-9 (giờ địa phương) đã đề cập đến nhiều vấn đề, trong đó đáng chú ý là Phán quyết của Tòa Trọng tài ở Hague (Hà Lan) năm 2016 vụ kiện Trung Quốc.
Đưa ra phán quyết Biển Đông
Theo tờ The Straits Times, hôm 22-9, Tổng thống Duterte đã đưa ra lời biện hộ mạnh mẽ đối với phán quyết trọng tài năm 2016 có lợi cho Philippines. Ông Duterte nói rằng các yêu sách của Bắc Kinh ở Biển Đông vi phạm luật pháp quốc tế.
Tại cuộc họp, ông Duterte nói phán quyết này "là một phần của luật pháp quốc tế. Nó nằm ngoài sự thỏa hiệp và khả năng của các chính phủ nhằm làm giảm bớt hoặc từ bỏ giá trị pháp lý của nó".
"Chúng tôi hoan nghênh việc ngày càng có nhiều quốc gia ủng hộ phán quyết... Chúng tôi kiên quyết bác bỏ các nỗ lực phá hoại phán quyết này" - ông Duterte nói nhưng không nêu đích danh Trung Quốc, theo tờ The Straits Times.
“Philippines khẳng định cam kết ở Biển Đông phù hợp với Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS) và phán quyết của trọng tài năm 2016" - ông Duterte phát biểu tại cuộc họp.
Ông Duterte đã không đồng ý việc thực hiện phán quyết của tòa sau khi ông lên nắm quyền vào năm 2016. Ông muốn giữ mối quan hệ chặt chẽ hơn với Trung Quốc trong khi tuyên bố "tách biệt" khỏi Mỹ - đồng minh quân sự lớn nhất của Philippines trong nhiều thập niên.
Bảo vệ chiến dịch chống tội phạm ma túy
Cũng trong bài phát biểu lần này, ông Duterte đã lên tiếng bảo vệ chiến dịch trấn áp tội phạm ma túy gây tranh cãi của mình, đồng thời bác bỏ những chỉ trích từ một số nhóm ủng hộ quyền con người đối với ông, theo tờ SCMP.
"Philippines sẽ tiếp tục bảo vệ quyền lợi của người dân, đặc biệt là khỏi tệ nạn ma túy bất hợp pháp, tội phạm và khủng bố" - ông Duterte nói. Ông phàn nàn việc "các nhóm lợi ích vũ trang hóa nhân quyền" để làm mất uy tín chính phủ.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tại cuộc họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (ĐHĐ LHQ) ngày 22-9. Ảnh: AP.
Ông Duterte bày tỏ sự cởi mở với “cam kết mang tính xây dựng” đến Liên Hợp Quốc (LHQ), nhưng cam kết chỉ được thực hiện khi có “sự khách quan, không can thiệp, không chọn lọc và đối thoại chân chính”.
Từ khi nhậm chức vào năm 2016, ông Duterte thường chỉ trích "sự can thiệp quốc tế vào các vấn đề đối nội của Philippines". Các chính phủ phương Tây và một số nhóm nhân quyền coi đây là báo động về một công cuộc chống ma túy đã khiến hơn 5.700 nghi phạm thiệt mạng mà hầu hết là người nghèo.
Đánh giá cao vai trò của LHQ
Theo tờ SCMP, bất chấp những căng thẳng giữa ông Duterte với LHQ trong các vấn đề liên quan đến quyền con người, hôm 22-9, ông Duterte đã dịu giọng khi nói về đại dịch COVID-19, hiện đã và đang gây thiệt hại lớn về người và kinh tế cho Philippines.
“Philippines đánh giá cao vai trò của LHQ trong cuộc chiến chống đại dịch” - ông Duterte nói, đồng thời hoan nghênh việc LHQ ra mắt quỹ cứu trợ và kêu gọi cộng đồng quốc tế để đảm bảo rằng tất cả mọi người đều có thể tiếp cận được vaccine tiềm năng.
Vài tháng sau khi nhậm chức tổng thống năm 2016, ông Duterte đã đe dọa rút khỏi LHQ sau khi cơ quan nhân quyền của tổ chức này chỉ trích chiến dịch trấn áp tội phạm ma tuý của ông. Năm 2019, ông Duterte đã rút khỏi Tòa án Hình sự Quốc tế của LHQ khi một vụ kiện chống lại cuộc đàn áp tội phạm ma túy của ông vẫn đang chờ xử lý.
