Các tàu chiến Trung Quốc đi vào vùng biển Philippines mà không thông báo trước được xem là "mối đe dọa an ninh" đối với đảo quốc Đông Nam Á, đài ABS-CBN dẫn lời một quan chức quân đội Philippines cho biết hôm 15-8.
“Đây là một mối đe dọa an ninh, một thách thức đối với an ninh mà chúng tôi cần phải đối mặt và giải quyết” - phát ngôn viên của Lực lượng Vũ trang Philippines (AFP), Chuẩn tướng Edgard Arevalo, nói.
Ông Arevalo đề cập năm tàu chiến Trung Quốc được nhìn thấy ở eo biển Sibuti và Tawi-Tawi. Ba chiếc trong số đó đã được phát hiện vào tháng 8 và hai chiếc còn lại vào tháng 7.
“Chúng tôi không biết chính xác họ đang làm gì, đang tiến hành nghiên cứu hay giám sát” - ông Arevalo nói rằng AFP không tin rằng tàu Trung Quốc đang đi lại vô hại.
Ông Arevalo cho biết các tàu chiến trên "đã tắt hệ thống nhận dạng tự động của họ”. Hệ thống này cho phép chính quyền Philippines xác định nguồn gốc, tên và loại tàu.
Ông Arevalo cũng tiết lộ các tàu Trung Quốc đã không trả lời các cuộc gọi vô tuyến của Bộ Tư lệnh Tây Mindanao (Wesmincom), một giao thức tất cả tàu đi biển qua khu vực phải tuân theo.
Điều này khiến Wesmincom phải triển khai máy bay phía trên tàu. Tàu này sau đó đã nhanh chóng quay lại theo đường thẳng ra ngoài khi phát hiện máy bay của Philippines.
Ông Arevalo nói rằng AFP đang cân nhắc liệu có nên tuần tra trên biển ở vùng biển nơi tàu chiến Trung Quốc thường đi qua hay không.
AFP cho biết họ đã đệ trình các báo cáo của mình lên Bộ Quốc phòng để gửi cho các quan chức hàng đầu của nước này.
Ông Arevalo cũng mô tả hành động của các tàu chiến Trung Quốc là “xâm phạm” và “không phải là một hành động vì tình bạn”.
Các tàu chiến Trung Quốc hoạt động tại eo biển Sibutu trong tháng 8-2019. Ảnh: Bộ Tư lệnh Tây Mindanao (Wesmincom)
Cũng trong ngày 15-8, người phát ngôn của Tổng thống Phlippines, ông Salvador Panelo, nói trong cuộc họp báo rằng: “Chúng tôi sẽ trao đối với họ về vấn đề này”.
Ông Panelo cho biết sự hiện diện của tàu chiến Trung Quốc ở vùng biển Philippines là vi phạm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS).
Theo tờ Inquirer, điện Malacanang cũng sẽ yêu cầu Đại sứ Trung Quốc Triệu Giám Hoa giải thích về sự hiện diện của tàu chiến Trung Quốc tại vùng đặc quyền kinh tế Philippines (EEZ) mà không thông báo cho chính phủ Philippines. Động thái này đã phá vỡ cam kết của đặc phái viên Trung Quốc trước đó.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana trước đó cho biết ông Triệu đã cam đoan với ông vào ngày 22-7 rằng Hải quân Trung Quốc sẽ thông báo cho chính phủ Philippines nếu tàu chiến của họ vào vùng biển Philippines.
Nhưng kể từ khi ông Triệu đưa ra cam kết, thêm năm tàu chiến Trung Quốc nữa đã được phát hiện trong vùng biển của Philippines.
Ông Panelo cho biết ông sẽ nêu vấn đề này trong bữa tối với ông Triệu những ngày gần đây.
Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Teodoro Locsin Jr. trước đó cho biết Philippines đã gửi công hàm ngoại giao phản đối sự hiện diện của tàu hải quân và tàu khảo sát Trung Quốc tại vùng biển Philippines.